Seksuele bijwerkingen van antipsychotica

Seksuele bijwerkingen komen frequent voor bij het gebruik van antipsychotica. Patiënten vinden seksueel functioneren een belangrijk onderwerp, maar zowel patiënten als behandelaren zijn vaak terughoudend om het onderwerp ter sprake te brengen. Dit leidt tot een onderschatting van hoe vaak seksuele problemen voorkomen en hoe ernstig deze kunnen zijn. Seksuele bijwerkingen zijn geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven en problemen om medicatie langdurig te gebruiken. Het is belangrijk dat behandelaren actief vragen naar seksuele bijwerkingen en samen met de patiënt de last overwegen, waarbij het gebruik van een goede (gevalideerde) vragenlijst behulpzaam kan zijn. Er zijn antipsychotica waarbij seksuele problemen vaak optreden, maar er zijn ook antipsychotica die nauwelijks of geen seksuele problemen veroorzaken. Deze verschillen zijn te herleiden tot de farmacologische kenmerken van de verschillende antipsychotica, onder andere de mate waarin het dopaminesysteem geremd wordt. Inzicht waarom sommige medicijnen meer en andere minder seksuele bijwerkingen veroorzaken helpt bij een goede behandeling.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- dat seksuele bijwerkingen bij antipsychotica veel voorkomen
- welke fasen van seksueel functioneren beïnvloed kunnen worden door antipsychotica
- dat seksuele bijwerkingen de therapietrouw en kwaliteit van leven negatief beïnvloeden
- waarom het belangrijk is dat behandelaren actief vragen naar seksuele bijwerkingen
- wat de belangrijkste farmacologische mechanismen zijn waardoor seksuele bijwerkingen ontstaan
- welke behandelingsstrategieën beschikbaar zijn voor seksuele bijwerkingen bij antipsychotica