Nascholing voor en door zorgprofessionals

In dit artikel worden anti-emetica beschreven in de context van misselijkheid en braken. Deze symptomen komen veelvuldig voor in de meest uiteenlopende praktijken van alledag. Om structuur aan te brengen in deze diversiteit is de Richtlijn misselijkheid en braken van Pallialine (www.pallialine.nl) gebruikt. Deze richtlijn is multidisciplinair samengesteld en biedt inzicht in symptoommanagement.

Er is de afgelopen jaren steeds meer aandacht gekomen voor verwarde personen. Dit is een begrip waarover weinig consensus is en waaronder een grote diversiteit aan mensen kan worden geschaard. In één op de vijf gevallen is er sprake van psychiatrische problematiek. Vaak zijn er dan meerdere problemen, zoals psychiatrische symptomen, verslavingsproblematiek en (licht) verstandelijke beperking, veelal gecombineerd met problemen op verschillende levensgebieden zoals schulden en dak- en thuisloosheid. In 2015 werd het Aanjaagteam Verwarde Personen in het leven geroepen dat zes verdiepingsregio’s heeft ingericht die werken aan een plan van aanpak op basis van negen bouwstenen. In dit artikel wordt deze werkwijze uitgelegd aan de hand van een casus.

Cholesterol en triglyceriden zijn vetachtige stoffen die noodzakelijk zijn voor het goed functioneren van het lichaam op celniveau. Bij te hoge bloedserumwaarden spreekt men van een hyperlipidemie en dit is schadelijk voor hart en bloedvaten. Er kunnen levensbedreigende atherosclerotische plaques ontstaan, die een hartinfarct of embolie kunnen veroorzaken. Hart- en vaatziekten(HVZ) zijn in Nederland de belangrijkste oorzaak van sterfte bij vrouwen en de tweede oorzaak (na kanker) van sterfte bij mannen. Tien procent van de Nederlandse bevolking heeft een verhoogd cholesterolgehalte (≥ 6,5 mmol/l). Het aanpassen van de leefstijl is een belangrijk onderdeel van de behandeling. Statine is het sterkst lipideverlagende medicament en wordt door veel mensen gebruikt. Dit geneesmiddel kent ook bijwerkingen zoals spierproblematiek. Door de komst van de PCSK-9-remmers kan ook bij mensen die statinen niet kunnen verdragen een verdere reductie van het LDL-gehalte worden bereikt.

Bij acute lymfatische leukemie (ALL) verdringen maligne cellen het gezonde beenmerg. Dit kan leiden tot diverse symptomen zoals bleekheid, botpijn, hematomen en perioden met koorts. ALL is de meest voorkomende oncologische aandoening bij kinderen, 120 kinderen per jaar in Nederland. De diagnostiek en de hoogcomplexe zorg vinden plaats in een kinderoncologisch centrum en de laagcomplexe zorg in een shared carecentrum in de woonomgeving van het kind. Alle kinderen in Nederland worden behandeld volgens het ALL-11-protocol van Stichting Kinderoncologie Nederland. De intensieve behandeling duurt twee tot drie jaar met een gemiddelde genezingskans van 85%. Er zijn complicaties op korte en lange termijn. Op basis van de resultaten van diverse onderzoeken wordt gezocht naar een goede genezingskans met zo min mogelijk bijwerkingen. De verpleegkundig specialist (VS) is binnen het multidisciplinaire team de spin in het web en eerste aanspreekpunt voor kind en ouders.

Medicatieovergebruikshoofdpijn (MOH) is een veelvoorkomende aandoening, die zeer beperkend is voor de kwaliteit van leven. Het is gedefinieerd als hoofdpijn op ≥ 15 dagen per maand, met regelmatig overgebruik van acute hoofdpijnmedicatie, gedurende ≥ 3 maanden. Regelmatig overgebruik is inname van simpele analgetica op ≥ 15 dagen per maand, triptanen op ≥ 10 dagen per maand, combinaties van triptanen en simpele analgetica op ≥ 10 dagen per maand. Een van de mogelijke onderliggende mechanismen van MOH is een veranderde pijnperceptie door centrale sensitisatie.

Fantoompijn is een veelvoorkomend probleem bij patiënten na een beenamputatie. Om fantoompijn in de verpleegkundige praktijk te herkennen, worden in dit artikel de kenmerken van en verschillen tussen fantoompijn, fantoomsensaties en stomppijn uitgelegd. De factoren die mogelijk van invloed zijn op het ontstaan en het beloop van fantoompijn komen hier ook bij aan bod. Het tweede gedeelte van het artikel is gericht op de (para)medische en verpleegkundige behandelmogelijkheden en aandachtspunten bij fantoompijn, waarbij de focus ligt op de uitvoering van spiegeltherapie.