Nascholing voor en door zorgprofessionals

Een aneurysma is een verwijding van een arterie, waarbij de diameter van de betreffende slagader met meer dan de helft is toegenomen ten opzichte van de normale diameter van een arterie. Voor de abdominale aorta varieert de normale diameter tussen de 10 en 24 mm. Een aneurysma kan in principe op elke plaats in het menselijk lichaam voorkomen. Indien er sprake is van een aneurysma van de abdominale aorta (AAA) betreft dit meestal een aneurysma van de aorta ter hoogte van (juxtarenaal) of onder (infrarenaal) de afgang van de nierarteriën (figuur 1).

Speeksel speelt een belangrijk rol bij het handhaven van de mondgezondheid. Een tekort aan speeksel kan veroorzaakt worden door onder andere medicatiegebruik, hoofd-halsbestraling en/of een systemische aandoening. Om de secretiesnelheid te objectiveren wordt geadviseerd dit te laten opvangen en de hoeveelheid te meten. Wanneer blijkt dat de speekselklieren nog goed te stimuleren zijn, is het advies door middel van smaak en/of kauwen de secretiesnelheid te activeren. Bij irreversibele beschadiging van de speekselklieren bieden kunstspeeksel en -gels verlichting. Verpleegkundigen dienen alert te zijn op kenmerken van een eventuele monddroogte, zoals veranderingen in de mondgezondheid van de harde of zachte weefsels in de mond. Patiënten met een droge mond lopen ook een verhoogd risico op andere orale problemen.

Soms kan een heftige gebeurtenis zo traumatisch zijn dat zij door het slachtoffer buiten het bewustzijn wordt geplaatst. Deze mensen kunnen een dissociatieve stoornis ontwikkelen. Bij een complexe dissociatieve stoornis kan sprake zijn van meerdere persoonlijkheden. Wat te doen als een patiënt met zo’n dissociatieve stoornis in het algemeen ziekenhuis wordt opgenomen?

Lithium is een effectief middel bij de behandeling van patiënten met een bipolaire stoornis. De toepassing van lithium wordt echter beperkt door bijwerkingen. Enkele van de meest voorkomende bijwerkingen bij langdurig gebruik zijn polydipsie (gemeld bij 38-70% van de gebruikers), polyurie (15-40%), schildklierafwijkingen, tremor (28-45%), droge mond, cognitieve stoornissen (10-43%), gewichtstoename en moeheid. Patiënten ervaren gewichtstoename en cognitieve stoornissen als het meest onprettig. Bijwerkingen zijn een belangrijke oorzaak van therapieontrouw of het in overleg met de behandelaar staken van de behandeling (15-20%). De volgende casus illustreert welke problemen en dilemma’s bij de behandeling met lithium kunnen voorkomen.

In onze pluriforme samenleving kan het een grote uitdaging voor artsen en verpleegkundigen zijn om in gesprek te komen met patiënten met een niet-westerse achtergrond. Culturele verschillen en het niet-spreken van elkaars taal of een tweede taal kan voor problemen in de communicatie zorgen. Een goede communicatie tussen zorgverlener en patiënt is noodzakelijk voor een kwalitatief goede behandeling, en om de patiënt zijn eigen keuzes te laten maken en zijn eigen regie te laten voeren. Om samen met de patiënt het verpleegkundig proces te kunnen doorlopen is een goede communicatie noodzakelijk. De verpleegkundige moet rekening kunnen houden met levensbeschouwelijke en culturele opvattingen van de patiënt.

De diagnoses dissociatieve identiteitsstoornis en dissociatieve stoornis n.a.o. worden de laatste jaren steeds vaker gesteld. Dit komt doordat steeds meer behandelaren bekend zijn met deze stoornis, deze eerder herkennen en betrekken bij hun diagnostiek. In dit artikel wordt ingegaan op de complexe dissociatieve stoornis, symptomen, diagnostiek en behandeling.