Praktische Pediatrie

In korte tijd werden er in ons regionale ziekenhuis twee zuigelingen geboren met een afwijking op de kaak. In deze rubriek vragen wij u een diagnose te stellen aan de hand van een (aantal) foto('s) en een korte omschrijving.

In 2014 verscheen de richtlijn van de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB): Antimicrobiële therapie voor acute infectieuze diarree. Dit artikel bespreekt de meest relevante informatie voor de kinderarts uit deze richtlijn. Klinische symptomatologie, diagnostiek en therapeutische adviezen worden besproken voor de meest voorkomende micro-organismen. Achtereenvolgens komen aan bod de bacteriële verwekkers Campylobacter, Salmonella, Shigella, Yersinia en enterohemorragische Escherichia coli (EHEC), de parasitaire verwekkers Giardia lamblia en Dientamoeba fragilis en tevens de community-acquired infectieuze diarree en de reizigersdiarree.

Iedere kinderarts krijgt te maken met het downsyndroom. Het is de meest voorkomende chromosomale aandoening; de laatste jaren blijft het aantal pasgeborenen met downsyndroom in Nederland ongeveer gelijk. Kinderen met downsyndroom hebben frequenter luchtweginfecties met een langduriger ziektebeloop, een hoger risico op IC-opname en een hogere mortaliteit. Daarbij zorgen de infecties voor veel ziektelast. Het is belangrijk dat iedereen die met kinderen met het downsyndroom werkt, kennis van zaken heeft over deze specifieke downproblematiek en deze tijdig kan herkennen en behandelen. De verhoogde infectiegevoeligheid bij downsyndroom wordt veroorzaakt door een combinatie van immunologische en niet-immunologische factoren: een andere opbouw en functie van het afweersysteem, een andere anatomie van de luchtwegen, hypotonie, gastro-oesofageale refluxziekte en aangeboren structurele afwijkingen van hart en bloedvaten, vooral van het pulmonale vaatbed. Niet alle kinderen met downsyndroom hebben evenveel last van deze infecties; onbekend is nog waarom dit zo is.

High-flowzuurstoftoediening is een methode om verwarmde en bevochtigde lucht met een hoge flow toe te dienen aan de patiënt. Gezien de theoretische voordelen ten opzichte van de conventionele low-flowneusbril bij de ondersteuning van patiënten met een verhoogde ademarbeid wordt de methode steeds vaker gebruikt, vooral bij patiënten met bronchiolitis. In dit artikel wordt de evidence voor het toepassen van high-flow- versus conventionele ademhalingsondersteuning (low flow, CPAP, head box) bij patiënten met bronchiolitis op een rij gezet. Vooralsnog hebben de studies geen meerwaarde laten zien. Er ontbreken echter goed opgezette RCT’s om het effect van high flow te beoordelen. Tot het bekend worden van de resultaten van deze studies is het van belang om in Nederland in ieder geval één eenduidig protocol te hanteren voor het gebruik van high-flowzuurstoftherapie.

Sinds 2012 vinden er regelmatig veiligheidsrondes plaats op onze kinderafdeling. Per keer lopen vier medewerkers letterlijk een ronde over de afdeling, waarbij wordt gelet op kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid. Iedereen doet aan deze rondes mee. Sinds de introductie zijn al meer dan honderd kleine en grote verbeteracties gerealiseerd, zoals een time-outprocedure voor invasieve handelingen, het verhogen van deurknoppen (zodat kinderen niet zelfstandig de afdeling kunnen verlaten), maatregelen ter preventie van borstvoedingsverwisselingen, afdekken van de schoonmaakkarren en implementatie van de vroegtijdige herkenning van vitaal bedreigde kinderen. Het belangrijkste doel van de veiligheidsrondes is de ontwikkeling van een veiligheidsbewustzijn onder alle medewerkers van de kinderafdeling. Zij kijken inmiddels door een andere bril naar de veiligheid van de zorg voor het zieke kind.

Rectaal spoelen wordt in toenemende mate toegepast als behandeling voor kinderen met fecesincontinentie zonder een neurogene of anatomische afwijking, wanneer de standaardbehandeling tekortschiet. Het gaat hierbij om fecesincontinentie op basis van functionele obstipatie en om solitaire fecesincontinentie. Valide onderzoek in deze patiëntengroepen ontbreekt vooralsnog. Publicaties over rectaal spoelen laten bij de meeste kinderen gunstige effecten zien, met een sterke afname van episoden van fecesincontinentie en een verbetering van het dagelijks functioneren. De effectiviteit op de lange termijn en strategieën voor het afbouwen van het rectaal spoelen zijn echter nog onbekend. Praktijkervaring suggereert dat rectaal spoelen een nuttige behandeloptie is bij een aantal kinderen met therapieresistente fecesincontinentie. Bij het toepassen van deze behandeling is samenwerking met een centrum met ervaring aan te bevelen.