Nurse Academy GGZ

Benzodiazepinen zijn veelgebruikte psychofarmaca. Ze kunnen onder andere worden ingezet bij de kortdurende behandeling van slaapstoornissen, angst- en paniekstoornissen. De farmacokinetische eigenschappen bepalen of een middel geschikter is als slaapmiddel of als anxiolyticum. In de praktijk worden benzodiazepinen vaak chronisch gebruikt. De bijwerkingen vormen niet alleen bij ouderen maar ook bij volwassenen een risico. Het zorgvuldig evalueren van de werkzaamheid en afbouwen en staken indien er geen indicatie is, zouden vaker moeten gebeuren. In dit artikel worden de eigenschappen, de toepassingen en de risico’s van benzodiazepinen besproken.

Acuut ontstane verwardheid bij ouderen komt veel voor in het algemeen ziekenhuis, maar kan ook thuis voorkomen. Een lichamelijk zieke patiënt die hierbij acuut verward is, heeft een delier tot het tegendeel is bewezen. Dit geldt zeker voor oudere patiënten. Een delier is een ontregeling van de hersenen veroorzaakt door een lichamelijke aandoening of door het gebruik van bepaalde medicijnen. Dit artikel bespreekt de casus van een thuiswonende 87-jarige man die een delier doormaakt. In dit artikel worden specifieke delieren, zoals het alcoholonttrekkingsdelier, niet besproken.

GGZ-verpleegkundigen krijgen regelmatig te maken met patiënten die stemmen horen oftewel akoestische hallucinaties hebben. Een akoestische hallucinatie is een zintuiglijke waarneming zonder een passend objectief waarneembare stimulus. De oorzaak hiervan kan te maken hebben met extreme omstandigheden, trauma of ziekte. Wanneer iemand geen controle meer heeft over de stemmen en er naar gaat handelen, spreken we van een psychiatrische stoornis. Van belang is dat de akoestische hallucinatie erkend wordt. Er kan een stemmeninterview worden afgenomen om specifieke informatie te verzamelen met behulp van vragenlijsten als de AVHRS, PUVI, en informatie over traumatische ervaringen en spiritualiteit/religiositeit. Verschillende evidente behandelmogelijkheden worden uitgelegd. Aan de hand van een fictieve casus wordt beschreven hoe een behandeling kan verlopen.

Evidence-based practice betekent dat klinische beslissingen het best genomen kunnen worden door klinische expertise te integreren in het beslissingsproces. Dat betekent dat de zorgprofessional zijn kennis op het vakgebied op peil moet houden. Het zoeken naar literatuur en het beoordelen van die literatuur op de aard van het geleverde bewijs behoort tot de competenties van alle zorgprofessionals en dus ook tot die van de verpleegkundige. Voor het zoeken naar onderzoeksliteratuur kunt u terecht in verschillende databanken, zoals de Cochrane, Pubmed en Cinahl. In de databanken kunnen zoekwoorden met elkaar worden verbonden met behulp van de zogenoemde Booleaanse operatoren, zoals ‘AND’, ‘OR’ en ‘NOT’. In de onderzoeksliteratuur in de diverse databanken zijn verschillende soorten bewijsvoeringen te herkennen. De hiërarchie van de bewijsvoering wordt weergegeven in de ‘piramide van evidence’. Het beste bewijs wordt geleverd door metastudies en systematische reviews, omdat zij een overzicht geven van de stand van zaken op dat moment. Methodologisch hoogwaardige onderzoeken worden daarin naast elkaar gezet. De besproken onderzoeken in deze ‘reviews’ zijn meestal randomized clinical trials (RCT's) van hoge kwaliteit. Vandaar dat de enkele RCT volgt op de systematische reviews. De reden is dat één enkele RCT minder bewijs levert dan bijvoorbeeld vijftien RCT's over hetzelfde onderwerp. Onderaan de piramide van evidence staat de gevalsbeschrijving, waarin maar één geval besproken wordt.

Elektroconvulsietherapie (ECT) is een somatische behandelmethode waarbij een convulsie ofwel een epileptisch insult wordt opgewekt onder algehele anesthesie. Dit gebeurt onder narcose en met gebruik van een spierverslapper. Deze therapievorm wordt in het bijzonder toegepast bij ernstige depressies waarbij medicamenteuze behandeling geen resultaat (meer) heeft, en in levensbedreigende situaties waarbij een snelle respons op behandeling gewenst is. De precieze werking van de ECT-behandeling is nog niet bekend. Dát het werkt voor een kleine groep ernstig depressieve mensen, en voorkomt dat zij suïcidepogingen doen, daarover zijn behandelaars het eens.

Het kan gebeuren dat u als verpleegkundige een vriendschappelijke relatie ontwikkelt met een patiënt, of zelfs verliefd wordt. Het is algemeen bekend dat het onderhouden van een persoonlijke relatie met uw patiënt niet is toegestaan gedurende de behandeling van de patiënt. Maar hoe zit dat eigenlijk als de patiënt eenmaal is ontslagen? En waar kunt u die regels vinden?