Nascholing voor en door zorgprofessionals

Luchtweginfecties komen veel voor bij kinderen, zeker op jonge leeftijd. Door de blootstelling aan verschillende verwekkers treden er ook steeds opnieuw infecties op, de zogeheten ‘recidiverende luchtweginfecties’. Meestal betreft dit normaalvariatie, maar er kan sprake zijn van onderliggende aandoeningen van het KNO-gebied of de lage luchtwegen. In zeldzame gevallen is er een onderliggende afweerstoornis. Het is van belang om dit te herkennen, zodat specifieke behandeling kan worden ingesteld die ziektelast en (verdere) schade aan longen en gehoor kan voorkomen. In dit nascholingsartikel geven we een overzicht van de meest voorkomende afweerstoornissen in het kader van luchtweginfecties. We bespreken de aspecten waar bij anamnese en lichamelijk onderzoek op moet worden gelet en hoe deze bevindingen te duiden. Ook het aanvullend onderzoek, met aandachtspunten en kosten, komt uitgebreid aan bod. Een praktisch stroomdiagram, gebaseerd op de bestaande protocollen, kan in de spreekkamer behulpzaam zijn bij het inzetten van passende diagnostiek.

Ernstig of ongewoon verlopende bacteriële infecties, recidiverende pyogene infecties of abnormale ontstekingsreacties kunnen wijzen op een neutrofielenstoornis. Dit kan berusten op een afwijkend aantal of functionele defecten van neutrofielen. Aangeboren neutrofielenfunctiestoornissen zijn zeldzaam, waardoor herkenning lastig is en de diagnostiek vaak wordt vertraagd. De klinische presentatie varieert van neonatale tot volwassen leeftijd. Hoewel afwijkingen in het neutrofielenaantal eenvoudig zijn vast te stellen, vereist de diagnostiek van functionele defecten de inschakeling van gespecialiseerde laboratoria. Bij twijfel wordt overleg met een infectioloog of immunoloog aanbevolen. De behandeling richt zich op het voorkomen van infecties en inflammatoire complicaties, vaak met antibiotische of antifungale profylaxe en soms immunomodulerende therapie. In ernstige gevallen is allogene stamceltransplantatie de enige curatieve optie, die vroegtijdig in het ziektebeloop moet worden overwogen.

In landen waar cannabis gelegaliseerd is, wordt een toename gezien van het aantal acute cannabisintoxicaties bij kinderen. Naast intoxicaties door inhalatie spelen edibles hierbij een rol. Edibles zijn eetbare vormen van cannabis, verwerkt in felgekleurd snoepgoed, koek of cake. Cannabisintoxicatie kan een breed spectrum van symptomen veroorzaken. Welke symptomen optreden, hangt samen met factoren zoals individuele gevoeligheid, toedieningsweg, hoeveelheid en snelheid van toediening. De behandeling is in de eerste plaats gericht op monitoring, symptoombestrijding en supportive care wanneer dit geïndiceerd is. Naast acute intoxicaties wordt binnen de kindergeneeskunde ook chronisch gebruik van cannabis gezien. Bij langdurig en (hoog)frequent gebruik kan het cannabinoïd-hyperemesissyndroom (CHS) optreden. Dit syndroom kenmerkt zich door excessief braken zonder andere aantoonbare oorzaak, presentatie na langdurig cannabisgebruik en verlichting van de symptomen bij baden of douchen met heet water. De belangrijkste behandeling van CHS na herkenning is het staken van cannabisgebruik.

Bij patiënten met een functionele neurologische stoornis (FNS) dient men eerst de neuroloog te laten onderzoeken. Daarnaast wordt binnen een kort tijdsbestek een dubbelsporenbeleid gestart waarbij de lichamelijke en psychische belastbaarheid ingeschat en begeleid worden. Conversiestoornis wordt pas in tweede instantie meegenomen. Het verpleegkundig team krijgt ondersteuning van de verpleegkundig specialist-GGZ in de vorm van omgangsadviezen.

Homicidaliteit en homicidale uitspraken komen regelmatig voor in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en forensische zorg. In deel 1 over dit onderwerp bespraken we de risicotaxatie en de behandelmogelijkheden bij homicidale uitspraken. Bij een doodsbedreiging met een hoog risico moet de behandelaar overwegen zijn/haar beroepsgeheim te doorbreken. In dit tweede artikel beschrijven we aan de hand van een casus hoe om te gaan met een conflict van plichten, welke overwegingen er zijn en een stappenplan hoe om te gaan met homicidale uitspraken.

Zelfbeeld is een mentaal beeld van jezelf bestaande uit herinneringen, beelden, gedachten en gevoelens. Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben vaak veel negatieve ervaringen, wat een hoog risico geeft op het ontwikkelen van een negatief zelfbeeld. In dit artikel wordt een behandelinterventie beschreven om een negatief zelfbeeld bij cliënten met een LVB te behandelen. Verpleegkundigen kunnen een waardevolle bijdrage leveren aan deze behandelinterventie.