Imago

Referentiewaarden vaatschade ontwikkeld | Zelfontwikkelde MRI-box bootst effect plotselinge bloeddrukverlaging na | Subsidie voor ontwikkelen terbium-isotopen | Borstkankerscreening starten bij 40 jaar kosteneffectiever | Sneller herstel en minder complicaties door thermische ablatie bij darmkanker

Een 60-jarige patiënte met pijn in de rug en bil onderging een CT-scan van de buik. De voorgeschiedenis vermeldde twee jaar

Een aneurysma van de arteria lienalis is een zeldzame diagnose, zeker bij een jonge, gezonde vrouw. Dit type aneurysma is geassocieerd met onder andere atherosclerose, andere vaatwandziekten zoals bindweefselziekten, (portale) hypertensie en verhoogde viscerale flow. Het exacte ontstaansmechanisme is nog niet bekend. Niet-geruptureerde aneurysmata zijn bijna altijd asymptomatisch. In minder dan 5% van de gevallen zijn er aspecifieke symptomen. Het is dus een diagnose die vaak bij toeval wordt gesteld. Uitstel van de diagnose kan leiden tot het ruptureren van het aneurysma en dit gaat samen met een hoge morbiditeit en mortaliteit. CT-angiografie is het diagnosticum van keuze voor het aantonen van dit aneurysma. Asymptomatische aneurysmata worden nagenoeg altijd behandeld, gezien het risico op ruptuur. Alleen bij ernstige comorbiditeiten van de patiënt is follow-up van het aneurysma te overwegen. Zowel een endovasculaire als een chirurgische behandeling is mogelijk.

Infectieuze aortitis is een onderbelichte en levensbedreigende aandoening die vooral op hogere leeftijd voorkomt. Risicofactoren zijn een immuungecompromitteerde status, diabetes en pre-existente vaatschade zoals atherosclerose of stentplaatsing. Pathofysiologisch zijn er vier verschillende routes van ontstaan: innesteling van bacteriën vanuit de bloedbaan, doorbraak van een nabijgelegen infectie, septische embolieën en accidentele enting van bacteriën in de vaatwand (directe inoculatie genoemd). Een CT-angiografie of PET/CT is de voornaamste techniek om een aortitis in beeld te brengen. Afname van bloed- en weefselkweken behoort tot de standaarddiagnostiek, waarbij ook serologie en PCR-diagnostiek ingezet kunnen worden. De behandeling is meestal tweeledig en bestaat uit antimicrobiële therapie in combinatie met chirurgische interventie. Empirische antibiotica worden gericht op de meest voorkomende verwekkers en kunnen bij specifieke risicofactoren uitgebreid worden. Chirurgisch interveniëren betreft van oudsher een open reconstructie en débridement, maar tegenwoordig wordt ook regelmatig gekozen voor endovasculaire interventies. Complicaties als aneurysmavorming, -ruptuur en sepsis zorgen voor een hoog mortaliteitsrisico.

Splanchnicustrombose is een complexe aandoening met een groot risico op morbiditeit en mortaliteit, zowel door de trombose zelf, het sterk verhoogde risico op bloedingscomplicaties onder antistollingsbehandeling, als de eventueel onderliggende aandoening. De behandeling van splanchnicustrombose vindt plaats door middel van antistolling, al dan niet in combinatie met een radiologische of chirurgische interventie. In dit nascholingsartikel worden de verschillende diagnostische methodes om splanchnicustrombose vast te stellen besproken, en wordt ingegaan op de behandeling met trombolytica als last resort. Het betreft een selecte groep met ernstige gevallen van acute splanchnicustrombose waarbij er levensbedreigende complicaties, zoals darmischemie en leverfalen, optreden en de conventionele therapie gefaald heeft of technisch onmogelijk is. We geven een overzicht van de relevante (inter)nationale richtlijnen en evalueren zowel de literatuur waarop deze richtlijnen (ten dele) gebaseerd zijn, als de literatuur die we vonden via een systematische search. In lijn met een deel van de richtlijnen concluderen we dat trombolyse kan worden overwogen bij een selecte groep patiënten. Hoewel er geen consensus is over het type trombolyse, de dosis en de toedieningsduur proberen we op basis van de beschikbare literatuur een relatie met de uitkomsten te beschrijven. Een multidisciplinaire benadering, met betrokkenheid van vasculaire, chirurgische, MDL-en interventieradiologische expertise, is essentieel voor een succesvolle behandeling.

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Ondanks nieuwe ontwikkelingen in de behandeling krijgt een deel van de vrouwen te maken met metastasen. Het is essentieel om borstkanker tijdig en adequaat te behandelen. Het beloop van de ziekte is afhankelijk van vele factoren, onder andere de expressie van de oestrogeenreceptor (ER). Bij de meeste patiënten met borstkanker komt de ER tot expressie (ongeveer 70-80%). Een biopt wordt momenteel beschouwd als de gouden standaard voor het bepalen van de expressie van hormoonreceptoren. Deze techniek heeft echter beperkingen en daarom kan beeldvorming van het gehele lichaam met PET van toegevoegde waarde zijn. Een [18F]-FES-PET (PET-scan met fluor-gelabeld oestradiol) kan een mogelijke alternatieve manier zijn om de aanwezigheid van ER-expressie in het gehele lichaam te bepalen. Bij [18F]-FES-PET ligt de focus op visualisatie van de ER. [18F]-FES-PET kan in de klinische praktijk worden toegepast bij gemetastaseerde borstkanker met een klinisch dilemma. Momenteel neemt het aantal centra dat een [18F]-FES-PET-scan kan verrichten langzaam toe. Het is nu echter belangrijk om nucleair geneeskundigen te scholen om de [18F]-FES-PET-scan te kunnen interpreteren. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van [18F]-FES-PET bij borstkanker beschreven, zoals de procedure, indicaties en beoordeling van de scan. Tot slot worden praktijkvoorbeelden gegeven.