Praktische Pediatrie

Iedere kinderarts moet longfunctieonderzoek bij kinderen kunnen aanvragen en beoordelen. Het meest gebruikte longfunctieonderzoek betreft de flow-volumecurve, die vooral wordt gebruikt bij de diagnostiek en monitoring van astma. Een betrouwbare flow-volumecurve kan bij kinderen vanaf ongeveer 5 jaar worden verkregen. Goed getraind longfunctiepersoneel dat gewend is met kinderen te werken is daarbij een vereiste. Bij het interpreteren van een flow-volumecurve is vooral de visuele inspectie van de curve van belang. De kinderarts beoordeelt of de curve voldoet aan kwaliteitscriteria (snelle oploop van het expiratoire deel van de curve, langzame continue afname van flow totdat deze 0 is) en beoordeelt het patroon van de curve als normaal, obstructief of ‘restrictief’. Pas daarna worden de gemeten waarden vergeleken met referentiewaarden.

In Nederland is paracetamol de eerste keuze als het aankomt op antipyreticagebruik bij kinderen. Ibuprofen is een NSAID met ook een bewezen antipyretische werking. Uit onderzoek blijkt dat ibuprofen veilig kan worden gebruikt bij kinderen en in deze groep ook effectief is. Het gecombineerde gebruik van paracetamol en ibuprofen is eveneens onderzocht. Hierover bestaat vooralsnog geen definitieve conclusie. Het lijkt een betere koortsbestrijding te bewerkstelligen en in een goed gecontroleerde setting blijft de veiligheid gewaarborgd. Het effect op comfort is nog niet goed onderzocht. Naar onze mening zou bij een kind met aanhoudende koorts dat niet verbetert onder paracetamol een switch naar ibuprofen of een gecombineerd gebruik van paracetamol en ibuprofen moeten worden overwogen.

Acute luchtweginfecties bij kinderen komen zeer vaak voor. De diagnose wordt klinisch gesteld en er zijn geen internationaal geaccepteerde diagnostische tests. Men neemt aan dat de meeste acute luchtweginfecties door virussen worden veroorzaakt. In het verleden was virale diagnostiek beperkt mogelijk en bij positieve bacteriële kweken moest men zich realiseren dat dit slechts kolonisatie kon aantonen en niet automatisch bewijzend was voor een bacteriële infectie. In de laatste twee decennia zijn in veel ziekenhuizen nieuwe moleculaire technieken geïntroduceerd. Zo kan tegenwoordig een zeer breed spectrum van virussen en bacteriën worden aangetoond. De betekenis hiervan voor de klinische praktijk is echter nog onduidelijk.

In dit nummer van Praktische Pediatrie gaat het over diagnostiek. Een zeer breed onderwerp, met raakvlakken met alle aspecten van de kindergeneeskunde. Meer nog dan bij orgaangebonden thema’s heeft de keuze van de gesprekspartners voor deze interviewrubriek dan ook iets willekeurigs. Waarom zij? Toch was de keuze ook deze keer snel gemaakt. De betreffende vakgebieden moesten volop in beweging zijn, en de geïnterviewden moesten op hun terrein spraakmakend zijn. Dat werden ‘dus’ de professoren Christina Vandenbroucke-Grauls als microbioloog en Taco Kuijpers als kinderimmunoloog. Wie anders?

H. pylori is een belangrijke oorzaak van chronische gastritis en peptische ulcera. Daarnaast is de bacterie door de WHO omschreven als klasse I-carcinogeen. Ook in Nederland wordt (vaak asymptomatisch) H. pylori-dragerschap gevonden, zij het veel minder vaak dan in ontwikkelingslanden. Er bestaat geen typisch symptomencomplex voor acute of chronische H. pylori-infectie. Symptomen waarvan een relatie met H. pylori-infectie is aangetoond, zijn ijzergebreksanemie, dyspeptische klachten en nachtelijke buikpijn. Er is momenteel onvoldoende evidence dat de infectie gerelateerd is aan chronische buikpijn. Hoewel H. pylori-infectie herkend wordt als carcinogeen, is het nut van een screeningsprogramma niet aangetoond. Een eenmaal vastgestelde infectie met H. pylori moet echter altijd behandeld worden en nadien gecontroleerd op het effect van eradicatie. Aan de hand van de NVK-richtlijn wordt in dit artikel besproken wanneer en hoe te testen op H. pylori-infectie en wat de adviezen zijn met betrekking tot behandeling.

Een gezonde zuigeling van 3 maanden oud werd op de polikliniek kindergeneeskunde gepresenteerd met de op de foto getoonde afwijking. De opvallende tekening van de huid was volgens de ouders sinds de geboorte aanwezig. De afwijking was continu aanwezig, onafhankelijk van de omgevingstemperatuur of ziekte. Wat is uw diagnose?