Verslaving aan geneesmiddelen en andere psychoactieve stoffen
Geneesmiddelenmisbruik en -verslaving vormen een groeiend probleem in de eerstelijnszorg. Openbaar apothekers ervaren dit onderwerp als een van de meest voorkomende ethische dilemma’s, vooral bij herhaalverzoeken van opioïden en benzodiazepinen. Ook huisartsen worden in toenemende mate geconfronteerd met dit spanningsveld tussen goede zorg en het risico op verslavingsgedrag. Deze nascholing behandelt de rol van huisarts en apotheker bij het signaleren en omgaan met verslaving. Blok A bespreekt verslaving in brede zin: herkenning, risicofactoren en morele afwegingen. Blok B zoomt in op geneesmiddelenverslaving, met speciale aandacht voor opioïden en benzodiazepinen. De actuele aanleiding is de opioïdencrisis in de Verenigde Staten, waar in 2018 bijna 47.000 mensen overleden aan een opioïdoverdosis. Ook in Nederland is bewust voorschrijven noodzakelijk geworden. In 2017 overleden hier 220 mensen aan een overdosis van legaal voorgeschreven opioïden. U leert in deze e-learning verslavingsrisico’s beter inschatten, middelenverslaving tijdig herkennen en effectief samenwerken tussen huisarts en apotheker. Zo draagt u bij aan het voorkómen van schade en aan passende begeleiding van patiënten met middelenproblematiek.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- kent u de betekenis van lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid
- weet u wat een verslaving is en hoelang het kan duren voordat iemand een verslaving heeft
- weet u welke verslaving het meest voorkomt in Nederland en kent u de omvang ervan
- weet u hoe een verslaving ontstaat en welke risicofactoren een rol spelen
- kent u de DSM-5-definitie stoornis in het gebruik van middelen en weet u wat ermee bedoeld wordt
- weet u met welke klachten patiënten met een verslaving zich kunnen presenteren
- kent u de maatschappelijke en sociale problemen die voortkomen uit verslaving
- weet u wat geneesmiddelenverslaving is en welke geneesmiddelen het meest frequent tot verslaving leiden
- weet u wat het belang van de samenwerking van huisarts en apotheker is en welke afspraken u kunt maken om geneesmiddelenverslaving te voorkomen
- begrijpt u het verschil tussen chronisch gebruik van geneesmiddelen en verslaving
- weet u hoe u het gesprek kunt aangaan met een collega, wanneer u middelenmisbruik vermoedt
- kunt u met uw patiënt het gesprek aangaan over misbruik en/of verslaving en weet u welke behandelinterventies er zijn