AccreDidact Apothekersassistent

Dementie heeft ingrijpende gevolgen voor zowel de patiënt als diens omgeving. Door de vergrijzing neemt het aantal patiënten de komende jaren sterk toe, wat leidt tot een hogere zorgvraag en maatschappelijke belasting. In 2050 zijn er naar verwachting nog maar 27 werkenden per patiënt met dementie, tegenover 60 nu. Deze e-learning richt zich op de rol van de apothekersassistent bij dementie, met de nadruk op de ziekte van Alzheimer. Je leert welke medicatie mogelijk tijdelijk verbetering of stabilisatie geeft, welke complicaties medicamenteus kunnen worden behandeld en hoe belangrijk correcte inname is. Ook komt de signalerende rol van de apotheek aan bod, bijvoorbeeld bij middelen die klachten kunnen verergeren. Naast medicatie is er aandacht voor niet-medicamenteuze ondersteuning en voor het bieden van voorlichting en hulp aan mantelzorgers, die zelf ook risico lopen op overbelasting. Tot slot behandelt deze nascholing kort enkele juridische aspecten van dementie, zoals wilsonbekwaamheid, vertegenwoordiging en euthanasieverzoeken. Deze nascholing helpt jou als apothekersassistent om patiënten met dementie en hun naasten beter te begeleiden, te signaleren en professioneel te ondersteunen in de dagelijkse praktijk.

Pijn is een veelvoorkomende klacht bij uiteenlopende aandoeningen. Volgens de internationaal geaccepteerde definitie is pijn een ‘onplezierige, sensorische en emotionele ervaring, die is geassocieerd met aanwezige of potentiële weefselschade’. Dit betekent dat pijn ook kan bestaan zonder duidelijke lichamelijke oorzaak, en dat emoties de beleving van pijn sterk beïnvloeden. In blok A van deze e-learning worden de basisbegrippen rondom pijn toegelicht, inclusief de betekenis van de definitie. Aan de hand van casussen leer je meer over het ontstaan van pijn en het herkennen van verschillende pijnsoorten, zoals gewrichtspijn, rugpijn en neuropathische pijn. Pijn bij kanker komt slechts kort aan bod, omdat hierover volgend jaar een aparte nascholing verschijnt. Blok B richt zich op de behandeling van pijn, met de nadruk op pijnstillers (analgetica). Je leert hoe deze middelen werken, welke bijwerkingen kunnen optreden en hoe je hier in de apotheek mee omgaat. Ook is er specifieke aandacht voor pijnbestrijding bij ouderen. Deze nascholing helpt jou als apothekersassistent om pijn beter te begrijpen, patiënten goed te informeren en bij te dragen aan een effectieve en veilige pijnbestrijding. Een begrippenlijst is toegevoegd voor extra ondersteuning.

Chronische nierschade komt veel voor en treft 5% tot 10% van de bevolking. Het aantal patiënten neemt toe door vergrijzing, en aandoeningen zoals diabetes mellitus type 2, hypertensie en vaatlijden. Ook betere laboratoriumrapportages en toegenomen bewustwording dragen bij aan het vaker stellen van de diagnose. In deze nascholing leer je over de achtergronden, risico’s en behandeling van chronische nierschade, met nadruk op het belang van vroegtijdige herkenning. Een gestoorde nierfunctie verhoogt namelijk het risico op hart- en vaatziekten. Tijdige behandeling, zoals het verlagen van de bloeddruk en aanpak van risicofactoren, kan de prognose verbeteren en verdere nierschade vertragen. Een belangrijk thema is medicatieveiligheid. Patiënten met chronische nierschade zijn kwetsbaar voor bijwerkingen: sommige middelen kunnen schadelijk zijn voor de nieren, andere stapelen zich op door verminderde uitscheiding, of werken juist minder goed bij verminderde nierfunctie. De e-learning is opgebouwd rond deze kernthema’s en een begrippenlijst is toegevoegd waarin onbekende termen worden toegelicht.

Hypertensie komt voor bij ruim een kwart van alle volwassenen en vormt een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten zoals een hartinfarct of beroerte (CVA). In de apotheek heb je als apothekersassistent dagelijks te maken met patiënten die bloeddrukverlagende medicatie gebruiken of daarmee starten. Ook krijg je vragen van mensen die bijvoorbeeld een bloeddrukmeter willen aanschaffen of een eerste recept ontvangen na ontslag uit het ziekenhuis. In deze nascholing leer je wat hypertensie inhoudt, welke behandelopties er zijn en hoe je patiënten kunt begeleiden. Daarbij komt zowel de niet-medicamenteuze als medicamenteuze behandeling aan bod. Aandacht is er ook voor het belang van therapietrouw, aangezien medicatie vaak levenslang nodig is. Als apothekersassistent speel je een essentiële rol bij de begeleiding van deze patiëntengroep. Jij voert het eerste-uitgiftegesprek en onderhoudt het contact bij vervolguitgiften. Je leert in deze e-learning signalen van therapieontrouw herkennen en krijgt handvatten om hier effectief op in te spelen. Tot slot is er weer een begrippenlijst opgenomen met termen die je mogelijk nog niet kent.

ADHD, oftewel attention deficit hyperactivity disorder, is een aandoening die inmiddels bij een breed publiek bekend is. Ze uit zich door druk en impulsief gedrag en komt vooral voor bij kinderen, met name bij jongens. ADHD gaat vaak samen met andere psychiatrische aandoeningen zoals gedragsproblemen, angst en depressie. In deze nascholing staat de medicamenteuze behandeling van ADHD centraal. In BLOK A worden de farmacologische kenmerken van de verschillende middelen besproken, met extra aandacht voor stimulantia zoals methylfenidaat en dexamfetamine. BLOK B gaat in op de bijwerkingen en andere praktische aandachtspunten in de apotheek. Ook komt het gebruik van middelen als atomoxetine, clonidine, antidepressiva en melatonine aan bod, al dan niet off-label. Stimulantia zijn zeer effectief bij ADHD: ze verbeteren de aandacht en concentratie, wat het dagelijks functioneren bevordert. Apothekersassistenten spelen een belangrijke rol in de begeleiding van deze medicatie, vooral door alert te zijn op (bij)werkingen en therapietrouw. Een begrippenlijst met termen uit deze nascholing is toegevoegd voor extra ondersteuning tijdens de e-learning.

Veel mensen kampen langdurig met klachten als buikpijn, buikkrampen, obstipatie of diarree zonder duidelijke oorzaak. Vaak gaat het dan om het prikkelbaredarmsyndroom (PDS), ook bekend als irritable bowel syndrome (IBS). Vanwege overlap met symptomen van dikkedarmkanker, vooral bij mensen boven de 50 jaar of met een familiaire belasting, is medisch onderzoek essentieel. Wordt er geen lichamelijke oorzaak gevonden, dan volgen geruststelling, uitleg en advies – maar dat blijkt in de praktijk lastig. In deze nascholing leer je over de diagnose en begeleiding van PDS, inclusief de rol van vezeltherapie en de inzet van medicatie bij obstipatie en diarree. Ook komen verwante aandoeningen aan bod zoals de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, coeliakie en lactose-intolerantie. BLOK A bespreekt de diagnostiek, overlap met colorectaal carcinoom, en het onderscheid tussen verschillende aandoeningen. BLOK B gaat in op behandelmogelijkheden – medicamenteus en niet-medicamenteus – en de rol van de apothekersassistent bij voorlichting en advies. Door je kennis over deze aandoeningen te vergroten, kun je patiënten beter ondersteunen bij klachten die een grote impact hebben op hun dagelijks leven. Deze nascholing bevat tevens een begrippenlijst met mogelijke onbekende termen.