AccreDidact Psychiater

Persoonlijkheidsstoornissen behoren tot de meest invaliderende psychische aandoeningen, met een hoge lijdensdruk voor patiënten en aanzienlijke maatschappelijke kosten. Ze vormen bovendien een uitdaging voor behandelaars, mede door gefragmenteerde hulpverleningsgeschiedenissen, demoralisatie en het hardnekkige stigma dat op sommige stoornissen rust. In deze e-learning krijgt u als psychiater handvatten om persoonlijkheidsstoornissen tijdig te herkennen, diagnostisch te duiden en evidence-based te behandelen. BLOK A start met de conceptualisering van persoonlijkheidsstoornissen zoals gedefinieerd in de DSM-5, gevolgd door een overzicht van diagnostische methoden en aandachtspunten bij herkenning in de praktijk. BLOK B gaat in op de actuele stand van de wetenschappelijke evidentie rondom behandeling, met nadruk op psychotherapeutische interventies. De nascholing baseert zich op de Multidisciplinaire richtlijn Persoonlijkheidsstoornissen en recente ontwikkelingen richting de nieuwe Zorgstandaard. Deze nascholing ondersteunt u bij het effectief deelnemen aan diagnostiek en behandeling van mensen met persoonlijkheidsstoornissen in de dagelijkse psychiatrische praktijk.

Beperkingen in het intellectuele functioneren komen veel voor en gaan vaak samen met psychiatrische stoornissen. Deze duale problematiek – een lager IQ én een psychische aandoening – treft mensen van alle leeftijden en verhoogt het risico op psychiatrische problematiek met een factor drie tot vier. Toch worden deze patiënten in de GGZ niet altijd herkend of adequaat benaderd. In deze nascholing leert u deze doelgroep beter signaleren, begrijpen en behandelen. BLOK A richt zich op de herkenning van een lager IQ binnen de GGZ. U krijgt inzicht in de kenmerken van deze patiënten, het verhoogde risico op comorbiditeit en de uitdagingen in diagnostiek. BLOK B behandelt de omgang, bejegening en behandeling van psychiatrische patiënten met een lager IQ. Hierbij wordt gebruikgemaakt van kennis uit zowel de GGZ als de VGZ, met aandacht voor praktijkervaringen, wetenschappelijke onderbouwing en bestaande zorgprogramma’s. Deze nascholing biedt u praktische handvatten om de kloof tussen GGZ en VGZ te overbruggen en betere zorg te leveren aan deze kwetsbare en vaak over het hoofd geziene patiëntengroep.

Het gelijktijdig voorkomen van psychiatrische stoornissen en verslavingsproblematiek – ook wel ‘dubbele diagnose’ genoemd – is complex en komt veel voor. Meestal is er sprake van wederzijdse beïnvloeding: verslaving kan ontstaan door onderliggende psychische klachten, psychiatrische symptomen kunnen verergeren door middelengebruik, of beide hebben een gedeelde biologische of biografische oorsprong. Toch worden deze problemen in de praktijk nog vaak afzonderlijk behandeld binnen de GGZ en verslavingszorg. In deze e-learning staat de geïntegreerde behandeling van dubbele diagnose centraal, ook bekend als Integrated Dual Diagnosis Treatment (IDDT). BLOK A behandelt de basisprincipes van IDDT, waaronder de noodzaak van gelijktijdige en samenhangende behandeling, en het belang van motiverende gespreksvoering en fasegericht behandelen. BLOK B gaat in op specifieke interventies voor dubbele problematiek, met als leidraad het Handboek dubbele diagnose. Er is aandacht voor het herkennen van bijkomende problematiek, die in de praktijk vaak over het hoofd wordt gezien. Deze nascholing helpt u om dubbele diagnose beter te herkennen en effectiever te behandelen met een geïntegreerde benadering, passend binnen de Nederlandse zorgcontext.

De behandeling van bipolaire stemmingsstoornissen behoort tot de meest uitdagende én inspirerende onderdelen van het psychiatrisch vak. Door de verbreding van het bipolaire spectrumconcept wordt de diagnose steeds vaker overwogen bij patiënten met stemmingswisselingen. Tegelijkertijd maakt de klinische variatie het stellen van een juiste diagnose en het kiezen van een effectieve behandeling complex. Dit kan leiden tot misdiagnose of een suboptimale behandelstrategie. In deze e-learning staat de diagnostiek en behandeling van bipolaire stoornissen centraal, met als uitgangspunt de Multidisciplinaire richtlijn bipolaire stoornissen (MDR-BS, 2015). BLOK A behandelt de veranderingen in de diagnostische criteria volgens de DSM-5, de heterogeniteit van de bipolaire stoornis en de kernprincipes van diagnostiek, ondersteund met casuïstiek uit de praktijk. BLOK B gaat in op farmacologische behandelstrategieën voor manie en bipolaire depressie, en op psychosociale interventies die effectief zijn gebleken bij deze patiëntengroep. Deze nascholing biedt u praktische handvatten om bij diverse presentaties van de bipolaire stoornis onderbouwde keuzes te maken in diagnostiek en behandeling.

Incidenten zoals de moord op Pim Fortuyn, de aanslag op Koninginnedag 2009 en het schietincident in Alphen aan den Rijn hebben geleid tot verdiepend onderzoek naar een specifieke dadertypologie: de verwarde solistische dreiger. Deze personen handelen alleen, vaak vanuit psychische problematiek, en niet uit naam van een groep of ideologie. De herkenning en aanpak van deze doelgroep vraagt om alertheid, samenwerking en zorgvuldigheid. In deze e-learning staat het profiel van de verwarde solistische dreiger centraal. BLOK A behandelt de kenmerken van deze groep, gebaseerd op literatuurstudie, en bespreekt de huidige aanpak in Nederland. U leert dreigend gedrag herkennen en de verschillende typen solistische dreigers onderscheiden. BLOK B richt zich op de psychiatrische problematiek die veelal speelt bij deze doelgroep, evenals de mogelijkheden en beperkingen in de samenwerking tussen zorg en politie. Bijzondere aandacht is er voor het omgaan met beroepsgeheim bij dreiging. Na afronding van deze nascholing bent u beter toegerust om dreigend gedrag te signaleren, te beoordelen en op verantwoorde wijze te handelen binnen de kaders van de wet en de zorgpraktijk.

Autismespectrumstoornissen (ASS) staan steeds meer in de belangstelling, mede doordat de classificatie breder is geworden en ASS bij volwassenen steeds vaker wordt erkend. Hierdoor is de doelgroep vergroot en zijn de diagnostische grenzen minder scherp. De toegenomen vraag naar gespecialiseerde diagnostiek leidt tot langere wachtlijsten en een groeiende behoefte aan praktische handvatten en screeningsinstrumenten. In deze e-learning leert u ASS bij adolescenten (16 t/m 25 jaar) en volwassenen beter herkennen en begrijpen, met oog voor de context en het perspectief van de patiënt. BLOK A richt zich op diagnostiek: u leert hoe ASS zich in de adolescentie en volwassenheid presenteert, welke factoren de uiting beïnvloeden, en hoe een betrouwbare inschatting kan worden gemaakt met behulp van korte vragenlijsten en contextgericht onderzoek. BLOK B behandelt de behandeling van ASS, waarbij het belang van een vertrouwensvolle behandelrelatie centraal staat. U krijgt inzicht in hoe persoonsgebonden en omgevingsfactoren een rol spelen in het beloop en de behandelkeuzes. Deze nascholing helpt u om ASS bij adolescenten en volwassenen effectiever te diagnosticeren en te behandelen, vanuit een benadering die is afgestemd op de individuele context van de patiënt.