Nascholing voor en door zorgprofessionals

Centraal veneuze katheters (CVK) worden onder andere gebruikt om vocht of medicatie langdurig toe te dienen, zowel bij volwassenen als bij kinderen. Een van de meest voorkomende complicaties bij het gebruik van een CVK is een kathetergerelateerde infectie. Om de kans op een dergelijke infectie te verminderen, is er een aantal evidence-based richtlijnen opgesteld. Tevens is er via www.cbo.nl een bundel beschikbaar, waarin adviezen staan hoe deze infectie het beste voorkomen kan worden. Dergelijke evidence-based documenten dienen gebruikt te worden om lokale protocollen op te stellen. Deze helpen verpleegkundigen in de praktijk om kwalitatief goede en onderbouwde zorg te verlenen aan patiënten met een CVK.

Immunodeficiënties zijn zeldzaam op de kinderleeftijd; stoornissen in de antistofsynthese komen het meest frequent voor. Recidiverende luchtweginfecties vormen vaak de hoofdklacht bij kinderen met een antistofsynthesedefect. Om deze stoornis vast te stellen, moet het immuunsysteem kwantitatief en functioneel worden getest. Het immuunsysteem is een dynamisch en zich ontwikkelend systeem. Om te kunnen vaststellen of er een probleem van vertraagde rijping is dan wel een verslechtering van het immunologische probleem, dient de diagnostiek te worden herhaald op geleide van de kliniek.

Voor een belangrijk deel van de klachten waarmee kinderen in de eerste levensjaren bij de kinderarts komen, zoals voedingsproblemen, onvoldoende groei, overmatig huilen, slaapproblemen en gedragsproblemen, wordt geen somatische oorzaak gevonden. Differentiaaldiagnostisch wordt meestal gedacht aan gastro-oesofageale reflux, koemelkallergie, urineweginfectie of cerebrale problemen. Als op deze diagnosen gericht onderzoek niets oplevert, kan beschouwing vanuit de Infant Mental Health-visie (imh-visie) vaak wel een verklaring voor de klachten opleveren en bovendien onnodig aanvullend onderzoek voorkomen. De imh-visie richt zich op de relatie tussen ouder(s) en kind. Een verstoring in deze relatie kan leiden tot een scala van somatische problemen. Door de relatie tussen ouder en kind als de patiënt te zien en kind- en ouderfactoren in die context te wegen, kan men deze problemen begrijpen en behandelen. In de afgelopen vijftien jaar heeft wetenschappelijk onderzoek het begin van een neurobiologische basis gelegd voor de imh-visie.

Epilepsie is een veelvoorkomend neurologisch probleem bij kinderen. Het kan zinvol zijn diagnostiek in samenspraak te doen met of door te verwijzen naar een (kinder)neuroloog. Het stellen van de diagnose is niet altijd eenvoudig en het ten onrechte stellen van de diagnose leidt tot onnodig medicatiegebruik. Afhankelijk van de syndroomdiagnose is aanvullende diagnostiek geïndiceerd en kan een therapiekeuze worden gemaakt. De meest voorkomende vormen van epilepsie op de kinderleeftijd zijn de rolandische epilepsie (een partiële epilepsie met focale motore aanvallen) en de absence-epilepsie van de kinderleeftijd (een primair gegeneraliseerde vorm van epilepsie). Beide vormen van epilepsie worden gekarakteriseerd door specifieke eeg-afwijkingen. Kinderen met een van deze twee vormen van epilepsie ontwikkelen zich normaal en het neurologisch onderzoek is niet afwijkend. Het syndroom van West is een leeftijdgebonden specifieke epileptische encefalopathie, bestaande uit de trias van infantiele spasmen, hypsaritmie in het eeg en een stilstand of een knik in de ontwikkeling met multipele oorzaken. De prognose hiervan is matig.

Bij de behandeling van koemelkallergie met een intensief gehydrolyseerde voeding wordt vaak verondersteld dat caseïnehydrolysaten superieur zijn aan wei-eiwithydrolysaten. Hoewel caseïnehydrolysaten gemiddeld iets kleinere peptideketens bevatten dan wei-eiwithydrolysaten, is in humane studies nooit aangetoond dat er klinisch relevante verschillen zijn in de mate van allergeniciteit tussen deze twee producten. Wei-eiwithydrolysaten smaken beter en zijn goedkoper. Voor de klinische praktijk verdienen die dus de voorkeur.

De komst van de transesofagealeof slokdarm echocardiografie (TEE) heeft de mogelijkheden van hemodynamische diagnostiek en monitor bij vrijwel alle cardiovasculaire operaties in het perioperatieve proces enorm uitgebreid. Deze minimale invasieve techniek wordt zowel peroperatief als postoperatief op de intensive care (IC) steeds vaker gebruikt. Voor een juist en verantwoord gebruik van TEE is kennis van de fysische basisprincipes en door training verkregen vaardigheden noodzakelijk. TEE geeft goede informatie over de vullingsstatus van het hart, de wandbeweging en eventueel aanwezige pericardeffusie. Deze techniek is onontbeerlijk gebleken bij hartchirurgie van zowel congenitale hartgebreken als hartkleppathologie.