AccreDidact Psychiater

Deep Brain Stimulation (DBS), of diepe hersenstimulatie, is een invasieve neurochirurgische behandeling voor psychiatrische aandoeningen die therapieresistent zijn. Voor de obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) is DBS een geaccepteerde last resort-behandeling volgens de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Voor andere aandoeningen, zoals depressie, verslaving en Gilles de la Tourette, bevindt DBS zich nog in de experimentele fase. In deze e-learning staat de techniek van diepe hersenstimulatie centraal. BLOK A behandelt de technische aspecten van DBS en de toepassing ervan in verschillende indicatiegebieden. Daarbij wordt ingegaan op het beschikbare wetenschappelijke bewijs en de veiligheid van de ingreep, die dankzij moderne beeldvorming en operatietechniek relatief weinig complicaties kent. In BLOK B wordt, aan de hand van casuïstiek en toetsvragen, besproken wanneer DBS overwogen kan worden. U leert welke reguliere behandelingen eerst uitgeprobeerd moeten zijn voordat DBS als optie in beeld komt. Deze nascholing biedt u inzicht in de plaats van DBS binnen de psychiatrie en helpt u bij het herkennen van patiënten voor wie deze techniek mogelijk geschikt is.

Het klinisch oordeel blijkt in de praktijk minder betrouwbaar dan veel clinici denken. Klassieke studies, zoals On being sane in insane places van Rosenhan, laten zien hoe vatbaar professionals zijn voor beoordelingsfouten. Deze nascholing gaat in op de beperkingen én mogelijkheden van het klinisch oordeel binnen de psychiatrische diagnostiek. In BLOK A staat de betrouwbaarheid van het klinisch oordeel centraal. U verdiept zich in recente onderzoeksresultaten en leert de waarde van ongestructureerde oordelen (zoals patroonherkenning) af te wegen tegen meer systematische, statistische benaderingen. BLOK B richt zich op aanvullende psychologische testdiagnostiek. U krijgt inzicht in de rol die deze testen kunnen spelen bij het verfijnen van diagnostiek en hoe u deze kennis kunt integreren in uw dagelijkse praktijk, ook zonder specialistische opleiding in testgebruik. Deze e-learning helpt u kritisch te reflecteren op uw eigen diagnostisch handelen en ondersteunt u bij het verbeteren en onderbouwen van uw klinisch oordeel in de geestelijke gezondheidszorg.

De diagnose ADHD bij volwassenen wordt het afgelopen decennium steeds vaker gesteld. De uitdaging ligt niet alleen in het beoordelen van actuele symptomen, maar ook in het achteraf vaststellen van een begin op kinderleeftijd. ADHD is goed behandelbaar, zeker zonder comorbiditeit, maar medicatie alléén is onvoldoende; ook voorlichting en praktische ondersteuning zijn essentieel. In deze e-learning worden actuele discussies rondom diagnostiek en behandeling van ADHD bij volwassenen besproken. BLOK A gaat in op de diagnostiek, met aandacht voor het concept late-onset ADHD en het belang van een zorgvuldig proces, ondersteund met casuïstiek. BLOK B richt zich op de behandeling, met nadruk op bijwerkingen en risico’s van medicatie op de lange termijn. Aanleiding hiervoor is het rapport van Bijwerkingencentrum Lareb (2017), dat leidde tot een waarschuwing van het CBG tegen het starten met methylfenidaat op volwassen leeftijd – in contrast met de NVvP-richtlijn uit 2015, die dit juist als eerste keus aanbeveelt. Deze nascholing biedt u handvatten om met kennis en zorgvuldigheid te diagnosticeren en behandelen, ook wanneer richtlijnen en adviezen elkaar lijken tegen te spreken.

De posttraumatische stressstoornis (PTSS) is de bekendste binnen het brede en complexe spectrum van psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen. Deze nascholing richt zich op de psychotraumatologie als multidisciplinair werkveld, waarin actuele maatschappelijke ontwikkelingen, zoals oorlog, rampen en migratie, direct doorwerken in de klinische praktijk. In BLOK A wordt ingegaan op de klinische heterogeniteit van deze stoornissen. Naast PTSS is er aandacht voor complexe PTSS, traumatische rouw en de persisterende complexe rouwstoornis (PCRS). De invloed van recente classificatiesystemen zoals de DSM-5 en de komende ICD-11, evenals de Zorgstandaard Psychotrauma- en stressorgerelateerde stoornissen, komt uitgebreid aan bod. BLOK B behandelt de evidence-based behandelopties. U leert hoe deze benaderingen naast of na elkaar kunnen worden toegepast, afhankelijk van de individuele patiënt en setting. Deze e-learning helpt psychiaters hun kennis te verdiepen, diagnostische scherpte te vergroten en behandelinzichten te actualiseren binnen het snel ontwikkelende domein van de psychotraumatologie. De focus ligt op volwassenen, met aanvullende aandacht voor jeugdigen en ouderen.

Elektroconvulsietherapie (ECT) bestaat inmiddels tachtig jaar en is nog altijd de meest effectieve behandeling voor ernstige, therapieresistente en soms levensbedreigende depressies. Daarnaast is ECT geïndiceerd bij aandoeningen als katatonie en resistente manie. Ondanks wereldwijde toepassing bestaan er nog altijd misvattingen over de behandeling en de mogelijke cognitieve bijwerkingen – ook binnen het professionele veld. Dit kan ertoe leiden dat patiënten effectieve zorg wordt onthouden. In deze e-learning wordt ingegaan op de actuele stand van zaken rondom ECT. BLOK A behandelt de techniek, indicaties en toepassing van ECT. U krijgt inzicht in wanneer en bij welke aandoeningen ECT passend is, en hoe de behandeling in de praktijk wordt uitgevoerd. BLOK B richt zich op de cognitieve bijwerkingen van ECT. Hierbij komt aan bod welke bijwerkingen kunnen optreden, hoe deze gemonitord kunnen worden en welke recente ontwikkelingen de impact ervan helpen verminderen. Deze nascholing ondersteunt u bij het verantwoord indiceren en toepassen van ECT, gebaseerd op de meest recente inzichten en wetenschappelijke onderbouwing.

De somatisch-symptoomstoornis is een relatief nieuwe classificatie binnen de DSM-5 en vervangt de eerdere begrippen SOLK en somatoforme stoornissen. Anders dan voorheen is het niet langer vereist dat lichamelijke klachten onverklaard zijn. Hierdoor komt een bredere groep patiënten in aanmerking voor deze diagnose, ook degenen met een aantoonbare lichamelijke aandoening. Dit verlaagt de drempel voor verwijzing naar de psychiater en maakt samenwerking met de patiënt beter mogelijk. In deze e-learning verdiept u zich in de implicaties van deze verschuiving in denken. BLOK A gaat in op de diagnostiek van somatisch-symptoomstoornissen volgens de DSM-5, inclusief de veranderingen ten opzichte van eerdere classificaties en de klinische relevantie daarvan. BLOK B richt zich op de behandeling. U maakt kennis met actuele wetenschappelijke inzichten en leert hoe u samen met de patiënt kunt zoeken naar manieren om het lijden te verminderen, ook zonder strijd over de verklaring van de klachten. Deze nascholing helpt u om deze veelvoorkomende problematiek vanuit een moderne en patiëntgerichte benadering effectief te diagnosticeren en behandelen.