Imago

Splanchnicustrombose is een complexe aandoening met een groot risico op morbiditeit en mortaliteit, zowel door de trombose zelf, het sterk verhoogde risico op bloedingscomplicaties onder antistollingsbehandeling, als de eventueel onderliggende aandoening. De behandeling van splanchnicustrombose vindt plaats door middel van antistolling, al dan niet in combinatie met een radiologische of chirurgische interventie. In dit nascholingsartikel worden de verschillende diagnostische methodes om splanchnicustrombose vast te stellen besproken, en wordt ingegaan op de behandeling met trombolytica als last resort. Het betreft een selecte groep met ernstige gevallen van acute splanchnicustrombose waarbij er levensbedreigende complicaties, zoals darmischemie en leverfalen, optreden en de conventionele therapie gefaald heeft of technisch onmogelijk is. We geven een overzicht van de relevante (inter)nationale richtlijnen en evalueren zowel de literatuur waarop deze richtlijnen (ten dele) gebaseerd zijn, als de literatuur die we vonden via een systematische search. In lijn met een deel van de richtlijnen concluderen we dat trombolyse kan worden overwogen bij een selecte groep patiënten. Hoewel er geen consensus is over het type trombolyse, de dosis en de toedieningsduur proberen we op basis van de beschikbare literatuur een relatie met de uitkomsten te beschrijven. Een multidisciplinaire benadering, met betrokkenheid van vasculaire, chirurgische, MDL-en interventieradiologische expertise, is essentieel voor een succesvolle behandeling.

Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Ondanks nieuwe ontwikkelingen in de behandeling krijgt een deel van de vrouwen te maken met metastasen. Het is essentieel om borstkanker tijdig en adequaat te behandelen. Het beloop van de ziekte is afhankelijk van vele factoren, onder andere de expressie van de oestrogeenreceptor (ER). Bij de meeste patiënten met borstkanker komt de ER tot expressie (ongeveer 70-80%). Een biopt wordt momenteel beschouwd als de gouden standaard voor het bepalen van de expressie van hormoonreceptoren. Deze techniek heeft echter beperkingen en daarom kan beeldvorming van het gehele lichaam met PET van toegevoegde waarde zijn. Een [18F]-FES-PET (PET-scan met fluor-gelabeld oestradiol) kan een mogelijke alternatieve manier zijn om de aanwezigheid van ER-expressie in het gehele lichaam te bepalen. Bij [18F]-FES-PET ligt de focus op visualisatie van de ER. [18F]-FES-PET kan in de klinische praktijk worden toegepast bij gemetastaseerde borstkanker met een klinisch dilemma. Momenteel neemt het aantal centra dat een [18F]-FES-PET-scan kan verrichten langzaam toe. Het is nu echter belangrijk om nucleair geneeskundigen te scholen om de [18F]-FES-PET-scan te kunnen interpreteren. In dit artikel worden de belangrijkste aspecten van [18F]-FES-PET bij borstkanker beschreven, zoals de procedure, indicaties en beoordeling van de scan. Tot slot worden praktijkvoorbeelden gegeven.

In 2016 werd voorspeld dat kunstmatige intelligentie radiologen zou vervangen, maar bijna tien jaar later blijven radiologen onmisbaar in de klinische praktijk. Daarbij heeft AI vandaag de dag slechts nog een beperkte ondersteunende rol in de zorg. In Nederland gebruikt weliswaar 57% van de ziekenhuizen AI voor diagnostiek en verslaglegging, toch blijft grootschalige adoptie beperkt door technische uitdagingen, hoge kosten en een gebrek aan bewijs voor daadwerkelijke effectiviteit in de Nederlandse praktijk. Met initiatieven zoals het AIFI-project (NVvR) wordt gewerkt aan standaarden, validatie en samenwerking tussen ziekenhuizen om de adoptie te versnellen. Daarbij moeten we realistisch blijven en toewerken naar een breed gedragen ondersteunende rol voor AI in de radiologische praktijk.

Het onderscheid tussen een hersenabces en een andere ruimte-innemende laesie in de hersenen kan lastig zijn op beeldvormend onderzoek. Elke intraparenchymateuze laesie met randaankleuring en centrale diffusierestrictie moet beschouwd worden als een potentieel hersenabces. Dit artikel behandelt de radiologische beeldvorming van hersenabcessen en onderscheidende kenmerken van andere intracraniële laesies zoals primaire hersentumoren en hersenmetastasen. Niet-pyogene hersenabcessen worden grotendeels buiten beschouwing gelaten.

Bij acute bloedingen is steeds vaker een rol weggelegd voor de interventieradioloog. In veel gevallen is een selectieve embolisatie mogelijk en kan zo op minimaal invasieve wijze controle over de bloeding worden verkregen. Technisch is in veel gevallen een geslaagde embolisatie haalbaar met een relatief laag complicatierisico.

Medisch ethicus Eline Bunnik onderzocht de impact van nevenbevindingen op een hersenscan op onderzoeksdeelnemers. Daarnaast verscheen onlangs een interessant artikel van haar in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde over keuzes maken in de gezondheidszorg in tijden van schaarste. IMAGO ging bij haar langs om beide onderwerpen, en andere ethische kwesties, te bespreken.