Nascholing voor en door zorgprofessionals

Plasklachten bij mannen komen veel voor, maar slechts een beperkt deel van de mannen bespreekt deze klachten met de huisarts. Wanneer dat wel gebeurt, kiest ongeveer de helft samen met de huisarts voor medicamenteuze behandeling. Volgens de NHG-Standaard Mictieklachten bij mannen (2013) is de medicatiekeuze in de eerste lijn beperkt tot alfablokkers, terwijl in de tweede lijn meer behandelmogelijkheden worden benut. In deze e-learning verdiept u zich in de diagnostiek en behandeling van mictieklachten én prostaatkanker bij mannen. BLOK A gaat in op de pathofysiologie en diagnostiek van plasklachten, zowel in de eerste als tweede lijn, en bespreekt de mogelijkheden en beperkingen van medicamenteuze behandeling. In BLOK B staat prostaatkanker centraal. U krijgt inzicht in de beperkte waarde van vroegdiagnostiek, en in de actuele medicamenteuze behandelopties bij gemetastaseerde prostaatkanker. Deze nascholing helpt u om plasklachten en prostaatkanker beter te herkennen en adequaat te behandelen of door te verwijzen, met oog voor de mogelijkheden en grenzen binnen de eerste lijn.

Dit is een vervolg op een eerder in Physios verschenen artikel over hoofdpijn, waarbij de nadruk lag op de medische diagnostiek en classificatie. Dit artikel verdiept zich in de beroepsspecifieke invulling van het diagnostische proces en de behandeling voor de fysiotherapeut. Allereerst worden de theoretische en praktische aspecten van de classificatie van hoofdpijn met behulp van de International Classification of Headache Disorders (ICHD-2) besproken. Vervolgens wordt beschreven hoe deze classificatie te gebruiken is als basis voor de fysiotherapeutische diagnostiek en behandeling van patiënten met tension type hoofdpijn en cervicogene hoofdpijn, en wordt toegelicht wat het onderscheid is tussen deze hoofdpijntypen en migraine.

Hypothenarhamersydroom is een zeldzame aandoening die in risicogroepen echter vaker kan voorkomen. De oorzaak is een stomp trauma van de hypothenar, doordat deze als hamer wordt gebruikt. Meestal is de aandoening asymptomatisch. Er kan een klachtenpatroon optreden van pijn en verminderde doorbloeding van de vingers. In ernstige gevallen treedt ulceratie en necrose op van de vingertoppen. Preventie is goed mogelijk door vermijden van het gebruik van de hand als hamer en het aanbieden van adequaat gereedschap. Behandeling is goed mogelijk en meestal treedt functioneel herstel op en kan het werk worden gecontinueerd. Door middel van een expertise werd vastgesteld dat deze specifieke aandoening niet zou zijn opgetreden zonder de blootstelling in het werk.

Voor veel mensen is de tijd na een operatie een pijnlijke ervaring. Protocollen voor pijnbehandeling adviseren professionals om patiënten (extra) pijnmedicatie toe te dienen bij een NRS-score hoger dan 3. Het varieert echter sterk hoe patiënten hun pijn vertalen in een NRS-score en vanaf welk getal zij pijnmedicatie willen. Het strikt gebruiken van NRSscores in de postoperatieve pijnbehandeling geeft een grote kans op overbehandeling. Als een verpleegkundige alleen een NRS-score vraagt, zonder te luisteren naar het verhaal van de patiënt over de betekenis hiervan, kan de pijnervaring van de patiënt verkeerd opgevat worden.

Rectaal spoelen wordt in toenemende mate toegepast als behandeling voor kinderen met fecesincontinentie zonder een neurogene of anatomische afwijking, wanneer de standaardbehandeling tekortschiet. Het gaat hierbij om fecesincontinentie op basis van functionele obstipatie en om solitaire fecesincontinentie. Valide onderzoek in deze patiëntengroepen ontbreekt vooralsnog. Publicaties over rectaal spoelen laten bij de meeste kinderen gunstige effecten zien, met een sterke afname van episoden van fecesincontinentie en een verbetering van het dagelijks functioneren. De effectiviteit op de lange termijn en strategieën voor het afbouwen van het rectaal spoelen zijn echter nog onbekend. Praktijkervaring suggereert dat rectaal spoelen een nuttige behandeloptie is bij een aantal kinderen met therapieresistente fecesincontinentie. Bij het toepassen van deze behandeling is samenwerking met een centrum met ervaring aan te bevelen.

Onlangs verscheen de vijfde versie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, DSM-5.1 De psychiatrie zal deze nieuwe versie van het classificatiesysteem van psychische stoornissen het komende jaar invoeren. De consequenties voor de bedrijfs- en verzekeringsgeneeskundige praktijk blijven waarschijnlijk beperkt, maar er zijn wel enkele aandachtspunten. In dit artikel worden de ontstaansgeschiedenis, de belangrijkste algemene wijzigingen en de discussie over DSM-5 besproken.