Nurse Academy GGZ

In de GGZ groeit de behoefte aan het benadrukken van krachten en mogelijkheden van cliënten. Een van de methoden die daarin voorziet, is de oplossingsgerichte benadering. Lees in dit artikel over de theorie achter de methode en verkrijg inzicht hoe oplossingsgerichte interventies in de praktijk zijn toe te passen. De Oplossingsgerichte Deeltijdbehandeling van de Militaire Geestelijke Gezondheidszorg dient hierbij als voorbeeld hoe deze methode kan worden ingezet in de praktijk.

Osteoporose is een aandoening van het skelet met een verhoogd risico op fracturen. Deze fracturen hebben een groot effect op morbiditeit, mortaliteit en kwaliteit van leven. Osteoporose wordt vaak pas laat ontdekt. Verreweg de meeste osteoporosepatiënten hebben de diagnose pas na een (eerste) fractuur gekregen. Daarna wordt de beschikbare behandeling in veel gevallen niet optimaal toegepast of opgevolgd. Doordat er bij psychiatrische patiënten vaak sprake is van verschillende risicofactoren, kan zorg op maat alleen geboden worden na een goede inventarisatie hiervan. GGZ-verpleegkundigen kunnen een signalerende functie vervullen bij hun patiënten als het om deze risicofactoren gaat. Denk aan onvoldoende vitamine D, gebrek aan lichaamsbeweging roken, en alcoholgebruik maar ook aan een laag lichaamsgewicht, hoog valrisico en een lage calciuminname. Ook is het belangrijk de aandoeningen en de specifieke medicatie te kennen waarbij er sprake kan zijn van een verhoogd risico op osteoporose of fracturen. Voorkomen is beter dan breken!

Posttraumatische stressstoornis (PTSS) is een trauma- en stressgerelateerde stoornis die na een traumatische gebeurtenis bij een minderheid van de mensen optreedt. De prevalentie van PTSS in de algemene bevolking is 9%. Als de stoornis niet wordt herkend en niet wordt behandeld, kan dit leiden tot onnodig lijden bij patiënten evenals een toename van zorgkosten. Het tijdig herkennen van patiënten die een verhoogd risico lopen, leidt tot preventieve interventies of adequate behandeling.

Het obstructief slaapapneusyndroom (OSAS) is een aandoening waarbij er tijdens de slaap apneus (ademstops) optreden, al dan niet in combinatie met snurken. Deze ademstops worden veroorzaakt doordat de bovenste luchtweg samenvalt. De slaapkwaliteit is vaak slecht en daardoor zijn patiënten overdag erg vermoeid en hebben een slaapneiging. OSAS gaat in 90% van de gevallen gepaard met ernstig overgewicht. In de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) is de prevalentie van overgewicht/metabool syndroom > 35%. Dit voorspelt mogelijk een hoge prevalentie van OSAS. Momenteel wordt OSAS nog niet als zodanig herkend. Met behulp van een casus vanuit de GGZ willen we inzicht geven in de risicofactoren, symptomen en behandelingsmogelijkheden van OSAS voor zowel de reguliere zorg als voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA).

In Nederland zijn de afgelopen jaren bij verschillende instellingen voor verslavingszorg alcoholgebruiksruimten ontwikkeld. In 2011 is er een landelijke richtlijn Alcoholgebruiksruimten verschenen. Hierin worden een theoretisch kader en praktische handreikingen gegeven, aangezien de doelgroep zeer complex is en met meervoudige problematiek kampt.

Antipsychotica kunnen wanen en hallucinaties verminderen, maar ook bewegingsstoornissen veroorzaken. Deze stoornissen komen frequent voor en hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven en de behandeltrouw. Als de acute vormen van bewegingsstoornissen tijdig worden herkend, zijn ze goed te behandelen, terwijl de laat ontstane vormen soms irreversibel zijn. Het is daarom van belang dat verpleegkundigen zich realiseren dat gericht periodiek en systematisch onderzoek nodig is voor de vroegtijdige herkenning van bewegingsstoornissen.