Nurse Academy

Nierinsufficiëntie door jodiumhoudende contrastmiddelen is de derde oorzaak van acute nierinsufficiëntie in Nederlandse ziekenhuizen. Daarom is als een van de tien thema’s van het landelijke VMS Veiligheidsprogramma gekozen voor: ‘Voorkomen van nierinsufficiëntie bij intravasculair gebruik van jodiumhoudende contrastmiddelen’. In dit artikel gaan we in op jodiumhoudende contrastmiddelen, contrastnefropathie, laten we zien hoe de nierfunctie wordt berekend en behandelen we de preventieve maatregelen bij hoogrisicopatiënten.

Bij evidence-based practice gaat het om het nemen van klinische beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, oftewel een causale samenhang tussen een interventie en het effect daarvan op een kenmerk van patiënten. Er zijn verschillende soorten onderzoek mogelijk. We kunnen een onderscheid maken op basis van de aard van de gegevens die verzameld worden. Dan spreken we van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Maar we kunnen ook een onderscheid maken op basis van de hoeveelheid kennis over een fenomeen. Dan spreken we van beschrijvend, correlationeel, of experimenteel onderzoek. De (randomised controlled trial) RCT is de zuiverste manier om een causale samenhang tussen interventie en effect aan te tonen. Dit onderzoeksontwerp kenmerkt zich door manipulatie van de onafhankelijke variabele, controle van de onderzoeker en randomisering. Als het niet mogelijk is om mensen te randomiseren, wordt er wel gebruikgemaakt van bestaande groepen in de controlled clinical trial (CCT), maar dit onderzoeksontwerp levert een minder krachtig bewijs. Iets wordt dan op de ene afdeling ingevoerd en op de andere afdeling niet. Op beide afdelingen wordt een voor- en een nameting gedaan. De onderzoeker heeft hierbij minder controle dan bij de RCT.

Sinds 1995 wordt de diagnose adhd niet meer alleen bij kinderen gesteld. We weten inmiddels dat bij twee derde van de kinderen met ADHD, de klachten in de volwassenheid min of meer blijven bestaan. Vóór 1995 werd bij volwassenen met ADHD geen of een andere diagnose gesteld. Het ligt dus voor de hand dat verpleegkundigen in het algemeen ziekenhuis tegenwoordig vaker worden geconfronteerd met patiënten met ADHD en dan niet alleen op de kinderafdeling. In dit artikel gaat het over ADHD bij volwassenen.

Er is al een aantal jaren erg veel te doen over de rekenvaardigheden van (leerling)verpleegkundigen. Het vermeend lage niveau van (leerling)verpleegkundigen komt nogal eens ter sprake. Op verpleegkundige opleidingen zijn rekentoetsen weer ingevoerd. Ik heb op een ROC lessen rekenvaardigheid gegeven en gezien hoeveel stress dit voor de leerlingen opleverde, die soms helemaal dichtsloegen tijdens deze lessen. Meestal hadden ze in hun vooropleiding onvoldoende rekenvaardigheid verworven. Ik heb eenmaal een leerling meegemaakt die vertelde dat ze op de lagere school ‘maar onder het bord moest gaan zitten’, zodat er nog wat kennis in haar hoofd zou kunnen vallen. Toch haalde ook deze leerling de toets, door oefening, inzet en de hulp van medeleerlingen. Het heeft mij gesterkt in het idee dat rekenen wel te leren is, maar om met Cruijff te spreken: ‘je gaat het pas zien als je het doorhebt’.

Antibiotica zijn geneesmiddelen die bacteriën bestrijden. Dankzij antibiotica zijn miljoenen mensen gered. Bacteriën zijn echter slim en constant bezig zich te wapenen tegen deze middelen. Hierdoor is de werkzaamheid van antibiotica in Nederland niet meer zo vanzelfsprekend als vroeger. Antibiotica dienen daarom zo selectief mogelijk te worden ingezet om de kans op verdere resistentie te verkleinen.

Het aantal gediagnosticeerde meningitiden neemt af door de vaccinatieprogramma’s. Aangezien de ziekte zeer ernstig kan verlopen, is het belangrijk dat de ziekte in een vroeg stadium wordt herkend en er adequaat wordt gehandeld. Symptomen die het meest voorkomen zijn: koorts, nekstijfheid, veranderd bewustzijn, huiduitslag en hoofdpijn. Bij (kleine) kinderen zijn de symptomen vaak subtieler: niet willen drinken, abnormaal bleek zien en luierpijn. Na het afnemen van bloedkweken (en indien de situatie het toelaat een lumbaalpunctie) dient er direct te worden gestart met antibiotica. Het volgen van de ABCDE-systematiek is een adequaat middel om patiënten met meningitis goed op te vangen.