Physios

Sommige patiënten houden na een knieoperatie nog lang pijn. Pijn aan de voorzijde van de knie die de revalidatie stagneert, kan het gevolg zijn van letsel van de n. infrapatellaris. Voor begeleiding van het herstel na een totale knieprothese of andere knieoperatie komt een patiënt vaak bij de fysiotherapeut. Het is daarom belangrijk dat de fysiotherapeut kenmerken van dit letsel herkent en weet welk lichamelijk onderzoek helpt bij het stellen van deze diagnose. De samenwerking tussen fysiotherapeut en verpleegkundig specialist of arts heeft hierbij een positief effect op de klachten en het herstel.

Klachten in de heup- en liesregio zijn vaak een klinisch dilemma in de eerstelijnszorg. De regio kenmerkt zich door complexiteit van de anatomie, en er komt een veelvoud aan aandoeningen en syndromen in deze regio voor. Het is in de eerstelijnszorg daardoor vaak lastig om met de beperkte diagnostische accuratesse van de beschikbare tests een goede diagnose te stellen. Het gevolg daarvan is dat veel patiënten met klachten in de heup- en liesregio in de tweede lijn terechtkomen voor diagnostiek en/of behandeling, waar ze soms linea recta worden terugverwezen naar de fysiotherapeut. Dit heeft vaak te maken met de beperkingen van aanvullend beeldvormend onderzoek of met het gebrek aan orthopedische (chirurgische) behandelmogelijkheden. Het doel van dit artikel is om vanuit tweedelijnsperspectief de eerstelijns fysiotherapeut handvatten te geven voor het klinisch redeneren en diagnosticeren van klachten in de heup- en liesregio en voor het kritisch reflecteren op de zin en (on)mogelijkheden van medisch-specialistisch of aanvullend beeldvormend onderzoek. Er wordt in dit artikel niet diepgaand op behandelstrategieën ingegaan.

Dit artikel gaat over omgaan met coping voor professionals die werken in de zorg. Patiënten die in de zorg terechtkomen moeten omgaan met veranderde omstandigheden: ‘coping’, zoals dat in jargon heet. Professionals begeleiden patiënten hierbij, en dat is vaak niet eenvoudig. De vraag is hoe de zorgverlener er professioneel mee omgaat. Die is immers niet alleen professional maar ook mens, en kan dus geraakt worden door wat er gebeurt. Dat is niet onprofessioneel; de professionaliteit zit hem in de manier waarop iemand met die geraaktheid omgaat. Dit artikel presenteert een model dat professionals helpt om professioneel om te gaan met de coping van patiënten. Het model maakt het mogelijk om zowel de coping van cliënten als de eigen coping in kaart te brengen en van daaruit na te denken over manieren van reageren. Het is een praktisch hulpmiddel voor professionals die dagelijks voor de taak staan om te copen met coping.

Neuromusculaire training wordt in de literatuur vaak genoemd als strategie om functionele stabiliteit van een gewricht te bereiken. In het eerste deel van dit artikel komt het begrip neuromusculaire controle aan de orde. De regulering van de spieractiviteit komt tot stand door interactie van het sensorisch systeem, het motorisch systeem en de centrale verwerking en sturing. Of de verstorende invloed verwacht of onverwacht is, bepaalt welk regelsysteem in belangrijke mate zal optreden: feedbackcontrole of feed-forwardcontrole. In de praktijk zullen reactie- en anticipatiemechanismen veelal gelijktijdig optreden en elkaar aanvullen. Daarbij is een bepaalde mate van ‘stiffness’ als basis altijd aanwezig. Het tweede deel van dit artikel belicht de consequenties van een VKB-ruptuur en een VKB-reconstructie op de neuromusculaire controle. Tot slot wordt in het derde deel de vertaalslag gemaakt van de theorie naar praktijk van de voorste kruisbandrevalidatie.

De beperkingen in cognitie en het adaptieve gedrag resulteren bij mensen met een verstandelijke beperking in een andere mate van functioneren in het dagelijks leven. Fysiotherapeuten die werken met mensen met een verstandelijke beperking lopen in de behandeling tegen uitdagingen aan. Deze uitdagingen lopen nogal uiteen, bijvoorbeeld op het gebied van begrip en communicatie, een andere manier van het verwerken van zintuigelijke prikkels, een complexe voorgeschiedenis, een ontwikkelingsachterstand en/of disharmonisch ontwikkelingsprofiel. Dit stelt specifieke eisen aan de behandelende fysiotherapeut. In het eerste deel van het tweeluik is ingegaan op algemene kenmerken van een verstandelijke beperking. In dit tweede deel ligt de focus op het fysiotherapeutisch onderzoek en de behandeling.

Dit artikel is het laatste deel van het drieluik over het ‘zware’ leven van de lumbale disci intervertebrales. In deel 1­ (editie ­2020-3­ van­ Physios) ­zijn­ de­ bouw, ­functie ­en ­de­ bloed-­ en ­zenuwvoorziening ­van ­de ­lumbale­ discus beschreven­ en ­is ­het ­verschil ­tussen discusdegeneratie­ en­ discusveroudering­ belicht.­ Deel­ 2­ (editie­ 2021-4­ vanPhysios) is ingegaan op verschillende aspecten van discusdegeneratie. Er zijn morfologische kenmerken van discusdegeneratie besproken, het veranderde mechanische gedrag van een discus met discusdegeneratie is beschreven, en besproken is hoe zowel mechanische als biologische factoren een rol spelen in de progressie van discusdegeneratie. Deel ­3­ staat ­eveneens ­in­ het­ teken­ van­ discusdegeneratie.­ Het ­artikel­ start­ met­ de ­oorzaken­ van het­ ontstaan ­van discusdegeneratie. Hierbij spelen niet mechanische factoren de belangrijkste rol, zoals vaak gedacht wordt, maar juist genetische factoren. Al jaren is bekend dat het op individueel niveau niet mogelijk is om aan de hand van de ernst van discusdegeneratie, vastgesteld via beeldvorming, te voorspellen of de persoon asymptomatisch (zonder lage rugpijn) of symptomatisch (met lage rugpijn) is. Maar wat maakt dan wel het verschil? Na een poging tot een antwoord op deze vraag sluit het artikel af met de beschrijving van de fysiotherapeutische behandeling van een patiënt met lage rugpijn op basis van discusdegeneratie.