PiL

Incidentie van hart- en vaatziekten bij kankerpatiënten | Ponsegromab voor de behandeling van cachexie bij kankerpatiënten

Antibiotica bij ouderen met urineweginfecties | Kinderen met noonansyndroom hebben baat bij trametinib | ‘Nieuw alzheimermiddel niet voor alle patiënten geschikt’ | Mond- en keelklachten bij nortriptylinetabletten zonder filmlaagje | Combinatie van medicijnen tegen cystische fibrose voor meer patiënten goedgekeurd | IGJ waarschuwt voor online aanbod van vervalste en levensgevaarlijke oxycodon | Opnieuw illegale toevoeging geneesmiddel aan kruidenpreparaat Montalin | Mogelijk medicijn voor hereditaire fructoseintolerantie

Deze nascholing richt zich op pijn bij kanker, een veelvoorkomend en ingrijpend symptoom dat de kwaliteit van leven aanzienlijk kan verminderen. We behandelen de diagnostiek van verschillende soorten pijn, zoals doorbraakpijn en neuropathische pijn, en benadrukken het belang van pijnmeting en een integrale benadering in de behandeling. Een substantieel deel is gewijd aan de behandeling met opioïden, waarbij we de WHO-pijnladder kritisch evalueren. Daarnaast bespreken we de aanpak van opioïdgerelateerde bijwerkingen en de toepassing van opioïdrotatie. Specifieke aandacht wordt besteed aan de behandeling van doorbraakpijn. Verder krijgt de behandeling van neuropathische pijn bij kanker aandacht, wat vaak een uitdaging is. Tot slot komt zorg in de terminale fase aan bod.

Huidkanker is de meest voorkomende vorm van kanker en omvat verschillende diagnosen, waaronder basaalcelcarcinoom (BCC), plaveiselcelcarcinoom (PCC) en melanoom. Actinische keratose (AK) wordt gezien als voorstadium van PCC en is het gevolg van DNA-schade door UV-straling en genetische factoren. Risicofactoren zijn een lichte huid, leeftijd en immuunsuppressie. AK kan maligne ontaarden, maar ook spontaan verdwijnen. Risicofactoren voor progressie zijn immuunsuppressie en eerdere non-melanoma huidkanker. AK presenteert zich als ruwe schilferende plekjes op zonblootgestelde huid en kan jeukklachten en/of cosmetische bezwaren geven. Vanwege verschil in therapie wordt onderscheid gemaakt tussen solitaire AK-laesies en veldveranderingen, bestaande uit een gebied met meerdere, soms onzichtbare afwijkingen. AK kan worden geclassificeerd met behulp van de Olsen-gradatie. Differentiële diagnosen zijn PCC, morbus Bowen, superficieel BCC, (seborroïsch) eczeem of psoriasis. Voor solitaire AK is cryotherapie een snelle en kosteneffectieve eerstelijnsbehandeling. Bij veldveranderingen is veldbehandeling geïndiceerd, waarbij 5% 5-fluorouracil (5% 5-FU) de eerste keus is. Belangrijke aandachtspunten zijn therapietrouw en bijwerkingen.

Kinderen met kanker krijgen gedurende hun behandeling niet alleen chemotherapie maar ook veel ondersteunende medicatie. De coördinatie van deze behandeling vindt plaats vanuit het Prinses Máxima Centrum (hierna het Máxima), het kinderoncologisch centrum in Nederland dat gespecialiseerd is in hoogcomplexe zorg en onderzoek naar kinderoncologie. De geïntegreerde ziekenhuis- en poliklinische apotheek van het Máxima is in alle stadia van de behandeling van de patiënt betrokken bij de medicamenteuze behandeling. Denk hierbij aan medicatieverificatie, controle en voor toediening gereedmaken van chemotherapie (en ook 95% van alle andere parenterale geneesmiddelen), advisering over doseringen bij bijvoorbeeld nierfunctiestoornissen en interacties, afleveren van geneesmiddelen voor thuis, inclusief ziekenhuisverplaatste zorg en het geven van juiste en begrijpelijke informatie aan kinderen en hun ouders/verzorgers. Hiermee draagt de apotheek bij aan de optimalisatie van de behandeling van deze kwetsbare patiëntenpopulatie.

Effectiviteit van korte versus lange antibiotische behandeling bij bloedstroominfecties | Resten van amoxicillinesuspensie na gebruik bij kinderen in Nederland | Urineweginfecties bij ouderen: richtlijn versus praktijk