Nurse Academy

Draaierig. Licht in het hoofd. Onvast. Zweverig. Het gevoel van bijna flauwvallen. Allemaal omschrijvingen van het begrip duizeligheid. Patiënten kunnen zich duizelig voelen en vinden dat een onaangenaam gevoel. Wat is duizeligheid precies en wat zijn de oorzaken? Een overzicht.

Psychose is een stoornis van het waarnemen, denken en voelen. Veelvoorkomende symptomen zijn hallucinaties en wanen. Een psychose heeft uiteenlopende oorzaken, van schizofrenie tot dementie en van metabole stoornis tot medicijnvergiftiging.

Er zijn soms situaties op de Spoedeisende hulp die ineens een verrassende wending krijgen. Al klinisch redenerend gaan de vermoedens een bepaalde kant op en dan ineens blijkt er iets heel anders aan de hand. Hoe een paar verzwegen paracetamolletjes u op het verkeerde been kunnen zetten blijkt uit de volgende casus.

Delirium is een acute vorm van verwardheid vooral optredend in het ziekenhuis op de intensive care-afdeling en bij ouderen. Het wordt per definitie uitgelokt door een lichamelijke ziekte, intoxicatie of onthouding van een middel. De belangrijke risicofactoren zijn hoge leeftijd en geheugenproblemen. Ondanks het frequente voorkomen wordt delirium vaak niet herkend door artsen en verpleegkundigen. Er bestaan verschillende uitingsvormen: het hyperactieve type, hypoactieve type en een gemengde vorm. Op de lange termijn kan delirium ingrijpende gevolgen hebben, zoals verlies van zelfredzaamheid, cognitieve stoornissen en een verhoogd risico op overlijden. De symptomen van delirium zijn te onderdrukken met antipsychotica; de behandeling bestaat echter uit het genezen van de onderliggende ziekte. Er is nog weinig bekend over de ontstaanswijze van delirium, maar er wordt gedacht dat het veroorzaakt wordt door een (relatief) overschot aan dopamine ten opzichte van acetylcholine in de hersenen.

Een 35-jarige man komt op de poli Interne geneeskunde met koorts en een rood linkeronderbeen. Hij geeft aan dat de roodheid ongeveer een week geleden begonnen is bij de enkel, waar hij een puist had. Nu is de roodheid uitgebreid over het hele onderbeen. Sinds twee dagen heeft hij koorts tot 39 °C, vanochtend 39,8 °C en hij voelt zich ziek. De puist is ontstaan op de plaats waar hij een paar dagen daarvoor was gestoken door een insect.

De bloedstolling valt uiteen in drie processen die onderling samenhangen en min of meer gelijktijdig plaatsvinden na een verwonding. De primaire hemostase zorgt voor de vorming van een trombocytenprop, de secundaire hemostase voor versteviging van de trombocytenprop door vorming van een fibrinenetwerk en als derde de fibrinolyse die zorgt voor afbraak van de fibrinedraden, zodat uiteindelijk een litteken overblijft. Verstoring van deze processen zorgt voor een toegenomen bloedingsneiging. Verstoringen in de primaire hemostase geven aanleiding tot bloedingen die direct na een trauma of operatie ontstaan en zijn vaak gelokaliseerd in de slijmvliezen. Stoornissen in de secundaire hemostase geven late bloedingen, gelokaliseerd in spieren en gewrichten, zoals bij hemofilie a en b. Ook leverfunctiestoornissen, diffuse intravasale stolling en vitamine K-deficiëntie, al dan niet als gevolg van cumarinederivaten, verstoren de secundaire hemostase.