Nascholing voor en door zorgprofessionals

Veel patiënten in de fysiotherapiepraktijk behoren tot de werkende bevolking. Werk is meestal goed voor de gezondheid, maar klachten van het bewegingsapparaat zijn een belangrijke reden voor werkverzuim en arbeidsongeschiktheid. Fysiotherapeuten profileren zich weinig op dit terrein en daarom beschrijft dit artikel daarvoor de mogelijkheden. Bij behandeling van patiënten met werkgerelateerde klachten is de arbeidscontext belangrijk. De fysiotherapeut dient, als een van de betrokkenen rondom de werknemer, kennis te hebben van wettelijke regels rondom arbeidsomstandigheden en verzuim, en van belemmerende factoren voor werkhervatting. Gespecialiseerde arbeidsfysiotherapeuten werken meestal voor netwerkorganisaties in de markt van bedrijfszorg. Zij richten zich op individuele werknemers, terwijl bedrijfsfysiotherapeuten daarnaast ook preventief onderzoek en advisering op bedrijfs- en groepsniveau aanbieden aan werkgevers. Preventie, behandeling en re-integratie behoren dus tot de mogelijke diensten van de fysiotherapeut. Aangevuld met de actuele vraag naar advisering over vitaliteit en duurzame inzetbaarheid van werknemers biedt dit terrein de fysiotherapeut veel mogelijkheden.

Een inspiratoire stridor is een veel voorkomende klacht bij jonge zuigelingen. Een van de oorzaken is een laryngomalacie. Deze verdwijnt na verloop van tijd spontaan. In dat geval is een expectatief beleid gerechtvaardigd en wordt geen aanvullend onderzoek verricht. Als de klachten persisteren en wanneer deze gecombineerd voorkomen met slikklachten of ernstige incidenten, moet men bedacht zijn op zeldzamere aandoeningen en nader onderzoek doen. In eerste instantie is dit een flexibele bronchoscopie. Een zeldzame oorzaak van inspiratoire stridor is een congenitale vaatring. Deze geeft vaak ook slikklachten en bij bronchoscopie ziet men impressie van buitenaf. Een MRI bevestigt de diagnose en hiermee kan de anatomie goed in beeld worden gebracht. Na operatief klieven verbeteren de klachten meestal.

Musici lopen een hoger dan gemiddeld risico op een blessure van het steun- en bewegingsapparaat. De nadruk ligt op klachten in de bovenste extremiteit, waarvan een derde in de regio schouder en nek. Dit artikel gaat over pijn in nek en armen veroorzaakt door de lichaamshouding: postureel bepaalde cervicobrachialgie. Naast algemene en specifieke oorzaken komen diagnostiek en behandeling aan de orde. Het beeld wordt geïllustreerd aan de hand van ervaringen met geblesseerde musici, maar de benadering is direct toepasbaar op andere activiteiten of beroepsgroepen.

Wakkere intubatie is de gouden standaard voor de electieve patiënt met een te verwachten moeilijke luchtweg. Hierbij wordt veelal een bronchoscoop gebruikt. Voor een succesvolle procedure is een aantal zaken cruciaal: goede risico-inschatting en indicatiestelling, zorgvuldige voorbereiding, adequate topicale anesthesie alsmede het vertrouwen van de patiënt, kennis en voorbereiding van het materiaal en handigheid in het navigeren met de bronchoscoop. Training en regelmatig gebruik zijn hiervoor van belang. Tijdsdruk en een gebrek aan expertise zijn de belangrijkste oorzaken van het falen van deze methode.

De toediening van een hoge concentratie zuurstof tijdens medische spoedsituaties ter preventie van hypoxie leidt vaak tot hyperoxie (gedefinieerd als een PaO2 >100 mmHg). Het is twijfelachtig of hyperoxie heilzaam is. Opgelost zuurstof draagt weinig bij aan het zuurstoftransport naar de weefsels. Hyperoxie kan contraproductief werken door systemische vasoconstrictie en verminderde cardiac output, met als gevolg verminderde perfusie en een verstoorde microcirculatie. Dit kan uiteindelijk zelfs leiden tot een lager zuurstofaanbod aan de weefsels. Hyperoxie kan tevens ischemie- en reperfusieschade verergeren. De oorzaak lijkt gelegen in de vorming van zuurstofradicalen. Hyperoxie kan echter ook gunstige effecten hebben (anti-infectieus, preconditionering). Ernstige hyperoxie (PaO2 >300 mmHg)lijkt de mortaliteit te verhogen wanneer dit optreedt na reanimatie, na doorgemaakt CVA en tijdens mechanische ventilatie op de IC.Matige hyperoxie (PaO2 100-300mmHg) daarentegen zou minder orgaandisfunctie geven na reanimatie. De optimale PaO2-streefwaarde is nog niet duidelijk.

Een 13-jarig meisje presenteerde zich op de polikliniek kindergeneeskunde met chronische buikpijn en hoofdpijn. Bij lichamelijk onderzoek viel de kinderarts het volgende huidbeeld op.