Nurse Academy

Niertransplantatie is de enige langetermijnbehandeling voor patiënten met eindstadium nierfalen. De afgelopen jaren is het aantal levende nierdonoren toegenomen. De uitkomsten van niertransplantatie met een levende donor zijn superieur ten opzichte van transplantaties met nieren van postmortale (overleden) donoren. Daarnaast is er een tekort aan postmortale donoren, waardoor patiënten die een nier willen ontvangen van een postmortale donor gemiddeld vier jaar moeten wachten. In Nederland wordt in ongeveer 50% van alle niertransplantaties een nier van een levende donor gebruikt. In dit artikel wordt het traject van niertransplantatie binnen het Erasmus MC beschreven, vanuit het perspectief van de afdeling Transplantatiechirurgie.

De ‘lage urinewegen’ omvatten het distale derde deel van beide ureteren, de urineblaas met blaashals en de urethra met afsluitmechanisme. Tijdens de vullingsfase moet urine opgeslagen worden bij een lage intravesicale druk. Tijdens de mictiefase moet het lichaam zich, op een geschikt moment en plaats, ontdoen van de tijdelijk opgeslagen urine. Tijdens de vullings-en mictiefase zijn de processen in de blaas en van het afsluitmechanisme tegengesteld. De blaas functioneert als reservoir en is een hol musculair orgaan, dat grotendeels is opgebouwd uit glad spierweefsel. De binnenzijde is bekleed met mucosa. Voor de besturing van mictie en afsluitmechanisme is de rol van het centrale en perifere zenuwstelsel van groot belang. Vooral bij neurologische aandoeningen kan dit proces verstoord raken. Bij klachten of verdenking van verminderde urine uitscheiding zijn een vochtbalans/mictielijst en bladderscan/katheterisatie eerste interventies. Indien er een groot residu is, wordt intermitterende (zelf)katheterisatie geadviseerd en een consult bij de uroloog voor verder onderzoek.

Een abruptio placentae is het gedeeltelijk of geheel voortijdig loslaten van de placenta. Abruptio placentae wordt ook solutio placentae genoemd. In dit artikel wordt abruptio placentae aangehouden. Abruptio placentae, partieel dan wel totaal, is een zeldzame en ernstige complicatie in de zwangerschap met een hoge foetale morbiditeit en mortaliteit. Een abruptio placentae is vaak moeilijk te herkennen, omdat de symptomen ook kunnen passen bij een normaal beloop van de zwangerschap. De incidentie onder de 28 weken zwangerschap is 45 keer hoger dan die bij een termijn van 40 weken. Bij een groot aantal vrouwen die een abruptio placentae hebben doorgemaakt worden er metabole of stollingsstoornissen gevonden. De klinische betekenis hiervan is echter niet bekend.

Jaarlijks krijgen ongeveer 54.000 patiënten in Nederland een ‘transient ischaemic attack’ (TIA). Kenmerkend voor de TIA is het voorbijgaande karakter van de neurologische uitvalsverschijnselen, die veroorzaakt worden door een tijdelijke verstoring van de bloedvoorziening van de hersenen. Epidemiologische en demografische ontwikkelingen zorgen voor een stijging van de incidentie van de TIA. Het belang van het zorgproces is dus groot. Onbehandeld is het risico op een recidief of een herseninfarct hoog, voornamelijk in de eerste twee dagen na de attack. Urgente diagnostiek en het implementeren van interventies gericht op (secundaire) preventie zijn essentieel. Dit artikel beschrijft de diagnostiek die wordt verricht en de interventies die worden toegepast aan de hand van recente wetenschappelijke evidentie. Het doel is de lezers te informeren over de evidence-based werkwijzen in een TIA-service.

Obesitas is afgeleid van het Latijnse obus, dat het best met ‘dik’ of ‘gezwollen’ kan worden vertaald. Obesitas wordt beschreven als een teveel aan vet, waardoor een ernstige mate van overgewicht ontstaat. Vanwege de toenemende gezondheidsrisico’s en de bijkomende morbiditeit heeft de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) in 1998 besloten dat morbide obesitas een chronische ziekte is.

De neonatale gehoorscreening heeft als doel kinderen met een permanent gehoorverlies op te sporen. Er worden maximaal drie gehoorscreeningsronden gedaan, voordat het kind naar een audiologisch centrum wordt verwezen. Belangrijk is de gehoorschade in een vroeg stadium op te sporen om geen achterstand in taal en ontwikkeling op te lopen. Het is dus van belang dat de eerste gehoorscreening kort na de geboorte plaatsvindt. Vaak gebeurt dit in combinatie met de hielprik. Goede informatie naar de ouders toe is van belang. De regiocoördinator voert dikwijls de derde screeningsronde uit van het gehoorscreeningsprogramma. Deze bewaakt tevens de kwaliteit van het programma en zorgt voor de opleiding en coaching van de OAE-(oto-akoestische emissies) screeners.