Nascholing voor en door zorgprofessionals

Begrip van de farmacologie van cardiovasculaire medicatie is van cruciaal belang voor anesthesiemedewerkers en anesthesiologen. Een aanzienlijk deel van deze medicatie grijpt aan op receptoren binnen het autonome zenuwstelsel. We onderscheiden het sympathische en parasympathische zenuwstelsel met daarin verschillende receptoren en effecten. Agonisten zijn middelen die receptoren binden en activeren. Een veelgebruikte agonist van de sympathicus is noradrenaline. Antagonisten zijn medicijnen die de receptor binden zonder deze te activeren. Hierdoor blokkeert een antagonist de receptor en daarmee de activiteit. Een voorbeeld van een antagonist van de parasympathicus is atropine. Overige middelen hebben andere aangrijpingspunten. De effecten op de vaten van verschillende medicamenten kan men opdelen in enerzijds vasodilatatie en anderzijds vasoconstrictie. Er bestaan verschillende effecten op het hart: chronotropie (beïnvloeding hartfrequentie), dromotropie (beïnvloeding prikkelgeleiding door AV-knoop), inotropie (beïnvloeding contractiliteit) en lusitropie (beïnvloeding relaxatie).

De spreekkamer van de arts voor arbeid en gezondheid is een arena waar het lijden van een patiënt wordt geconfronteerd met het beleid van de wetgever, medisch-wetenschappelijke inzichten en de zorgende blik van de dokter. In dit artikel gaat het om een patiënte met long covid. Vaak betekent dit volledige en langdurige arbeidsongeschiktheid. Van de arts wordt hier echter niet alleen een medisch en een juridisch, maar ook een moreel oordeel gevraagd. Moet de arts haar, met haar slechte prognose, aan een jaarlijkse herbeoordeling onderwerpen? De zoektocht naar wat een handeling moreel tot de juiste maakt, wordt geschetst vanuit twee ethische theorieën: de gevolgenethiek en de beginselethiek. Daarmee worden belangen, beginselen, rechten en plichten als de belangrijkste elementen van morele vraagstukken geïntroduceerd. De complexiteit van veel hedendaagse zorgproblemen vraagt om een deliberatieve aanpak. Deze krijgt gestalte in de vorm van een gezamenlijk moreel beraad van bedrijfs- en verzekeringsarts.

Endovasculaire technieken, zoals thoracic endovascular aortic repair (TEVAR) en endovascular aneurysm repair (EVAR), hebben de zorg voor aandoeningen van de aorta getransformeerd. De anesthesiologische zorg speelt een essentiële rol in het succes van deze procedures. Dit artikel bespreekt anesthesietechnieken, intraoperatieve aandachtspunten en complicatiemanagement in de perioperatieve zorg.

Tuberculose van het centrale zenuwstelsel doet zich in Nederland vooral voor bij mensen uit landen waar tuberculose endemisch is, of bij de ouderen die in hun jeugd besmet zijn geraakt. Een hiv-infectie en immuunsuppressie verhogen het risico. De ziekte kan zich uiten als een subacute meningitis, cerebrale tuberculomen of myelitis/spondylodiscitis. Tuberculeuze meningitis kan ernstig verlopen met sterfte of blijvende schade tot gevolg. Helaas wordt het vaak te laat herkend. Microbiologische diagnostiek van de liquor is ongevoelig, en dikwijls wordt er een waarschijnlijkheidsdiagnose gesteld op basis van het klinische beeld, typische liquorafwijkingen en epidemiologie. De behandeling bestaat uit maandenlange antimycobacteriële behandeling, adjuvante corticosteroïden en soms uit liquordrainage. Tijdens de behandeling kan een paradoxale verslechtering optreden met een toename van de koorts, inflammatie en neurologische en/of radiologische achteruitgang. Dit noopt tot verlengde of hernieuwde immunosuppressie. Als aan tuberculose van het centrale zenuwstelsel wordt gedacht, moet isolatie worden overwogen, omdat veel patiënten ook longafwijkingen hebben en daarmee besmettelijk kunnen zijn.

Mag een wijkverpleegkundige een behandelingsovereenkomst met een cliënt opzeggen wanneer deze de behandeling weigert en afspraken niet nakomt? Hierop wordt in dit artikel ingegaan aan de hand van de casus van Mark. Hij is aan alcohol verslaafd, woont in een vervuild huis en heeft open wonden.

De heup is een essentieel en belast gewricht dat zorgt voor stabiliteit en mobiliteit bij dagelijkse bewegingen. Door de hoge mechanische belasting is dit gewricht echter ook gevoelig voor klachten. In dit overzichtsartikel wordt de heup besproken. Er is hierbij aandacht voor de anamnese en het (lichamelijk) onderzoek die onmisbaar zijn voor diagnostiek. Vervolgens wordt het belang van de balans tussen belasting en belastbaarheid uitgelicht: klachten ontstaan vaak wanneer belasting de belastbaarheid overstijgt. Praktische handvatten helpen bij het analyseren van deze balans in de praktijk en de terugkeer naar het werk.