A&I

Bij IC-patiënten speelt voeding een belangrijke rol. Onvoldoende inname van eiwit en energie resulteert in ondervoeding, gepaard gaande met een verhoogde morbiditeit en mortaliteit. Het doel van voedingstherapie bij de IC-patiënt is het beperken van het eiwitverlies (katabolisme) door het maximaliseren van de eiwitsynthese en reduceren van het eiwitkatabolisme. Daarnaast dienen tekorten van vitamines en mineralen te worden behandeld. Een optimale voedingstrategie wordt gerealiseerd door een juiste indicatiestelling, afwegen van voor- en nadelen, een degelijke energie- en eiwitbehoefteberekening, bij voorkeur een bepaling van de energiebehoefte, en alleen onderbouwd gebruik van immunomodulerende nutriënten, (suppletie van) vitamines en mineralen, selectie van de optimale voedingen en route van toediening en het in principe zo snel mogelijk behalen van de afgesproken voedingsdoelen. De diverse thema’s worden benoemd naar aanleiding van de laatste wetenschappelijke inzichten. Deel II van een tweeluik.

In dit jaaroverzicht bespreken we een aantal artikelen op het gebied van de urgentiegeneeskunde dat in het afgelopen jaar gepubliceerd is. We hebben een selectie gemaakt van artikelen over reanimatie, (massaal) bloedverlies en het toepassen van perifere zenuwblokkades bij traumapatiënten op de Spoedeisende Hulp.

Het popliteaal blok is een distaal n.ischiadicusblok op het niveau van de fossa poplitea en wordt vaak toegepast voor enkel- en voetchirurgie of voor postoperatieve analgesie distaal vanaf de knie.

De kritisch zieke patiënt kenmerkt zich door toegenomen oxidatieve stress. Daarom lijkt suppletie van vitamines en spoorelementen die een antioxidatieve werking hebben, van toegevoegde waarde te kunnen zijn. De wetenschappelijke literatuur roept vooral veel vragen op, maar er zijn wel voorlopige conclusies te trekken over het mogelijke nut en de veiligheid van vitamine- en spoorelementensuppletie. Vooralsnog lijken hoge doseringen van vitamines en spoorelementen niet aan te bevelen, maar is vanwege onvoldoende inname bij elke IC-patiënt een suppletie tot de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid raadzaam, totdat de hoeveelheid aangeboden via sondevoeding of orale voeding toereikend is.

Ik tref Arthur aan de vooravond van een lezingencyclus die hij in het Midden-Oosten zal geven over een van zijn grote passies binnen de IC-geneeskunde: het optimaal voeden van de IC-patiënt. Natuurlijk gaan ook wij het over voeding hebben. Als er iets in ontwikkeling is binnen de IC-geneeskunde is het dat wel. De jarenlange ‘strijd’ tussen het Europese continent en de Amerikaanse inzichten is binnen de voeding zeer zichtbaar. Maar alles is relatief: in een groot deel van de wereld (Midden-Oosten en Zuidoost-Azië) wordt er nog ‘gewoon’ parenterale voeding gegeven in plaats van enterale voeding. Nog veel werk aan de winkel dus.

Het refeedingsyndroom kan ontstaan wanneer voeding wordt geïntroduceerd bij personen die een (langdurige) periode van ondervoeding hebben doorgemaakt. De klinische manifestaties van het refeedingsyndroom omvatten een breed scala aan symptomen, o.a. hartfalen, cardiale aritmieën, respiratoire disfunctie, neurologische verschijnselen en acuut overlijden. Het is belangrijk om risicopatiënten vroegtijdig te identificeren. De voorkeur gaat uit naar een multidisciplinaire benadering.