Physios

Nog te vaak wordt iemand met burn-outklachten geadviseerd om zich niet te druk te maken en het wat rustiger aan te doen. Zo’n advies veronderstelt dat zoiets makkelijk te doen is en dat iedereen op dezelfde manier reageert op stress. Dit artikel laat zien dat beide veronderstellingen onjuist zijn. Ten eerste zijn stressreacties voor een groot deel een autonoom fysiek proces en ten tweede reageren mensen verschillend op stress. Om tot een effectieve behandeling te komen is het van belang om de verschillende stresstypen te leren onderscheiden en in te zien hoe die verschillende typen zich al of niet kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden. Op basis van een model dat laat zien hoe het autonome zenuwstelsel en de hormoonhuishouding bij mensen verschillend kunnen werken, geeft dit artikel op individuele situaties toegespitste behandeladviezen.

Meniscusletsel is een aandoening die patiënten beperkt in hun dagelijks functioneren en op lange termijn een verhoogd risico geeft op artrose in de knie. Het detecteren van meniscusletsel in de eerstelijnspraktijk is niet gemakkelijk. Om de beste behandeling in te kunnen zetten is het echter belangrijk om meniscusletsel goed te detecteren. Dit artikel bespreekt welke risicofactoren er zijn op meniscusletsel en hoe valide de huidige manier van diagnostiek van meniscusletsel is. Verder komen aan de orde: een nieuwe vorm van diagnostiek met behulp van een predictiemodel en de verschillende behandelmogelijkheden bij meniscusletsel.

De ziekte van Osgood-Schlatter is een tractie-apofysitis van de tuberositas tibiae. Het belangrijkste doel in de preventie lijkt een vergroting van de flexibiliteit van de m. quadriceps te zijn. De pijlers van de huidige behandelstrategieën zijn voorlichting en aanpassing van de sportieve activiteit. Daarnaast kan een programma van rek- en spierversterkende oefeningen (isometrische oefeningen in verschillende kniehoeken) van de m. quadriceps de klachten verminderen. Injectietherapie wordt vooralsnog ontraden. Ten slotte lijkt een patellabandje op korte termijn effectief in het verminderen van de pijn.

Heupdysplasie en heupimpingement zijn aandoeningen die bij (jong)volwassenen kunnen leiden tot ernstige klachten en op termijn tot artrose van de heup. Een tijdige diagnose en behandeling kunnen het functioneren en de prognose van deze patiënten sterk bevorderen. Voldoende kennis over deze aandoeningen bij alle behandelaars is daarom van groot belang. In dit artikel wordt ingegaan op vier zaken: de vormafwijkingen die bij heupdysplasie en heupimpingement kunnen bestaan, het herkennen van deze patiënten, het relevante onderzoek dat gedaan moet worden en de behandelmogelijkheden. Daarbij ligt de nadruk op kennis over de aandoeningen en de eerste stappen in de diagnostiek, omdat de fysiotherapeut – vaak de eerste behandelaar in de keten – in die fase voor de patiënt hét verschil kan maken.

Stress is spanning, spanning die een beroep doet op de spankracht van een persoon. Spanning kan leiden tot betere prestaties, maar ook tot moedeloosheid. Stress is niet alleen maar lijdzaam afwachten, maar kan ook een inspanning voor succes zijn. Machteloze stress heeft een andere uitwerking op het lichaam dan gerichte stress. Er zijn drie componenten van de stressrespons die onderling samenhangen: het sympathisch zenuwstelsel, de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as en de immuunrespons. Deze drie componenten zorgen ervoor dat er extra veel energie en alertheid vrijkomt voor een prestatie. Die alertheid en energie kan ingezet worden om een hoger doel te bereiken: het leveren van een prestatie. Maar bij gevaar wordt de alertheid (aandacht) en energie in de eerste plaats gebruikt voor veiligheid en lijfsbehoud: vechten, vluchten of bevriezen. Langdurige stress die gepaard gaat met machteloosheid zoals na ingrijpende trauma’s kan leiden tot negatieve aanpassingen in het biologische systeem. De spankracht en de kwetsbaarheid van het individu gaan omlaag en dat kan leiden tot allerlei gezondheidsklachten. Positief gerichte stress stelt daarentegen in staat om te winnen, of iets te overwinnen. Het beloningssysteem wordt dan geactiveerd, waardoor een prettig gevoel ontstaat.

Elleboogklachten zijn een veelvoorkomende klacht van het bewegingsapparaat. Goede differentiatie van de mogelijke oorzaken is essentieel voor het inzetten van adequate behandeling. Het is nuttig om voor de diagnostiek een structureel algoritme te gebruiken. Zo geven intra-articulaire klachten vaak een bewegingsbeperking en zijn deze vervolgens onder te verdelen in artrose, kraakbeendefecten, capsulaire en plicasyndromen. Bij een extra-articulaire oorzaak staat vaak gelokaliseerde pijn of instabiliteit op de voorgrond en hierbij is een verdere indeling te maken in epicondylitiden, zenuwcompressiesyndromen en collaterale bandinstabiliteit. De voornaamste pathologie per lokalisatie, de diagnostiek, conservatieve en eventuele operatieve behandelingen en verwijsindicaties passeren de revue in dit artikel.