Physios

In de fysiotherapie wordt het steeds gebruikelijker om data te verzamelen door middel van anamnese en lichamelijk onderzoek, en door het invullen van vragenlijsten (‘patient reported outcome measures’, PROM’s). De fysiotherapie wordt hierdoor transparanter en van PROM’s wordt verondersteld dat zij inzicht geven in de kwaliteit van de geleverde zorg. Deze data kan de fysiotherapeut ook gebruiken om de klinische besluitvorming te ondersteunen. Met de verzamelde data is bijvoorbeeld de prognose van individuele patiënten in te schatten. In dit artikel wordt een voorbeeld gegeven van hoe met relatief eenvoudige berekeningen de prognose bij lage rugpijn in te schatten is. De prognostische tests die hiervoor worden gebruikt zijn de Fear-Avoidance Beliefsvragenlijst en het voorkomen van uitstralende pijn in het been. Voor beide tests wordt geïllustreerd hoe zij kunnen helpen met het inschatten van de prognose aan de hand van data die verzameld zijn in een fysiotherapiesetting in de bedrijfsgezondheidszorg.

Velen beschouwen een voorste-kruisbandreconstructie (VKB) als een voorwaarde voor terugkeer naar sport (afgekort RTS: ‘return to sports’). In werkelijkheid keert slechts 65 procent van de patiënten na een VKB-reconstructie terug naar het sportniveau van vóór de blessure. Bovendien heeft de actieve, jonge atleet die sportactiviteiten hervat na een VKB-reconstructie te hebben ondergaan, een groter risico op een tweede VKB-blessure, zowel aan de geopereerde zijde als aan de contralaterale zijde. Tot op heden is er een gebrek aan wetenschappelijke consensus over de criteria om een patiënt toestemming te geven voor onbeperkte sportactiviteiten na een VKB-reconstructie. Dit zorgt voor veel onzekerheid bij de klinische besluitvorming. Het doel van dit klinische commentaar is: (1) de huidige wetenschappelijke literatuur kritisch beschouwen, (2) het RTSraamwerk na een VKB-reconstructie anders begrijpen, (3) de huidige RTS-tests herzien en evidence-based aanbevelingen doen voor de situatie na een VKB-reconstructie en (4) aanbevelingen doen voor interventies om effectiever neuromusculaire gebreken aan te pakken na VKB-letsel en de daaropvolgende revalidatie na een VKB-reconstructie.

De spierkracht van m. quadriceps, hamstrings en heupspieren is een belangrijke factor voor een succesvolle voorste-kruisbandrevalidatie. Het belangrijkste doel van het testen hiervan is om te bepalen of de revalidatie geslaagd is en een sporter veilig op zijn oude sportniveau kan acteren met een zo klein mogelijke kans op een re-ruptuur. Het uitvoeren van testen en metingen in de voorste-kruisbandrevalidatie heeft vele facetten zoals de praktische uitvoerbaarheid, het fenomeen van biologische variatie, en de standaardisatie en interpretatie van meetresultaten. Al deze onderwerpen komen in een tweeluik aan bod met daarbij een beschrijving in woord en beeld van de verschillende testuitvoeringen. Dit eerste deel beschrijft de algemene aspecten en het testen van kracht in de vorm van isokinetische tests, handheld dynamometrie en functionele krachttests. In het tweede deel ligt de focus op de hink- en sprongtests.

Testvormen die aansluiten op bewegingsvormen in sport zijn hink- en éénbenige sprongtests, ook bekend als hoptests of functionele tests. Het testresultaat reflecteert een combinatie van neuromusculaire sturing, kracht en het vertrouwen om op het aangedane been te landen. Dit artikel beschrijft eerst de kenmerken van de verschillende hink- en sprongtests. Vervolgens komen het beoordelen van de kwalitatieve uitvoering, invloed van factoren op de testuitvoering en het interpreteren van de meetresultaten aan bod. Het artikel sluit af met een beknopte beschrijving van ‘performance’-tests. Dit artikel is een vervolg op het artikel over het testen van kracht waarin al uitgebreid is ingegaan op algemene aspecten van testen zoals het vergelijken met andere metingen of referentiewaarden, de invloed van biologische variatie en de klinimetrische eigenschappen.

Tijdens voorste-kruisbandrevalidatie is krachttraining nodig om de verliezen in spierkracht van zowel het geopereerde been als het niet-geopereerde been te herwinnen. In eerste instantie wordt het krachtuithoudingsvermogen in een gesloten keten getraind en na vier weken zijn ook open ketenoefeningen mogelijk. Vervolgens wordt met een progressieve opbouw op hypertrofie getraind en later in de revalidatie komt sportspecifieke krachttraining aan de orde. Dynamische neuromusculaire elektrostimulatie, occlusietraining en vliegwieltraining zijn innovatieve vormen van krachttraining die op verschillende momenten gedurende de drie revalidatiefasen ingezet kunnen worden om extra winst te behalen in spierkracht en spieromvang. In de eerste vier weken van de revalidatie valt dynamische neuromusculaire elektrostimulatie te overwegen, in de eerste acht weken occlusietraining en na acht weken vliegwieltraining.

Velen beschouwen een voorste-kruisbandreconstructie (VKB) als een voorwaarde voor terugkeer naar sport (afgekort RTS: ‘return to sports’). In werkelijkheid keert slechts 65 procent van de patiënten na een VKBreconstructie terug naar het sportniveau van vóór de blessure. Bovendien heeft de actieve, jonge atleet die sportactiviteiten hervat na een VKB-reconstructie te hebben ondergaan, een groter risico op een tweede VKB-blessure, zowel aan de geopereerde zijde als aan de contralaterale zijde. Tot op heden is er een gebrek aan wetenschappelijke consensus over de criteria om een patiënt toestemming te geven voor onbeperkte sportactiviteiten na een VKB-reconstructie. Dit zorgt voor veel onzekerheid bij de klinische besluitvorming. Het doel van dit klinische commentaar is: (1) de huidige wetenschappelijke literatuur kritisch beschouwen, (2) het RTS-raamwerk na een VKB-reconstructie anders begrijpen, (3) de huidige RTS-tests herzien en evidence-based aanbevelingen doen voor de situatie na een VKB-reconstructie en (4) aanbevelingen doen voor interventies om effectiever neuromusculaire gebreken aan te pakken na VKB-letsel en de daaropvolgende revalidatie na een VKB-reconstructie.