Nascholing voor en door zorgprofessionals

De meeste patiënten met een solide tumor moeten voorafgaand aan chirurgische resectie een vorm van neoadjuvante therapie ondergaan: chemotherapie, radiotherapie of immunotherapie. Neoadjuvante therapie is toxisch; de behandeling richt zich namelijk ook op niet-oncologische cellen. De toxische effecten zijn zichtbaar in verschillende orgaansystemen en kunnen de orgaanfunctie en het herstel na chirurgie beïnvloeden. Het ondergaan van een anesthesie, de operatie en het herstel worden tevens beïnvloed door een verminderde voedingsstatus in combinatie met pre-existente comorbiditeit. De timing tussen neoadjuvante therapie en chirurgie is belangrijk. Een zorgvuldige preoperatieve beoordeling gevolgd door prehabilitatie is cruciaal voor het reduceren van postoperatieve complicaties en het bespoedigen van het herstel. Voor de anesthesioloog is het van belang om te weten wat het effect van de neoadjuvante therapie en prehabilitatie op de patiënt is geweest, zodat een gedegen anesthesieplan gemaakt kan worden voor de perioperatieve fase.

Allergisch beroepsastma is een type astma dat ontstaat door blootstelling aan allergenen op de werkplek. Het kenmerkt zich door chronische luchtwegontsteking en kan leiden tot blijvende luchtwegobstructie. Het vermijden van blootstelling aan het allergeen is cruciaal om blijvende schade te voorkomen. Deze casus benadrukt het belang van vroegtijdige herkenning van beroepsgerelateerde klachten, vooral bij arbeidsmigranten, die vaak een extra kwetsbare groep vormen. Samenwerking met expertisecentra is belang vanwege de multidisciplinaire aanpak met aandacht voor een juiste diagnosestelling, adviezen op de werkplek voor patiënt en diens collegae en vanwege de nieuwe regeling voor tegemoetkoming in beroepsziekten.

De belangstelling voor microbiologische diagnostiek bij infectieziekten is toegenomen, mede door de coronajaren. In deze nascholing staan twee belangrijke pijlers centraal: diagnostic stewardship en antibiotic stewardship. Beide zijn essentieel voor goede patiëntenzorg en het beperken van antibioticaresistentie. Blok A richt zich op diagnostic stewardship: het doelgericht en zorgvuldig inzetten en interpreteren van diagnostische tests in de huisartsenpraktijk. Hierbij gaat het om passende testkeuze, kritische beoordeling van uitslagen, rationeel vervolgonderzoek en heldere communicatie met de patiënt. Blok B behandelt antibiotic stewardship. U leert hoe u verantwoord antibiotica voorschrijft: alleen bij juiste indicatie, met voorkeur voor smalspectrummiddelen en beperkte behandelduur. Ook wordt ingegaan op patiënteneducatie over het nut en de grenzen van antibiotica. Deze e-learning benadrukt het belang van terughoudend en doordacht handelen bij infectieziekten. Huisartsen spelen hierin een sleutelrol. Ondanks de al lage voorschrijfcijfers in Nederland, blijft voortdurende aandacht voor resistentieontwikkeling en effectief gebruik van diagnostiek en antibiotica onmisbaar.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) komen veel voor en kunnen, ook zonder klachten, schadelijke gevolgen hebben als ze niet worden behandeld. Huisartsen spelen een cruciale rol: ruim 60% van de soa-consulten vindt plaats in de huisartsenpraktijk. Tijdens zo’n consult beoordeelt de arts het risico op een soa, bepaalt of testen nodig zijn en stelt indien nodig een behandeling in. Voorlichting over veilige seks en partnerwaarschuwing vormen daarbij belangrijke onderdelen. Het aantal hiv-besmettingen is de afgelopen jaren sterk gedaald, mede dankzij voorlichting, condoomgebruik, vroege opsporing en behandeling. Sinds 2016 is PrEP (Pre-Expositie-Profylaxe) beschikbaar in Europa. Patiënten met een hoog risico op hiv kunnen hiervoor bij een CSG terecht; anderen via de huisarts. Goede begeleiding bij PrEP-gebruik is essentieel. Deze e-learning bestaat uit twee blokken: Blok A behandelt epidemiologie, symptomen, beloop en diagnostiek van soa’s. Blok B richt zich op behandeling, preventie, voorlichting, PrEP en PEP.

Potentieel inadequate medicatie en daarmee samenhangende geneesmiddelbijwerkingen dragen aanzienlijk bij aan de ziektelast bij oudere patiënten. De effectiviteit van huidige strategieën voor het verminderen van potentieel inadequate voorschriften is echter nog onduidelijk. Het onvoldoende herkennen van verbanden tussen geneesmiddelen en determinanten van voeding(sstatus) speelt mogelijk een rol. Hoewel ondervoeding en deficiënties veel voorkomen in deze kwetsbare leeftijdsgroep, worden de klinische gevolgen van voedingstekorten vaak niet herkend en toegeschreven aan ouderdom of comorbiditeit. Verbanden tussen geneesmiddelgebruik en voedingsstatus kunnen op drie manieren worden verklaard: het niet herkennen van een voedingstekort, waardoor onterecht nieuwe medicatie wordt voorgeschreven; beïnvloeding van de voedingsstatus door de onderliggende aandoening waarvoor een geneesmiddel wordt voorgeschreven; interactie tussen geneesmiddel en voeding(sstatus). Dit artikel bespreekt vijf klassen van voeding-geneesmiddelinteracties, met onder andere aandacht voor geneesmiddel-geïnduceerde tekorten van vitamines en mineralen. Deze systematische benadering van verbanden tussen geneesmiddelen en voeding(sstatus) biedt een tool om geneesmiddelbijwerkingen en inadequaat medicijngebruik te verminderen.

Referentiewaarden vaatschade ontwikkeld | Zelfontwikkelde MRI-box bootst effect plotselinge bloeddrukverlaging na | Subsidie voor ontwikkelen terbium-isotopen | Borstkankerscreening starten bij 40 jaar kosteneffectiever | Sneller herstel en minder complicaties door thermische ablatie bij darmkanker