Nurse Academy

Het nefrotisch syndroom is geen opzichzelfstaande ziekte. Wat is het dan wel? Nefrotisch syndroom is een combinatie van ziekteverschijnselen veroorzaakt door renaal eiwitverlies en kenmerkt zich door vocht- en natriumretentie. De oorsprong ligt in een aandoening van de glomeruli (filters) in de nieren. De oorzaken zijn divers en kunnen verschillen bij volwassenen en kinderen. In dit artikel wordt het nefrotisch syndroom bij volwassenen beschreven.

Auto-immuunhepatitis (AIH) is een chronische ontstekingsziekte van de lever, die vaker bij vrouwen voorkomt dan bij mannen. Patiënten met deze ziekte presenteren zich met klachten als vermoeidheid, verminderde eetlust en pijn in de bovenbuik. Het is op dit moment (nog) onbekend hoe AIH ontstaat. De incidentie van AIH is 1,9 per 100.000 en de prevalentie is 16,9 per 100.000. In 80% van de gevallen gaat het om patiënten van het vrouwelijk geslacht, bij wie AIH vaak optreedt rond het begin van de menstruatie of rond de overgang. De behandeling is multidisciplinair en vindt voornamelijk in de tweede lijn plaats.

Veel mensen griezelen bij het horen van het woord scabiës (schurft). Het zorgt vaak voor onrust, omdat het om een besmettelijke infectieziekte gaat. De hoofdklacht is jeuk. Scabiës is vooral hinderlijk vanwege de jeuk, maar het is geen ernstige ziekte. Mensen voelen bij scabiës echter vaak een emotionele belasting. De angst om anderen te besmetten en de gedachte ‘beestjes’ te hebben geven vaak reden tot onrust en bezorgdheid. GGD Haaglanden merkt steeds vaker dat scabiës pas in een laat stadium herkend wordt met alle gevolgen van dien. Alertheid op scabiës is geboden om grote ‘uitbraken’ in instellingen te voorkomen. Een grote uitbraak in een instelling heeft veel consequenties. De behandeling is tijdrovend, intensief en kostbaar.

Maculadegeneratie is een oogaandoening die meestal na het 50e levensjaar begint en daarom leeftijdgerelateerd is (leeftijdgebonden maculadegeneratie, LMD). Bij deze oogaandoening ontstaat schade aan de gele vlek (maculalutea, kortweg de macula), waardoor het centrale, scherpe zien wordt aangetast. De aandoening kan leiden tot slechtziendheid en blindheid van het centrale zien. Er kan een ernstige visuele handicap ontstaan met verstrekkende gevolgen voor beroep, hobby’s en activiteiten van het dagelijks leven. LMD is de belangrijkste oorzaak van permanente slechtziendheid bij ouderen in de westerse wereld. Naast veroudering spelen genetische factoren, voeding, roken en geslacht een belangrijke rol. Door de vergrijzing zal LMD uitgroeien tot een steeds groter probleem voor de maatschappij en de volksgezondheid.

Volgens cijfers van de WHO ontwikkelden in 2013 9 miljoen mensen tuberculose en overleden er over de hele wereld 1,5 miljoen mensen aan deze ziekte. Na hiv/aids is tuberculose de infectieziekte waaraan wereldwijd de meeste mensen overlijden. In de eerste helft van de vorige eeuw was tuberculose ook in Nederland nog een volksziekte. Inmiddels behoort Nederland tot de laag-incidente landen: de incidentie is gedaald tot 4,9 : 100.000 inwoners. Vroegtijdige herkenning en goede behandeling van tuberculose zijn essentieel, zowel vanuit individueel belang als vanuit het belang voor de volksgezondheid. In deze behandeling speelt de verpleegkundige een belangrijke rol.

Bij vrouwen is borstkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Bijna 40% van deze patiënten is ten tijde van de diagnose 65 jaar of ouder. Door de vergrijzing en betere overleving zal het aandeel 70-plussers verder toenemen, van 30% in 1995 tot 60% in 2035. De landelijke richtlijn Mammacarcinoom van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is in 2012 gereviseerd en via www.oncoline.nl voor iedereen toegankelijk. Deze richtlijn is vooral gebaseerd op onderzoek bij relatief jonge en fitte patiënten, ouderen boven de 70 jaar zijn hierbij ondervertegenwoordigd. Veel patiënten boven de 70 jaar worden uitgesloten van deelname aan klinisch onderzoek uit angst voor vertroebeling van onderzoeksgegevens. Kennis over de behandeling van borstkanker op middelbare leeftijd is enorm toegenomen en wereldwijd bestaat er consensus over het beleid. Bij de behandeling van ouderen met borstkanker blijven echter veel vragen bestaan. De meeste richtlijnen richten zich met name op absolute of ziektevrije overleving, terwijl kwaliteit van leven en functionele status voor ouderen vaak net zo belangrijk zijn.