Praktische Pediatrie

Een prematuur, geboren bij 24 weken en 5 dagen, had één dag post partum een zeer erythemateuze huid, aanvankelijk geduid als passend bij de prematuriteit. Een dag later ontwikkelde zij een huidbeeld zoals getoond in figuur 1.

Bij kinderen komt een groot scala van aanvalsgewijs optredende fenomenen voor. Voor de klinische praktijk is het onderscheid tussen epileptische en niet-epileptische gebeurtenissen van belang. Daarnaast komen tijdens slaap bijzonderheden voor die de kinderarts moet kunnen herkennen. Een goede aanvalsbeschrijving is heel belangrijk bij het stellen van de juiste diagnose. Video-opnamen van de aanvallen kunnen hierbij uiterst behulpzaam zijn.

De belangrijkste indicatie voor het aanvragen van een elektro-encefalogram (eeg) is epilepsie. Het eeg kan helpen bij het stellen van de diagnose epilepsiesyndroom en bij het lokaliseren en classificeren van de epilepsie, en kan informatie geven over de prognose. Voor een juiste interpretatie van het eeg is kennis over de leeftijd, het bewustzijn, eventuele provocatiemethoden en informatie over omstandigheden en eventuele medicatie essentieel. Bij kinderen is de leeftijd van groot belang. Epileptiforme activiteit is paroxismale activiteit die bestaat uit pieken, piekgolfcomplexen (zoals bij childhood absence epilepsy), ritmeverandering of vervlakking van het signaal. De epileptiforme ontlading is paroxismaal en goed te onderscheiden van het omringende eeg. Een stoornis van het achtergrondpatroon is afwijkend, maar niet specifiek voor de oorzaak. Afwijkende (tragere) intermitterende focale activiteit kan een uiting zijn van een lokale cerebrale functiestoornis. Het herkennen van artefacten is erg belangrijk; een video-eeg -registratie kan hierbij helpen.

Gezien het thema van dit nummer van Praktische Pediatrie, ‘aanvallen’, lag het voor de hand om bij het interview het accent te leggen op epilepsie. Epilepsie komt in Nederland veel voor: jaarlijks krijgen 2000 kinderen de diagnose; meer dan 20.000 kinderen lijden eraan. Ik sprak met dé deskundigen op dit gebied: Oebo Brouwer en Kees Braun. Zij hebben ieder hun eigen specialiteit en vullen elkaar dus goed aan, ook in dit interview.

Syncope is een veelvoorkomend probleem dat vaak zorgt voor ongerustheid bij patiënt en ouders. Toch is de oorzaak meestal onschuldig. Met dit artikel willen we de algemeen kinderarts handvatten geven om de onschuldige reflexsyncope te herkennen. Het tijdig herkennen van deze onschuldige oorzaak bespaart de patiënt maar ook de dokter veel onrust en onzekerheid. De behandeling bestaat uit een zorgvuldige uitleg aan patiënt en ouders en hen bewust maken van het onschuldige en zelflimiterende karakter van de klachten. Na deze geruststelling zullen de klachten vaak minder als een probleem worden ervaren. Door patiënten daarnaast te leren de voortekenen te herkennen, kunnen ze zelf maatregelen treffen waardoor ze flauwvallen kunnen voorkomen.

Een inspiratoire stridor is een veel voorkomende klacht bij jonge zuigelingen. Een van de oorzaken is een laryngomalacie. Deze verdwijnt na verloop van tijd spontaan. In dat geval is een expectatief beleid gerechtvaardigd en wordt geen aanvullend onderzoek verricht. Als de klachten persisteren en wanneer deze gecombineerd voorkomen met slikklachten of ernstige incidenten, moet men bedacht zijn op zeldzamere aandoeningen en nader onderzoek doen. In eerste instantie is dit een flexibele bronchoscopie. Een zeldzame oorzaak van inspiratoire stridor is een congenitale vaatring. Deze geeft vaak ook slikklachten en bij bronchoscopie ziet men impressie van buitenaf. Een MRI bevestigt de diagnose en hiermee kan de anatomie goed in beeld worden gebracht. Na operatief klieven verbeteren de klachten meestal.