Praktische Pediatrie

Rabdomyolyse, dat ontstaat door spiercelafbraak, gaat gepaard met een acute verhoging van het creatinekinase (CK) en myoglobine. Kinderen presenteren zich lang niet altijd met de klassieke trias van symptomen (myalgie, spierzwakte en myoglobinurie), maar vaak met algemene symptomen als koorts, malaise en buikpijn. Een eenmalige episode van rabdomyolyse bij kinderen berust meestal op een virale myositis. Bij recidiverende rabdomyolyse, een zeer sterk verhoogd CK (> 10× de referentiewaarde) of een positieve familieanamnese voor rabdomyolyse of neuromusculaire aandoeningen is aanvullend onderzoek geïndiceerd naar een onderliggende aandoening, bijvoorbeeld een vetzuuroxidatiestoornis.

Bacteriële meningitis komt in Nederland voor bij 1-2 per 100,000 inwoners en 29 per 100,000 bij kinderen onder de 1 jaar oud. Streptococcus pneumoniae is de meest voorkomende verwekker bij jonge kinderen en volwassenen, Streptococcus agalactiae bij pasgeborenen. Veelvoorkomende symptomen zijn koorts, hoofdpijn, braken, meningeale prikkeling en een gedaald bewustzijn. Pasgeborenen presenteren zich met aspecifieke verschijnselen als instabiele temperatuur, geprikkeldheid en slecht drinken. Beeldvorming van de hersenen is geïndiceerd vóór het verrichten van een lumbale punctie bij focale neurologische uitval, nieuwe epileptische aanvallen, papiloedeem, een GCS-score (Glasgow Coma Scale) < 10 of een ernstige immunodeficiëntie. Wanneer de lumbale punctie niet snel kan worden verricht, moet na afname van bloedkweken worden gestart met een derdegeneratiecefalosporine. Bij pasgeborenen en bij kinderen met een ernstige immuunstoornis moet ook Listeria monocytogenes worden gedekt met amoxicilline. Dexamethason wordt gestart vóór of met de eerst gift antibiotica bij kinderen ouder dan 1 maand.

In dit artikel beschrijven wij de mechanismen bij het ontstaan van resistentie van Staphylococcus aureus en de virulentiefactoren van dit veel voorkomende micro-organisme. Aandacht wordt besteed aan de kolonisatie en transmissie van MRSA. Er wordt nader ingegaan op het in Nederland gehanteerde beleid van screening, isolatie en dekolonisatie in geval van aangetoond MRSA-dragerschap. Tot slot beschrijven wij stap voor stap het plan van aanpak als u wordt geconfronteerd met een MRSA-positieve patiënt in een aantal onderscheiden situaties.

Een prematuur, geboren bij 24 weken en 5 dagen, had één dag post partum een zeer erythemateuze huid, aanvankelijk geduid als passend bij de prematuriteit. Een dag later ontwikkelde zij een huidbeeld zoals getoond in figuur 1.

Bij kinderen komt een groot scala van aanvalsgewijs optredende fenomenen voor. Voor de klinische praktijk is het onderscheid tussen epileptische en niet-epileptische gebeurtenissen van belang. Daarnaast komen tijdens slaap bijzonderheden voor die de kinderarts moet kunnen herkennen. Een goede aanvalsbeschrijving is heel belangrijk bij het stellen van de juiste diagnose. Video-opnamen van de aanvallen kunnen hierbij uiterst behulpzaam zijn.

De belangrijkste indicatie voor het aanvragen van een elektro-encefalogram (eeg) is epilepsie. Het eeg kan helpen bij het stellen van de diagnose epilepsiesyndroom en bij het lokaliseren en classificeren van de epilepsie, en kan informatie geven over de prognose. Voor een juiste interpretatie van het eeg is kennis over de leeftijd, het bewustzijn, eventuele provocatiemethoden en informatie over omstandigheden en eventuele medicatie essentieel. Bij kinderen is de leeftijd van groot belang. Epileptiforme activiteit is paroxismale activiteit die bestaat uit pieken, piekgolfcomplexen (zoals bij childhood absence epilepsy), ritmeverandering of vervlakking van het signaal. De epileptiforme ontlading is paroxismaal en goed te onderscheiden van het omringende eeg. Een stoornis van het achtergrondpatroon is afwijkend, maar niet specifiek voor de oorzaak. Afwijkende (tragere) intermitterende focale activiteit kan een uiting zijn van een lokale cerebrale functiestoornis. Het herkennen van artefacten is erg belangrijk; een video-eeg -registratie kan hierbij helpen.