Nascholing voor en door zorgprofessionals

In de ouderenpsychiatrie wordt lithium voorgeschreven bij patiënten met bipolaire stoornis en als additietherapie indien er geen respons is op antidepressiva bij patiënten met unipolaire depressieve stoornis. Bijwerkingen kunnen op latere leeftijd meer impact hebben op het dagelijks functioneren, wat voor ouderen het verschil kan betekenen tussen zelfredzaamheid en hulpbehoevendheid. Dit levert ethische dilemma’s op voor zowel de patiënt als de voorschrijver. Medisch verantwoord voorschrijven botst soms met thema’s als autonomie, kwaliteit van leven, wilsbekwaamheid en psychiatrisch welbevinden. De bredere medische context, klinisch redeneren en inschatten van wilsbekwaamheid zijn van belang bij de afweging om lithium voor te schrijven. Goede communicatie met ketenpartners en naasten is essentieel.

Ars moriendi voor Dertigers | Fototentoonstelling in Rotterdam ‘Je moest eens weten’ (tot 25 mei 2025) | Radio Danspaleis: de podcast voor ouderen & iedereen die van swingen houdt! | Kamp Amersfoort

In veel Nederlandse ziekenhuizen worden pasgeborenen beoordeeld door de kinderarts of arts-assistent na een geboorte per electieve sectio caesarea (SC) vanwege een groter risico op het ontwikkelen van respiratoire complicaties direct na de geboorte. Dit artikel gaat in op de toegevoegde waarde van deze beoordeling.

Sommige vormen van chronische aangezichtspijn zijn moeilijk te behandelen, gaan gepaard met aanzienlijke beperkingen in kwaliteit van leven en geven een hoge lijdensdruk. Als (pijn)behandelaar sta je bij deze patiënten soms met ‘de rug tegen de muur’ als psychologische begeleiding, medicatie en reguliere (percutane) interventies onvoldoende werken. Voor een deel van de patiënten met therapieresistente aangezichtspijn bestaan er echter aanvullende behandelmogelijkheden in de vorm van niet-invasieve en invasieve neuromodulatie. In dit nascholingsartikel leert u welke vormen van neuromodulatie er in Nederland zijn voor aangezichtspijn, op welke wijze deze worden ingezet, hoe effectief de technieken zijn en welk bewijs ervoor bestaat. Daarnaast leert u enkele factoren die belangrijk zijn om te bepalen wie eventueel in aanmerking komt om deze behandelingen te ondergaan en hoe de vergoedingen in Nederland voor deze technieken zijn afgesproken.

Een 14-jarige jongen met een blanco voorgeschiedenis komt op de poli wegens obstipatie en fecesincontinentie. Hij zegt dat hij dagelijks harde ontlasting heeft (Bristol Stool Scale 1-3) en meerdere keren per dag fecesincontinentie. De mictie is zonder bijzonderheden. Bij lichamelijk onderzoek wordt een niet zieke jongen gezien met een fors uitgezette maar soepele, niet pijnlijke buik. Er is spaarzame peristaltiek en wisselende tympanie. Voor zover te beoordelen is er geen hepatosplenomegalie. Anale inspectie wordt geweigerd. Het overige lichamelijk onderzoek is normaal. Hij gebruikt tweemaal daags 10 g macrogol, met onvoldoende effect. Gezien de ernst van de obstipatie en de fecesincontinentie wordt voorgesteld te starten met klysma’s, maar hij is te angstig en weigert. Er wordt overgegaan op orale desimpactie met macrogol 1,5 g/kg/dag gedurende zeven dagen, wat onvoldoende effect heeft. Een buikoverzichtsfoto (X-BOZ) met markers om de dikkedarmpassagetijd te meten, toont forse distensie van een met ontlasting gevuld sigmoïd en rectum (figuur 1). Wat nu?

In 2024 werd er hard gewerkt aan de herziening van de NVK-richtlijn ‘Etiologische diagnostiek bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking’. In deze richtlijn wordt uitvoerig beschreven wanneer een kind in aanmerking komt voor deze diagnostiek en welke tests het best kunnen worden aangevraagd en in welke volgorde. Het woord ‘epigenetisch’ wordt een keer genoemd als mogelijke oorzaak en EpiSign wordt als diagnostische test genoemd. Maar hoe zat het ook al weer met epigenetica, en wat is EpiSign? Tijd voor een opfrisser!