Praktische Pediatrie

Developmental Coordination Disorder (DCD) is een motorische ontwikkelingsstoornis die gekenmerkt wordt door een zodanig onhandige motoriek dat kinderen er beperkingen door ervaren in het dagelijks handelen thuis en op school. DCD komt voor bij ongeveer 5% van de kinderen en gaat vaak vergezeld van kinderpsychiatrische co-morbiditeit en executieve en planningsproblemen die de beperkingen verergeren. Bij kinderneurologisch onderzoek past de afwijkende coördinatie niet binnen de bekende pathologische beelden en CT-scan en eeg tonen geen afwijkingen. In de kinderrevalidatiecentra worden diagnostiek en behandeling geboden en gerichte begeleiding. De kinderarts kan bijdragen aan de herkenning, verwijzing en medicamenteuze behandeling van DCD met Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD), waardoor de kwaliteit van leven voor het individu met DCD-ADHD en zijn omgeving sterk kan verbeteren. De afgelopen twee decennia is er veel onderzoek gedaan naar DCD. Hieruit vloeiden de behandelrichtlijnen en beslisregels voort waarop we dit artikel baseren.

In het kader van het thema van dit nummer van Praktische Pediatrie, ‘het schoolkind’, had ik gesprekken met Paul Leseman, kinder- en jeugdpsycholoog en als hoogleraar orthopedagogiek verbonden aan de Universiteit Utrecht, en Luuk Kalverdijk, die als kinderpsychiater werkzaam is bij Accare en de Rijksuniversiteit Groningen. De gesprekken met beiden blijken waar het de benadering van het gespreksthema betreft, de factoren die de schoolcarrière onder druk zetten, min of meer complementair.

Otitis media met een loopoor (otorroe) is een veelvoorkomende, doorgaans onschuldige aandoening bij kinderen. Meestal treedt spontaan herstel op, soms wordt een antibioticumkuur gegeven. Als de klachten van koorts en loopoor blijven bestaan, moet de arts kiezen voor voortzetten van de antibiotische behandeling of voor het verrichten van aanvullend onderzoek vanwege mogelijke complicaties. Op grond van onze ervaringen in de hier gepresenteerde casus adviseren wij om bij hardnekkige koorts en otorroe gericht onderzoek te doen naar complicaties van otitis media. Dit illustreert het algemene principe dat de differentiaaldiagnose heroverwogen moet worden als het beloop niet past bij de werkdiagnose. Het vasthouden aan de oorspronkelijke diagnose kan leiden tot tunnelvisie en ernstige, te laat herkende complicaties. Otitis media met een loopoor (otorroe) is een veelvoorkomende, doorgaans onschuldige aandoening bij kinderen. Meestal treedt spontaan herstel op, soms wordt een antibioticumkuur gegeven. Als de klachten van koorts en loopoor blijven bestaan, moet de arts kiezen voor voortzetten van de antibiotische behandeling of voor het verrichten van aanvullend onderzoek vanwege mogelijke complicaties. Op grond van onze ervaringen in de hier gepresenteerde casus adviseren wij om bij hardnekkige koorts en otorroe gericht onderzoek te doen naar complicaties van otitis media. Dit illustreert het algemene principe dat de differentiaaldiagnose heroverwogen moet worden als het beloop niet past bij de werkdiagnose. Het vasthouden aan de oorspronkelijke diagnose kan leiden tot tunnelvisie en ernstige, te laat herkende complicaties.

Veel kinderen met astma bereiken geen goede astmacontrole; onvoldoende gebruik van inhalatiesteroïden door therapieontrouw is daarvan een belangrijke oorzaak. Therapieontrouw is vaak een bewuste keuze van ouders (en kind), gebaseerd op eigen opvattingen over astma en de medicatie. Door medicamenteuze adviezen gepaard te laten gaan met voldoende begeleiding, zoals regelmatige zelfmanagementeducatie, kan deze vorm van therapieontrouw voor een groot deel worden voorkomen. Dat betekent dat de kwaliteit van astmazorg, inclusief communicatieve vaardigheden van artsen en verpleegkundigen, van groot belang is. Ondanks kwalitatief hoogstaande zorg blijven sommige ouders en kinderen therapieontrouw; vaak betreft dit niet-intentionele therapieontrouw. Door belemmerende factoren (zoals een chaotische gezinsorganisatie) lukt het deze gezinnen niet om de inhalatiesteroïden regelmatig in te nemen. Deze vorm van therapieontrouw is lastig vast te stellen en is soms, ondanks zorg op maat, nauwelijks te verbeteren.

Gedurende de opname ontwikkelde patiënte tevens bloederige diarree. Zij had dit nooit eerder gehad. Bij lichamelijk onderzoek bleek toen ook sprake van perianale fistels.

Hartritmestoornissen bij kinderen geven vaak veel onrust bij ouders en zorgverleners. Het is van belang om onschuldige symptomen te onderscheiden van ernstige cardiale ritmestoornissen. In dit artikel leert u de meest voorkomende hartritmestoornissen van de kinderleeftijd herkennen. Met behulp van specifieke vragen kan men zich door middel van de anamnese, aangevuld met lichamelijk onderzoek en ecg, een oordeel vormen over de aard van de ritmestoornis.