Nurse Academy GGZ

In Nederland heeft één op de vier volwassenen ooit, en 4% in de afgelopen maand geblowd. Naar schatting gebruikt ongeveer 1% van de Nederlanders (bijna) dagelijks. Op jonge leeftijd beginnen met gebruik en veel cannabis gebruiken verhogen het risico op nadelige gevolgen (psychisch, cognitief en lichamelijk). Acute risico’s zijn angst, paniek, acute psychosen en verkeersongevallen. Het stimulerende effect van THC op het beloningsysteem van de hersenen brengt het risico van verslaving met zich mee. Naar schatting raakt één op de tien mensen die ooit cannabis roken eraan verslaafd. Hoewel de verslaving ook zonder professionele hulp kan verdwijnen, blijft signalering van (problematisch) cannabisgebruik belangrijk. Momenteel bereikt hulp of ondersteuning nog niet iedereen die daar baat bij heeft. We geven aan hoe cannabisgebruik bespreekbaar gemaakt kan worden, en belichten vanuit verschillende scenario’s de beschikbare ondersteunings- en behandelopties.

Oesofaguscarcinoom is een oncologische aandoening. Deze aandoening is veelal gerelateerd aan roken en/of overmatig alcoholgebruik en heeft een slechte prognose met een hoge mortaliteit. Oesofaguscarcinoom kan curatief behandeld worden met neoadjuvante chemoradiatie en/of chirurgie, maar in veel gevallen is curatie niet meer mogelijk en volgt een palliatieve behandeling. De complexe zorg voor patiënten met een oesofaguscarcinoom wordt verleend door een multidisciplinair team, waarin veel aandacht uitgaat naar leefstijl, psychosociale zorg, voedingsinname en gezien de slechte prognose ook vaak naar de palliatieve zorg. De verpleegkundige heeft een belangrijke taak in de (complexe) zorgverlening. Er is dan ook een grote verscheidenheid aan verpleegkundige aandachtspunten die van belang zijn in de zorg voor deze patiëntencategorie.

Sinds 1995 is er meer aandacht voor de diagnostiek en behandeling van volwassenen met Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD). Actuele studies laten zien dat ADHD in ongeveer de helft van de gevallen voortduurt in de volwassenheid. De geschatte prevalentie van ADHD in de volwassenheid ligt tussen de 3 en 4%. De incidentie van ADHD is aan het toenemen, vermoedelijk omdat de diagnose vaker wordt gesteld door verbeterde diagnostiek.

Eye movement desensitisation and reprocessing (EMDR) is een protocollaire behandeling die werkzaam is bij patiënten die leiden aan angsten, negatieve gedachten en/of herinneringen na traumatische gebeurtenissen. Bij deze behandelvorm worden de herinneringen van de patiënt aan de traumatische gebeurtenis ge(re)activeerd. Gelijktijdig wordt daarbij een afleidende stimulus aangeboden. De afleidende stimulus voor de patiënt kan visueel, het volgen van de vingers van de therapeut, of auditief, het volgen van klikjes op een koptelefoon, worden aangeboden. Door patiënten traumatische gebeurtenissen gecontroleerd te laten herbeleven en gelijktijdig een afleidende stimulus aan te bieden worden de beperkende irreële angsten en cognities van patiënten weggenomen of verminderd.

Wat is verslaving precies? Is het een ziekte? Of een keuze? De verslaafde doet het immers zelf: hij spuit heroïne, gokt dwangmatig of maakt de dagelijkse gang naar de kroeg. Wat zijn kenmerken van verslaving? en Hoe kan verslaving fysiologisch en psychisch verklaard worden? In deze eerste bijdrage van dit tweeluik wordt een algemeen beeld geschetst van verslavingskunde: wat is er specifiek aan verslaving en verslavingsgedrag en hoe gaat een verpleegkundige hiermee om. In het tweede deel wordt meer specifiek ingegaan op behandelmethoden en de rol van de verpleegkundige en ook op de ontwikkeling van het verpleegkundig vak in de verslavingszorg.

Werken volgens het principe van evidence-based practice (EBP) houdt in dat er bij keuzes in de zorg rekening wordt gehouden met de expertise van de behandelaar, de voorkeur van de patiënt en het best beschikbare bewijs uit de wetenschap. Om te achterhalen wat het best beschikbare bewijs is, worden de vijf stappen van EBP gevolgd: ask, access, appraise, apply en audit. Het lezen van een wetenschappelijk artikel (bij de stappen access en appraise) vergt echter oefening en vaardigheid. Een handvat hierbij is de vaste opzet van een artikel. Tevens kunnen checklists van de Dutch Cochrane Centre de verpleegkundige ondersteunen bij het methodisch lezen en beoordelen van onderzoek alvorens de resultaten in de eigen praktijk tot te passen.