A&I

Pancreatitis is een inflammatoire aandoening van de pancreas, waarbij de pathogenese nog niet volledig is opgehelderd. De meest voorkomende uitlokkende oorzaken zijn choledocholithiasis en alcohol(-abusus). Deze patiënten presenteren zich vaak met acuut ontstane continue bovenbuikpijn die soms naar de rug uitstraalt. In de laboratoriumwaarden wordt een verdriedubbeling van het amylase of lipase gezien en bij beeldvormend onderzoek zijn er aanwijzingen voor een pancreatitis. De behandeling is in eerste instantie symptomatisch met volumeresuscitatie. De meest voorkomende lokale complicaties zijn peripancreatische vochtcollecties, pseudocysten en necrose. Peripancreatische vochtcollecties en pseudocysten behoeven geen behandeling, tenzij er sprake is van een vorm van obstructie. Steriele necrose behoeft geen behandeling. Geïnfecteerde necrose moet wel behandeld worden met antibiotica en drainage. Uitgebreid débridement vindt bij voorkeur plaats als patiënt gestabiliseerd is via minimaal invasieve technieken.

Dit jaar neemt prof. dr. Nardo van der Meer na acht jaar afscheid als hoofdredacteur van A&I. Een gesprek over de begindagen van A&I, het belang van leiderschap en procesinnovatie in de zorg.

Acuut-op-chronisch leverfalen (ACLF) is de acute snelle verslechtering van de leverfunctie en ontstaan van orgaanfalen bij patiënten met levercirrose en is meestal gerelateerd aan een uitlokkend moment. Het orgaanfalen is mogelijk reversibel mits vroegtijdig herkend en maximaal proactief behandeld. De behandeling van deze patiënten vereist meestal IC-opname en is gericht op behandeling van het uitlokkend moment en ondersteuning van het orgaanfalen om klinische verslechtering door complicaties te voorkomen. Het beloop van ACLF op individueel niveau is moeilijk te voorspellen; daarom wordt geadviseerd na 3-7 dagen de kans op herstel te evalueren. Overbrugging naar levertransplantatie bij persisterend orgaanfalen is slechts bij een zeer selecte groep patiënten haalbaar.

De vraag naar procedurele sedatie en analgesie tijdens procedures in het ziekenhuis neemt sterk toe. Naar aanleiding van calamiteiten is in opdracht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg in 2012 een nieuwe richtlijn ‘Sedatie en/of analgesie op locaties buiten de operatiekamer’ gepubliceerd. Sedatie is een risicovolle medische procedure. Veilige sedatie voor therapeutische en diagnostische procedures vereist een combinatie van goed getrainde sedatieprofessionals, adequate faciliteiten en een goede infrastructuur. Selectiecriteria en voorbereiding van patiënten, een passende sedatietechniek, adequate monitoring, nazorg en ontslagcriteria na de procedure zijn essentieel.

Voorafgaand aan het levenseinde van een patiënt zijn er veel belangrijke keuzemomenten die verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Wordt van een behandeling afgezien, dan is de wens van de patiënt leidend; idealiter wordt deze vooraf onderzocht en besproken in een ‘advance care planning’-gesprek, bij voorkeur in de eerste lijn of poliklinisch. Bij acuut vitaal bedreigde patiënten is hun wens vaak niet op tijd te achterhalen en is het oordeel van de intensivist beslissend. Prognosticeren is zeer complex; bij twijfel wordt een patiënt op de IC opgenomen voor een behandeling met vooraf vastgestelde behandeldoelen. Om gepaste zorg te kunnen leveren moeten de vertegenwoordigers van een patiënt vroeg bij behandelbeslissingen worden betrokken. Om kokervisie en disproportionele zorg te voorkomen dienen gemeten parameters kritisch geanalyseerd te worden en moet multidisciplinair overleg plaatsvinden.

Een orthotope levertransplantatie (OLT) is de enige permanente behandeling voor terminaal leverfalen. Een enorme diversiteit aan indicaties en contra-indicaties maakt het noodzakelijk patiënten voor OLT preoperatief uitgebreid te screenen. De grote kans op acuut bloedverlies, stollingsproblemen, hemodynamische instabiliteit en metabole verschuivingen is bij uitstek reden voor een goede voorbereiding, duidelijke communicatie tussen anesthesioloog en de operateur en snel handelen gedurende de verschillende fasen van de ingreep.