Quintesse

Diabetes hoeft voor werkenden geen belemmering te zijn voor het uitvoeren van taken en zij kunnen daarmee doorgaan zolang het kan. Diabetes kan echter ook in korte tijd meerdere complicaties veroorzaken en gepaard gaan met comorbiditeit, en daardoor het functioneren belemmeren. Bedrijfsartsen hebben een taak bij het beter reguleren van de diabetes en de preventie van complicaties. Denk aan verbetering van zelfmanagementvaardigheden op de werkvloer, educatie van de werkomgeving, reductie van diabetesgerelateerde stress, evaluatie van het cardiovasculaire risicoprofiel en vooral het meewegen van de beroepsspecifieke risicofactoren. Zo ontstaat een adequaat werkplan als onderdeel van het individuele zorgplan gericht op werkbehoud of terugkeer naar werk. Arbocuratieve samenwerking vormt daarvoor de basis. Daarnaast hebben bedrijfsartsen de maatschappelijke verantwoordelijkheid om stigma’s rondom diabetes en arbeid bij werkgevers aan de orde te stellen. Wie eenmaal van de arbeidsmarkt af is, kan namelijk niet of moeilijk terugkeren. Door screening kunnen in de prediabetesfase preventieve maatregelen worden genomen die complicaties voorkomen of uitstellen.

Auditieve waarneming is een samenspel van bottom-up- en top-downverwerking van geluid. Hierdoor kunnen we geluid waarnemen, herkennen, lokaliseren, spraak verstaan in stilte en spraak verstaan in achtergrondlawaai. De bottom-upinformatie ontstaat door codering van de geluidstrilling in het zintuig (binnenoor). Het middenoor zorgt ervoor dat geluidstrillingen efficiënt bij het binnenoor terechtkomen. Bij conductieve slechthorendheid kunnen we met adequate hoortoestelversterking de bottom-upinformatie volledig herstellen. Dit kan bij een perceptief gehoorverlies niet, vanwege de verminderde codering in het binnenoor. Een optimale hoortoestelaanpassing zal de bottom-upinformatie wel verrijken met de zachte geluiden, maar de informatie blijft minder scherp. Dit betekent dat iemand met een perceptief gehoorverlies bottom-up minder informatie beschikbaar heeft voor de top-downverwerking van geluid. Indien bij een mismatch tussen de ernst van het gehoorverlies en de mate van complexiteit van de werksituatie knelpunten ontstaan, is een verwijzing naar een audiologisch centrum geïndiceerd.

Hereditaire motorische sensorische neuropathiën vormen een groep zeldzame neuromusculaire aandoeningen die gepaard gaat met progressieve beperkingen die de arbeidsproductiviteit kunnen beïnvloeden. Door goede begeleiding, de juiste aanpassingen van werkplek en functie kan arbeidsongeschiktheid op korte of langere termijn deels worden voorkomen. Voor het begeleiden van patiënten is het belangrijk inzicht te hebben in de ernst en progressie van deze aandoening. Naast spierzwakte en standsafwijkingen van de gewrichten beïnvloeden ook minder zichtbare verschijnselen zoals sensibiliteitstoornissen, vermoeidheid en pijn de belastbaarheid. Spierziekten Nederland heeft in samenwerking met onder andere de Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde een brochure ontwikkeld die informatie en concrete adviezen over hereditaire motorische sensorische neuropathie geeft voor de bedrijfsgeneeskundige praktijk. De brochure is ontwikkeld samen met bedrijfsartsen, een klinisch arbeidsgeneeskundige, een revalidatiearts en met patiënten. In dit artikel wordt geput uit de inhoud van deze brochure.

Werkplekinterventies verlagen het risico op blijvende arbeidsongeschiktheid bij oudere medewerkers | Associatie tussen het gebruik van smartphones en het optreden van oogklachten bij jongeren | Kan het werk medeoorzaak zijn van ALS?

Slaapstoornissen ontregelen het persoonlijk functioneren. Ze kunnen veroorzaakt worden doordat de slaapbehoefte of slaapdruk niet synchroon loopt met het circadiaans ritme. Dat wordt een biologischeklokstoornis genoemd en de bekendste vorm is de jetlag. Melatonine is een chronobioticum dat de afstelling van de biologische klok verschuift en is daarom een optimaal middel bij de behandeling van biologischeklokstoornissen. De eigen productie van melatonine wordt zo ondersteund om een slaap-waakritme te herstellen. De beste manier om een biologischeklokstoornis vast te stellen is nagaan op welk tijdstip de endogene melatonineproductie op gang komt: de Dim Light Melatonin Onset. Melatonine, op het juiste tijdstip en in de juiste dosering ingenomen, verschuift het tijdstip waarop de Dim Light Melatonin Onset op gang komt. Het geeft als het ware een zetje tegen de schommel van de biologische klok en maakt daardoor slaapstoornissen behandelbaar. Daarnaast zijn een goede slaaphygiëne en regelmaat van belang.

Bij een verminderd gehoor kan het functioneren en zelfs de veiligheid op het werk in het geding komen. De problematiek kan via een brede en systematische wijze in kaart worden gebracht. Daarbij worden de resultaten van vragenlijsten en metingen samengevat in termen van profielen. Deze profielen zijn bepalend voor de oplossingsrichtingen en bieden tevens een mooi kader om de effecten – na revalidatie met hoortoestellen en/of begeleiding – te kunnen evalueren. Bij uitspraken over functiegeschiktheid dient men in de afwegingen rekening te houden met de compensatiekracht die door hoorhulpmiddelen wordt gerealiseerd. Uitspraken over functiegeschiktheid komen op een meer verantwoorde manier tot stand bij multidisciplinaire samenwerking waarbij ook de medewerkers van een audiologisch centrum zijn betrokken.