Nascholing voor en door zorgprofessionals

Wanneer er door een operatie of trauma weefselschade is, wordt vrijwel onmiddellijk een uitgebreid scala van reacties in gang gezet om de oorspronkelijke situatie zo goed mogelijk te herstellen. Een ontsteking is een complex van fysiologische processen dat onontbeerlijk is voor weefselherstel en littekenvorming. Oedeem, een van de tekenen van een ontsteking, kan in meer en mindere mate aanwezig zijn. Door deze tijdelijke overload van vocht in het weefsel kan het herstelproces worden geremd. Lymftaping kan dan worden ingezet om oedeem sneller te reduceren. Door de lagere druk onder de tape kunnen de initiële lymfevaten beter oedeem absorberen, het reabsorptiegebied wordt vergroot en drukverschillen tussen tape en de ruimte ertussen stimuleren het transport. In dit artikel worden verschillende mogelijkheden voor lymftaping beschreven om oedeem en littekenvorming te verminderen.

Het gevoel een lichaam te bezitten en het gevoel dat jouw lichaam zich ergens in de ruimte bevindt, zijn belangrijke aspecten van het lichaamsschema, leidend tot enige mate van zelfbewustzijn. Meestal zijn het onbewuste processen, maar bij gezondheidsproblemen kan het lichaamsschema verstoord raken. Zo komt het in de revalidatie van een CVA-patiënt wel eens voor dat de paretische arm niet meer als van de persoon zelf beschouwd wordt. (‘Wie heeft dat dode hondje in mijn bed gelegd?’) Of het lichaamsschema wordt ontregeld door langdurige immobilisatie of chronische pijn. Belangrijk bij zelfbewustzijn en lichaamsschema zijn de fenomenen ‘self-location’ (waar in de ruimte bevindt mijn lichaam zich) en ‘body ownership’ (van wie is dit lichaam). Onderzoekers van het Zweedse Karolinska Instituut bestudeerden de rol van het brein in relatie tot het lichaamsschema en zelfbewustzijn in een serie experimenten.

Dyspareunie is een veelvoorkomende seksuele klacht bij vrouwen, waarbij zowel somatische als psychoseksuele factoren een rol kunnen spelen. In de NHG-Standaard Seksuele klachten is er speciale aandacht voor provoked vestibulodynia (PVD), een vorm van aspecifieke chronische vulvodynie die vaak wordt verward met een candida-infectie. Dit leidt geregeld tot ineffectieve behandelingen of ongerichte verwijzingen, terwijl vroegtijdige herkenning en adequate aanpak juist verergering en relationele problemen kunnen voorkomen. In BLOK A van deze nascholing staat de diagnostiek centraal. U leert dyspareunie te differentiëren op basis van anamnese, lichamelijk onderzoek en de mogelijke achterliggende oorzaken, waaronder seksuele problematiek en pijngedrag. BLOK B behandelt de behandelopties. Naast somatische therapie spelen uitleg en advies een cruciale rol. Inzicht in het klachtenpatroon stelt u als huisarts in staat om gerichter te handelen, dan wel tijdig te verwijzen. Deze e-learning biedt u praktische handvatten om vrouwen met dyspareunie beter te begeleiden en de juiste zorg te bieden.

COPD, diabetes en artrose, drie bekende aandoeningen die kunnen voorkomen bij ouderen. Bij sommige mensen zijn ze alle drie tegelijk aanwezig. Hoe kan de cliënt centraal komen te staan in de wirwar van zorgvragen en problemen? Welke consequenties heeft dit voor de cliënt zelf en voor de zorg die er verleend moet worden? Naast het verpleegkundig beleid zal in dit artikel een aantal punten uit het medisch beleid worden belicht.

In het verpleeghuis komen urineweginfecties vaak voor, ze zijn moeilijk vast te stellen en vaak ook moeilijk te behandelen. Het is daarom belangrijk urineweginfecties te voorkómen. Van cranberry’s wordt reeds lang beweerd dat ze urineweginfecties kunnen voorkomen. In een dubbelblinde gerandomiseerde placebogecontroleerde studie is nu ook bewezen dat door het gebruik van cranberrycapsules het aantal klinische urineweginfecties met 26% vermindert bij verpleeghuisbewoners met een hoog risico (blaaskatheterisatie, diabetes mellitus, en ten minste één urineweginfectie < 1 jaar geleden). Dit behandeleffect treedt op na twee maanden capsulegebruik. Bij meer dan 20% van de bewoners ontwikkelt zich helemaal geen urineweginfectie meer. Er is geen verschil gevonden met verpleeghuisbewoners met een laag risico. Het gebruik van cranberrycapsules bleek echter niet kosteneffectief. Om redenen van effectiviteit is het echter toch aan te raden om verpleeghuisbewoners met een hoog risico op urineweginfecties, preventief te behandelen met cranberrycapsules.

Het aantal mensen met diabetes type 2 is de laatste jaren aan het stijgen. Factoren zoals de vergrijzing, overgewicht, lichamelijke inactiviteit en een intensievere opsporing zijn oorzaken van het stijgende aantal patiënten met dit ziektebeeld. De term ouderdomsdiabetes, die vaak gebruikt wordt voor type 2-diabetes, is achterhaald; de naam overgewichtsdiabetes lijkt meer op zijn plaats. De prevalentie van diabetes is het hoogst bij mannen en vrouwen tussen de 75 en 85 jaar. Van alle bekende diabetespatiënten heeft 90% diabetes type 2. De oudere patiëntengroep wordt gekenmerkt door factoren als een hogere prevalentie van comorbiditeit, polyfarmacie, verminderde fysieke conditie en soms cognitieve stoornissen. Het is duidelijk dat voor deze groep patiënten een individuele aanpak van diabetes type 2 nodig is, met aandacht voor de diversiteit van de problematiek.