A&I

Diederik Gommers is al dertig jaar verbonden aan het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Hij werd er onderzoeker, ondernemer, dokter, doctor, anesthesioloog, hoogleraar en afdelingshoofd van de Intensive Care. Alleen voor de opleiding tot intensivist waagde hij zich – ondanks zijn liefde voor Feyenoord – even naar Amsterdam. Ik spreek hem vijf dagen na zijn oratie, getiteld Wu Wei.

Het guillain-barrésyndroom (GBS) is een zeldzame auto-immuungemedieerde polyradiculoneuropathie, gekenmerkt door een snel progressieve opstijgende slappe parese, naast gevoelsstoornissen en vaak ernstige (neurogene) pijn. Hoewel uiteindelijk spontaan herstel de regel is, zijn er behandelingen die het neurologisch herstel gunstig beïnvloeden. De langetermijnprognose is echter gekenmerkt door restverschijnselen, zoals moeheid, met een vaak langdurige invloed op de vitaliteit. Voor de anesthesioloog en intensivist is het van belang de principes van diagnostiek en management van potentieel levensbedreigende complicaties te (her)kennen omdat deze in de regel goed te behandelen zijn, maar onbehandeld desastreuze gevolgen kunnen hebben. Het betreft voornamelijk snel progressieve respiratoire insufficiëntie en ernstige autonome stoornissen. In dit artikel worden handvatten voor (klinische) diagnostiek en behandeling van deze complicaties beschreven en wordt aandacht geschonken aan behandeling van ernstige pijn.

Beademing | Bloedtransfusie | Sugammadex | Kinderen | Locoregionale anesthesie

Behandelstrategieën in de acute fase van het ischemische herseninfarct zijn erop gericht de doorbloedingsstoornis zo snel mogelijk op te heffen om de kans op weefselschade te verkleinen. Bij een acuut herseninfarct, veroorzaakt door een occlusie van een grote intracraniële arterie, kan endovasculaire behandeling worden toegepast. Recente trials laten zien dat deze behandeling bij herseninfarcten in de voorste circulatie bij geselecteerde patiënten een significant grotere kans geeft op onafhankelijk functioneren. Verder onderzoek is nodig naar het effect van de endovasculaire behandeling bij meer distale afsluitingen, afsluitingen in de achterste circulatie en bij patiënten met een onbekend tijdstip van het ontstaan van uitvalsverschijnselen of patiënten die meer dan 6 uur na het ontstaan van uitvalsverschijnselen worden behandeld.

Heparineresistentie tijdens hartchirurgie wordt gedefinieerd als het onvermogen met een adequate dosis heparine de geactiveerde stollingstijd te verlengen tot het gewenste niveau. Een te lage geactiveerde stollingstijd zorgt ervoor dat de patiënt onvoldoende ontstold is, waardoor initiatie van cardiopulmonale bypass mogelijk kan resulteren in excessieve activatie van de stolling. De oorzaak van heparineresistentie is vaak complex en multifactorieel. De behandeling bestaat uit toedienen van additionele doses heparine, antitrombineconcentraat en fresh frozen plasma, maar hier zijn nadelen aan verbonden. Er zijn alternatieve geneesmiddelen, waarvan directe trombineremmers het meestbelovend zijn.

In deze editie van A&I kijken we naar een selectie van tien recente publicaties op het gebied van urgentiegeneeskunde. Een aantal belangrijke stukken over de endovasculaire behandeling van het acuut herseninfarct is bewust buiten beschouwing gelaten, omdat deze al in dit nummer worden besproken.