Nurse Academy GGZ

ADHD is een complexe stoornis die wordt gekenmerkt door klinische symptomen van onoplettendheid, hyperactiviteit en impulsiviteit. Voor ADHD bij volwassenen is maar weinig aandacht; pas in 2015 is een eerste richtlijn uitgebracht. Deze geeft echter geen adviezen hoe om te gaan met de heterogeniteit van ADHD. Zowel uit de omschrijving van de diagnose als uit onderzoek naar de oorzaken van ADHD blijkt dat er geen eenduidig beeld van ADHD bestaat. En ook bij één patiënt kan de uiting van symptomen met de tijd veranderen. Voor de behandeling van ADHD is het daarom cruciaal de persoonlijke situatie van de patiënt te doorgronden en een individueel behandelplan op te stellen. Hierbij moet rekening worden gehouden met specifieke symptomen, comorbide stoornissen en cognitief functioneren.

Volgens cijfers van de WHO (Global Tuberculosis Report, 2015) ontwikkelden in 2014 9,6 miljoen mensen tuberculose en overleden er over de hele wereld 1,5 miljoen mensen aan deze ziekte. Ondanks dat door effectieve opsporing en behandeling wereldwijd het aantal sterfgevallen met 47% is afgenomen, is tuberculose de infectieziekte waaraan de meeste mensen wereldwijd overlijden. In de eerste helft van de vorige eeuw was tuberculose ook in Nederland nog een volksziekte. Inmiddels behoort Nederland tot de laagincidente landen, de incidentie is gedaald tot 5,1 : 100.000 inwoners in 2015. Vroegtijdige herkenning en goede behandeling van tuberculose zijn essentieel, zowel vanuit individueel belang als vanuit het belang voor de volksgezondheid. In deze behandeling speelt de verpleegkundige een belangrijke rol.

In dit artikel wordt het klinisch redeneerproces beschreven dat gevolgd is in de behandeling van een 77-jarige vrouw die sinds vijf jaar in behandeling is bij de generalistische basis GGZ vanwege een depressieve stoornis. Na intake bij de specialistische GGZ wordt duidelijk dat er sprake is van een gegeneraliseerde angststoornis. Dit artikel laat tevens zien dat door de toepassing van gepersonaliseerde diagnostiek volgens de International Classification of Functioning, Disability and health, de ICF, inzicht kan worden verschaft in het functioneren van mevrouw Kuipers, ten aanzien van haar klachten en haar krachten. Dit voorziet in een betere aansluiting op de zorgbehoeften en betere behandeluitkomsten.

Bij een patiënt met een eetstoornis is er een verstoring in het eetgedrag en in het denken over eten. De DSM-5 beschrijft zeven verschillende eetstoornissen. In dit artikel gaan we uitgebreid in op de stoornis anorexia nervosa. Bij deze stoornis is er naast de psychiatrische problematiek vaak sprake van somatische complicaties. Deze patiënten hebben gedurende een lange periode restrictief gegeten met als gevolg ernstig ondergewicht. Om de eetstoornis te behandelen is het soms noodzakelijk eerst het ondergewicht (en de daarmee gepaard gaande somatische complicaties) te verbeteren. Dit hervoeden of ‘refeeden’ brengt ook risico op somatische complicaties met zich mee. Tijdens een refeedingopname wordt toegewerkt naar somatische stabilisatie en gewichtsherstel. De focus van dit artikel ligt op de verpleegkundige bejegening tijdens dit refeedingproces. De manier van communiceren met de patiënt over de eetstoornis kan ervoor zorgen dat de patiënt wat afstand neemt van de eetstoornis. Hierdoor wordt het mogelijk tijdens de behandeling gemeenschappelijke doelen na te streven.

Bewegen heeft een positieve invloed op zowel de fysieke als mentale gezondheid en verlengt de levensverwachting met één tot vier jaar. Bewegen kan preventief en curatief worden ingezet als interventie in de gezondheidszorg. Er is in toenemende mate evidentie voor de positieve gezondheidseffecten van bewegen en ook richtlijnen ten aanzien van duur en intensiteit zijn beschikbaar, zoals de Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB). Om bewegen als interventie in te zetten liggen de uitdagingen in het adviseren, motiveren en uitdagen van de patiënt tot ander beweeggedrag. Dit gedrag bestaat uit verschillende determinanten en kan stapsgewijs beïnvloed worden.

Bij de zorg voor psychiatrische patiënten zijn dikwijls verschillende hulpverleners van verschillende instellingen betrokken. Idealiter is de psychiatrische, somatische en maatschappelijke zorg voor ernstig psychiatrische patiënten geïntegreerd. In werkelijkheid verloopt de samenwerking tussen overheids- en maatschappelijke organisaties, GGZinstellingen en (academische) ziekenhuizen echter vaak moeizaam. De sleutel ligt hier in het kantelen van ketenzorg naar netwerkzorg. Bij netwerkzorg richt iedere partij in het netwerk van de patiënt zich op zijn kerntaken, zodat de vereiste zorg en ondersteuning op elk moment door de best toegeruste behandelaar worden uitgevoerd, in samenwerking met de andere partners. Om een (zorg)netwerk goed te laten werken, wordt in regio Utrecht gebruikgemaakt van PsyNet. PsyNet is een digitaal beveiligd platform, waar de cliënt samen met zijn mantelzorgers en zorgverleners een netwerk vormt. In de afgelopen twee jaar hebben we veel lessen geleerd waarmee u bij het implementeren van een e-health tool rekening kunt houden.