Praktische Pediatrie

Velen van u hebben kennisgemaakt met het werk van de Stichting SHK, de Stichting Spoedeisende Hulp bij Kinderen, meestal in de vorm van een APLS-, NLS- of WOKK-cursus. Wat ooit begon als het initiatief van een paar enthousiastelingen, gekopieerd van het Britse voorbeeld, is uitgegroeid tot een volwassen organisatie, al drijft ze nog steeds voor het grootste deel op vrijwilligers. Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder. Hoe staat het ermee?

Nog altijd worden tieners in het ziekenhuis opgenomen met een alcoholintoxicatie, al dan niet in combinatie met andere middelen. De sterke stijging van het aantal alcoholintoxicaties in de jaren 2008-2010 is tot stilstand gekomen maar van een dalende trend is nog geen sprake. De verhoging van de wettelijke leeftijdsgrens voor de verkoop van laag-alcoholische producten naar 18 jaar per 1 januari 2014 heeft, samen met de toegenomen belangstelling voor dit onderwerp, wel tot een sterk gestegen bewustwording (awareness) bij ouders geleid. De aanwijzingen worden steeds sterker dat een alcoholintoxicatie schade aan het zich ontwikkelende brein veroorzaakt, met ernstige langetermijneffecten tot gevolg.

Ongeveer vier jaar nadat de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) het veiligheidsmanagementsysteem (VMS) ‘Voorkom schade, werk veilig’ introduceerde, met daarin onder meer het advies een Pediatric Early Warning Score (PEWS) te implementeren, heeft driekwart van de Nederlandse ziekenhuizen hieraan gehoor gegeven. Uit recent onderzoek blijkt echter dat er in de praktijk een wildgroei van grotendeels niet-gevalideerde PEWS-varianten is ontstaan. Hoewel deze systemen intuïtief als zinvol worden ervaren, is het wetenschappelijk bewijs in termen van reductie van ziekenhuismortaliteit en verbetering van patiëntveiligheid zeer beperkt. Ondanks een beperkte wetenschappelijke onderbouwing geven gebruikers aan meerwaarde te ervaren in termen van patiëntveiligheid. Het is echter aannemelijk dat deze ervaren meerwaarde niet zozeer wordt bepaald door het specifieke systeem, maar veel meer door de wijze waarop dat systeem in het ziekenhuis wordt gebruikt. Kennis over achtergronden en onderbouwing van het PEWS-systeem en de potentiële valkuilen is daarom essentieel.

In korte tijd werden er in ons regionale ziekenhuis twee zuigelingen geboren met een afwijking op de kaak. In deze rubriek vragen wij u een diagnose te stellen aan de hand van een (aantal) foto('s) en een korte omschrijving.

In 2014 verscheen de richtlijn van de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB): Antimicrobiële therapie voor acute infectieuze diarree. Dit artikel bespreekt de meest relevante informatie voor de kinderarts uit deze richtlijn. Klinische symptomatologie, diagnostiek en therapeutische adviezen worden besproken voor de meest voorkomende micro-organismen. Achtereenvolgens komen aan bod de bacteriële verwekkers Campylobacter, Salmonella, Shigella, Yersinia en enterohemorragische Escherichia coli (EHEC), de parasitaire verwekkers Giardia lamblia en Dientamoeba fragilis en tevens de community-acquired infectieuze diarree en de reizigersdiarree.

Iedere kinderarts krijgt te maken met het downsyndroom. Het is de meest voorkomende chromosomale aandoening; de laatste jaren blijft het aantal pasgeborenen met downsyndroom in Nederland ongeveer gelijk. Kinderen met downsyndroom hebben frequenter luchtweginfecties met een langduriger ziektebeloop, een hoger risico op IC-opname en een hogere mortaliteit. Daarbij zorgen de infecties voor veel ziektelast. Het is belangrijk dat iedereen die met kinderen met het downsyndroom werkt, kennis van zaken heeft over deze specifieke downproblematiek en deze tijdig kan herkennen en behandelen. De verhoogde infectiegevoeligheid bij downsyndroom wordt veroorzaakt door een combinatie van immunologische en niet-immunologische factoren: een andere opbouw en functie van het afweersysteem, een andere anatomie van de luchtwegen, hypotonie, gastro-oesofageale refluxziekte en aangeboren structurele afwijkingen van hart en bloedvaten, vooral van het pulmonale vaatbed. Niet alle kinderen met downsyndroom hebben evenveel last van deze infecties; onbekend is nog waarom dit zo is.