Socares

Zes scenario's voor het verpleeghuis van de toekomst: 1. kleinschalig wonen voor mensen met dementie 2. verpleeghuis als buurtcentrum 3. herstelcentrum en revalidatiespecialist 4. multidisciplinair centrum voor complexe doelgroepen 5. het digitale verpleeghuis 6. het verpleeghuis als hospice | Het talent van de oudere (patiënt)

Dit verhaal toont de veerkracht van twee boers die beiden recentelijk een groot verlies te verwerken kregen. En toch de kracht vonden op zoek te gaan naar sporen van hun evacuatieverleden, nu tachtig jaar geleden.

Kennis is: weten dat een tomaat een vrucht is. Wijsheid is: geen tomaat in een fruitsalade doen. Ik moest hieraan denken na een telefoongesprek met een medisch specialist, die overduidelijk niet verlegen zat om kennis, maar wel om wijsheid. Het ging om een meneer die te vermoeid was voor een goede revalidatie. Hij had een forse anemie. Hij had voor de revalidatie al meerdere bloedtransfusies achter de rug en er werd een oorzaak vermoed, aangezien hij ook rectaal bloedverlies had en veel was afgevallen. Een gastro-intestinale maligniteit was echter niet gevonden, omdat er geen scopie was gewenst door de patiënt. In een goed gesprek gaf meneer aan dat hij verlangde naar het einde en ik stelde voor om de revalidatie te staken en meneer over te plaatsen naar het hospice. Voor de volledigheid nam ik contact op met de internist, bij wie hij immers ook onder behandeling stond. Toen ik haar vroeg of zij akkoord ging met een opname in het hospice, antwoordde ze: “Zonder coloscopie kan ik niet zeggen of hij dood gaat.” De bruuskheid van de uitspraak daargelaten hinderde, naar mijn mening, haar kennis van alle mogelijke behandelbare oorzaken van rectaal bloedverlies en gewichtsverlies, bij het in alle wijsheid afwegen van de de beste optie.

Antisociaal gedrag is agressief en grensoverschrijdend gedrag dat voor kan komen bij verschillende psychische stoornissen. Bij de antisociale persoonlijkheidsstoornis (ASPS) is het de kern van de problematiek. Bij ouderen met ASPS is de aard van het antisociale gedrag wel veranderd, maar de onderliggende antisociale persoonlijkheidstrekken veranderen niet en daarom blijft de overlast voor de omgeving hoog. Bovendien ervaren ouderen met ASPS vaak aanzienlijke sociale en functionele beperkingen, waaronder financiële problemen, verlies van sociale connecties en afnemende fysieke gezondheid. Door deze problemen worden ze meer afhankelijk van professionele zorg. Die kan bestaan uit meer contacten met zorgverleners, maar ook verzorging door thuiszorg of het verblijven op verpleegafdelingen. Van teams en begeleiders vraagt dit om het opbouwen van een werkrelatie met mensen voor wie constructieve samenwerking nu juist het probleem is. In dit artikel wordt inzicht gegeven in hoe deze doelgroep het best benaderd kan worden en wat de behandelmogelijkheden zijn.

Potentieel inadequate medicatie en daarmee samenhangende geneesmiddelbijwerkingen dragen aanzienlijk bij aan de ziektelast bij oudere patiënten. De effectiviteit van huidige strategieën voor het verminderen van potentieel inadequate voorschriften is echter nog onduidelijk. Het onvoldoende herkennen van verbanden tussen geneesmiddelen en determinanten van voeding(sstatus) speelt mogelijk een rol. Hoewel ondervoeding en deficiënties veel voorkomen in deze kwetsbare leeftijdsgroep, worden de klinische gevolgen van voedingstekorten vaak niet herkend en toegeschreven aan ouderdom of comorbiditeit. Verbanden tussen geneesmiddelgebruik en voedingsstatus kunnen op drie manieren worden verklaard: het niet herkennen van een voedingstekort, waardoor onterecht nieuwe medicatie wordt voorgeschreven; beïnvloeding van de voedingsstatus door de onderliggende aandoening waarvoor een geneesmiddel wordt voorgeschreven; interactie tussen geneesmiddel en voeding(sstatus). Dit artikel bespreekt vijf klassen van voeding-geneesmiddelinteracties, met onder andere aandacht voor geneesmiddel-geïnduceerde tekorten van vitamines en mineralen. Deze systematische benadering van verbanden tussen geneesmiddelen en voeding(sstatus) biedt een tool om geneesmiddelbijwerkingen en inadequaat medicijngebruik te verminderen.

Polyurie (urineproductie > 3 liter per dag) bij lithiumgebruikers kan verschillende oorzaken hebben. De differentiële diagnose bestaat uit primaire polydipsie, osmotische diurese zoals bij ontregelde diabetes mellitus, en nefrogene of centrale diabetes insipidus. Wanneer sprake is van polyurie en er is een behoefte aan nadere diagnostiek of behandeling dient een verwijzing naar internist, nefroloog of geriater overwogen te worden. Door middel van aanvullend bloed- en urineonderzoek, een desmopressine-test en copeptin-bepaling kan nader onderscheid gemaakt worden. Indien er sprake is van (lithium-geïnduceerde) nefrogene diabetes insipidus, ofwel een ongevoeligheid van de nier voor het antidiuretisch hormoon (ADH), kan, naast leefstijladviezen, een behandeling met amiloride of hydrochloorthiazide overwogen worden. Bij deze behandeling moet aandacht worden besteed aan de lithiumdosering, aangezien deze middelen de lithiumspiegel verhogen. Daarnaast moet regelmatig, en in ieder geval bij ziekte of tekenen van uitdroging, de natrium- en kaliumwaarde en de lithiumspiegel in het bloed worden gecontroleerd.