Nascholing voor en door zorgprofessionals

Ouderen zijn als gevolg van leeftijdgerelateerde fysiologische veranderingen vatbaar voor infecties. Bacteriën die infecties veroorzaken worden steeds vaker resistent tegen antibiotica. Het ontwikkelen van nieuwe antibiotica verloopt om diverse redenen heel traag en het arsenaal aan antibiotica dreigt uit te putten. Om resistentieontwikkeling tegen te gaan dienen antibiotica zo zuinig en gericht mogelijk ingezet te worden. Verspreiding van resistente bacteriën moet worden voorkomen door strikte naleving van infectiepreventieprotocollen. De verpleegkundige kan een grote bijdrage leveren aan infectiepreventie. Het meest belangrijk hierbij is een goede basishygiëne, waarvan handhygiëne de belangrijkste maatregel is. In het geval van een bijzonder resistent micro-organisme (BRMO) zijn aanvullende isolatiemaatregelen en soms contactonderzoek noodzakelijk. Een vaak voorkomende BRMO is meticillineresistente Staphylococcus aureus (MRSA). Verspreiding van MRSA komt relatie vaak voor in verpleeghuizen en in de thuiszorg. Door terughoudend antibioticabeleid en een ‘Search&Destroy’-beleid is het MRSA-probleem in Nederland vergeleken met andere landen gelukkig nog gunstig.

Dit jaar neemt prof. dr. Nardo van der Meer na acht jaar afscheid als hoofdredacteur van A&I. Een gesprek over de begindagen van A&I, het belang van leiderschap en procesinnovatie in de zorg.

Zuurstoftherapie wordt zeer frequent toegepast op intensive care units, medische afdelingen, verzorgingshuizen en zelfs in de thuissituatie. Een goed begrip van de indicaties, gevolgen en risico’s van zuurstoftoediening is voor de zorgverlener van groot belang. Monitoring van de hoeveelheid zuurstof in het bloed kan hierbij in belangrijke mate bijdragen aan een veilige en correcte omgang met zuurstof.

In toenemende mate worden mensen geopereerd om morbide obesitas aan te pakken. Een operatie die daarvoor vaak wordt uitgevoerd is de roux-’en Y’-gastric bypass (RYGB). Als een patiënt veel is afgevallen als gevolg van zo’n operatie, is de inwendige herniatie een bekende mogelijke complicatie. Bij de inwendige herniatie kan de bloedvoorziening naar de dunne darm ernstig in het gedrang komen. Als dit niet tijdig wordt gediagnosticeerd en verholpen, ontstaat een infarct (en daardoor necrose) van een deel van de dunne darm. Dit kan de dood tot gevolg hebben. Als een patiënt zich meldt met buikklachten na flink afvallen door een gastric bypass, moet een inwendige herniatie altijd in de DD staan!

Bij frequent terugkerende, opdringende gedachten of beelden die angst en spanning oproepen, vaak gevolgd door repeterende handelingen om deze angst en spanning te verminderen, lijkt er sprake van een obsessief-compulsieve stoornis. Dit is een ernstige psychiatrische aandoeningen die bij 1-2% van de bevolking voorkomt. Er is sprake van een hoge lijdensdruk, veel schaamte en neiging tot vermijding. Als gevolg van de klachten hebben patiënten uitgebreide functionele en beroepsmatige beperkingen. In de laatste jaren is de kennis over de symptomen, diagnostiek, pathofysiologie en behandeling flink gestegen. Een goede behandeling met cognitieve gedragstherapie en medicatie leidt bij 70-80% van de patiënten tot een duidelijke verbetering van symptomen.

Diabetes hoeft voor werkenden geen belemmering te zijn voor het uitvoeren van taken en zij kunnen daarmee doorgaan zolang het kan. Diabetes kan echter ook in korte tijd meerdere complicaties veroorzaken en gepaard gaan met comorbiditeit, en daardoor het functioneren belemmeren. Bedrijfsartsen hebben een taak bij het beter reguleren van de diabetes en de preventie van complicaties. Denk aan verbetering van zelfmanagementvaardigheden op de werkvloer, educatie van de werkomgeving, reductie van diabetesgerelateerde stress, evaluatie van het cardiovasculaire risicoprofiel en vooral het meewegen van de beroepsspecifieke risicofactoren. Zo ontstaat een adequaat werkplan als onderdeel van het individuele zorgplan gericht op werkbehoud of terugkeer naar werk. Arbocuratieve samenwerking vormt daarvoor de basis. Daarnaast hebben bedrijfsartsen de maatschappelijke verantwoordelijkheid om stigma’s rondom diabetes en arbeid bij werkgevers aan de orde te stellen. Wie eenmaal van de arbeidsmarkt af is, kan namelijk niet of moeilijk terugkeren. Door screening kunnen in de prediabetesfase preventieve maatregelen worden genomen die complicaties voorkomen of uitstellen.