Aanpassingsstoornissen bij patiënten met kanker
Kanker en het krijgen van sombere en angstige gevoelens lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Patiënten worden geconfronteerd met zware behandelingen, fysieke beperkingen en existentiële vragen. Ook voor familieleden vormt dit vaak een grote belasting. Deze situatie vergt aanpassingen van patiënten en hun omgeving, maar niet iedereen slaagt daar even goed in. In dat geval kan er een aanpassingsstoornis ontstaan, die gepaard kan gaan met (soms ernstige) somberheid, angst en gedragsproblemen. Het is van belang dat aanpassingsstoornissen op tijd onderkend worden, omdat ze grote lijdensdruk veroorzaken en kunnen interfereren met de oncologische behandeling. De nieuwe richtlijn geeft zorgverleners hiervoor handvatten. Interventies bestaan onder meer uit psycho-educatie, het vergroten van autonomie en controle, het versterken van sociale steun en het beïnvloeden van somatische aspecten. Een interdisciplinaire aanpak is essentieel, waarbij de oncoloog, huisarts, de POH-GGZ, verpleegkundigen en familie betrokken worden, zodat ook somatische en sociale factoren meegenomen worden in diagnostiek en behandeling.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- wat de DSM-5-criteria zijn voor een aanpassingsstoornis bij kanker, welke klachten en symptomen u kunt signaleren en welke behandelinterventies er zijn
- de stressoren benoemen die aanpassing bij kanker bemoeilijken
- wat beschermende factoren zijn die aanpassing bij het krijgen van kanker vergemakkelijken
- u meer over het concept aanpassingsstoornis en waar deze zich wel en niet in onderscheidt van een angststoornis en/of depressie
- verpleegkundige observaties/diagnostiek en interventies benoemen die bij de begeleiding van de patiënt met een aanpassingsstoornis bij kanker kunnen worden ingezet
- wat het belang is van een interdisciplinair behandelplan
- als verpleegkundig specialist medicatie inzetten bij de behandeling van een aanpassingsstoornis bij kanker