Nascholing voor en door zorgprofessionals

Langdurig hoesten wordt meestal veroorzaakt door recidiverende virale luchtweginfecties of chronische blootstelling aan prikkels zoals sigarettenrook. Deze en andere prikkels wekken een hoestreflex op via hoestreceptoren in en buiten de luchtwegen. De hoestreflex is fysiologisch en vormt het essentiële en meest effectieve mechanisme om de luchtwegen en de longen te klaren en zo te beschermen. Bij chronische hoest (> 4 weken durend) zijn de hoestreceptoren vaak extra prikkelbaar en is de hoestreflex moeilijk of niet te dempen.

De inspanningen om de zelfstandigheid van ouderen te ondersteunen, stuiten vaak op weerstand van betrokkenen. Hoe kan het zelfmanagement gestimuleerd worden bij dit type zorgmijders? We hebben het hier over ouderen die dreigen vast te lopen, omdat zij vasthouden aan gewoonten die niet meer passend zijn nu zij steeds kwetsbaarder worden.

Er zijn veel argumenten om aan een directe overgang van een migraine(aura) naar epilepsie binnen één aanval en dus aan het concept van ‘migralepsie’ te twijfelen: Van vrijwel alle gepubliceerde gevallen van ‘migralepsie’ is het aannemelijk dat het vanaf het begin (occipitale) epilepsieaanvallen waren die begonnen met visuele symptomen die leken op migraineaura’s. Er zijn dan ook veel casus gepubliceerd waarin visuele symptomen die klinisch goed leken te passen bij een migraineaura (inclusief lange duur, bijkomende hoofdpijn en autonome ontregeling), met aanvalsanalyse middels EEG toch bleken te berusten op een (occipitale) epileptische aanval met visueel (epileptisch) aura.

Dementie is een behoorlijk ingrijpend ziekteproces, voor zowel de persoon zelf als voor zijn of haar naasten. Iemands beperkingen nemen toe. Toch kan functieverlies worden vertraagd of deels worden hersteld, door in te spelen op oude routines en het lerend vermogen. Onbewust leren is het meest geschikt om in te zetten in een leerproces van iemand met dementie.

In dit artikel wordt een zestal psychologische beïnvloedingsmechanismen beschreven, die bij mensen onbewust tot voorspelbaar gedrag kunnen leiden. Deze principes zijn door de bekende Amerikaanse psycholoog Robert Cialdini bijeengebracht in een goed leesbaar boek Influence, dat in de Nederlandse vertaling de titel Invloed heeft. Door deze mechanismen, bekend vanuit de marketing, ook toe te passen als bedrijfs- en verzekeringsarts is het mogelijk de werknemer positief te beïnvloeden in gezondheidbevorderend of gewenst gedrag. Deze principes worden in dit artikel uitgelegd en ze worden zoveel mogelijk op de praktijk van de lezer toegepast, met voorbeelden uit de psychologie. Tot slot volgt een advies hoe men zich deze principes zorgvuldig en ethisch verantwoord eigen kan maken.

Als een fysiotherapeut looptraining geeft na een CVA in de rechterhemisfeer, dient hij rekening te houden met een aantal specifieke stoornissen die verband houden met een letsel in de rechterhemisfeer. Vanuit de probleemanalyse en de hulpvraag lijkt het aannemelijk om in een vroeg stadium het lopen te gaan trainen; dit beveelt de KNGF-richtlijn Beroerte ook aan. Bij deze casus blijken echter de problemen met het lopen op de loopband te verergeren terwijl het ‘gewone’ lopen goed gaat. Waarschijnlijk zijn deze problemen terug te voeren op angst en de moeite om nieuwe handelingen uit te voeren. Routinematige activiteiten die meer een beroep doen op de intacte linkerhemisfeer blijken gemakkelijker te gaan, bij deze patiënt het lopen in de duinen. Fysiotherapeuten dienen in hun behandelplan dus rekening te houden met de specifieke uitingsvormen van rechterhemisfeerproblematiek.