Nurse Academy GGZ

In de eerste lijn worden mijn collega-verpleegkundig specialisten algemene gezondheid en ik als specialist ouderengeneeskunde regelmatig door de huisarts in consult gevraagd bij mensen die op allerlei terreinen van het leven (bijv. lichamelijk, financieel, in het netwerk) problemen hebben. Naar aanleiding van de in dit artikel beschreven casus besloot ik me in nauw overleg met een arts voor verstandelijk beperkten te verdiepen in de diagnostiek van en de ondersteuningsmogelijkheden voor volwassenen en oudere mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) in de eerste lijn. Als u daarover meer wilt weten… lees er hier alles over!

De vaktherapeut beeldend werkt soms vanuit een eigen praktijk, maar is vaak (ook) onderdeel van een multidisciplinair behandelteam in de GGZ of verslavingszorg. Naast het werk van andere behandeldisciplines resulteren de effecten van het non-verbale karakter van de vaktherapie niet zelden in waardevolle inzichten in het gedrag en de psychopathologie van de cliënt. De vak therapeut kan direct na de voorlopige diagnose, in alle fases van de behandeling, een rol spelen.

Wanneer het ongeloof over de onomkeerbaarheid van het verlies blijft en de emotionele nood aanhoudt, is er sprake van complexe rouw. De persisterende complexe rouwstoornis (PCRS) is sinds 2013 in de DSM-5 opgenomen. De opname van PCRS in de DSM is een erkenning dat rouw kan uitgroeien tot een psychische aandoening. In dit artikel maken we onderscheid tussen verschillende soorten van rouw en andere ziektebeelden en worden handreikingen gedaan voor de behandeling van PCRS.

Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat 27% van de ouders in de wachtkamer van de kinderarts hun kind kwetsbaar vindt, dus ongewoon of toegenomen vatbaar voor ziekten of stoornissen. Opvallend is dat er bij 40% van deze kinderen geen medische reden is om ze als kwetsbaar te beschouwen. De perceptie van kwetsbaarheid komt vaak voort uit eerdere, niet meer actuele medische problemen bij het kind of bij andere familieleden. Deze problemen hebben de ouderlijke beleving van de gezondheid van hun kind (onbewust) veranderd. Bij grote bezorgdheid kan de ouderkindinteractie verstoord raken, leidend tot afwijkend gedrag bij zowel kind als ouders: het 'vulnerable child'syndroom.

Er bestaat een wederkerige relatie tussen slaapproblemen en psychotische klachten. Niet alleen patiënten met psychotische stoornissen hebben vaker slaapstoornissen, maar slapeloosheid (insomnie) of slaaponthouding (slaapdeprivatie) kan ook psychotische ervaringen of hallucinaties veroorzaken bij psychisch gezonde mensen.

Een bipolaire stemmingsstoornis wordt gezien als een van de meest belastende psychiatrische stoornissen. Nogal eens heeft de ziekte een chronisch beloop en legt een zware last op cliënten, familieleden en samenleving. Bij medicamenteuze behandeling is het terugvalpercentage hoog en wordt volledige stabilisatie niet altijd bereikt. Door Sociaal Ritme Therapie kan inzicht worden verkregen in het biosociale ritme en uitlokkende factoren voor de stemmingsinstabiliteit. Contragedrag, externe tijdsmarkeringen en de acceptatie kunnen helpen om de stemming te stabiliseren. Dit artikel verkent deze niet-medicamenteuze interventie door middel van het verpleegkundig diagnostisch proces.