Nurse Academy GGZ

Wanneer je te horen krijgt dat je kanker hebt, is de veronderstelling vaak dat je hieraan komt te overlijden. Door de vroege opsporing en de toename aan betere behandelmogelijkheden zijn de overlevingskansen bij veel soorten kanker de afgelopen jaren echter sterk toegenomen. Wist u dat ongeveer 5-10% van veelvoorkomende vormen van kanker, zoals borst- en darmkanker, erfelijk is bepaald? In veel gevallen betreft dit een autosomaal dominante overerving, wat betekent dat de kinderen van de aangedane ouder 50% kans hebben om de aanleg te erven. De afwijking kan door zowel vrouwen als mannen worden doorgegeven. In dit artikel wordt verder ingegaan op erfelijke afwijkingen specifiek voor vrouwen met mammacarcinoom (borstkanker) en de daarmee gepaard gaande gevolgen.

RIBW Zaanstreek Waterland West-Friesland (de RIBW, Regionale Instelling voor Beschermd Wonen) zet sinds 2013 digitale begeleiding in als aanvullende werkwijze op de traditionele huisbezoeken. Cliënten hebben een iPad in bruikleen van de organisatie. De applicatie FaceTime zorgt voor het digitaal beeldcontact tussen cliënt en begeleider. Digitale begeleiding leidt soms tot minder face-to-facecontact, maar dat is niet per definitie het uitgangspunt. De organisatie streeft naar een optimale begeleidingsmix van huisbezoeken en digitale ondersteuning voor de cliënt. Cliënten die gebruikmaken van deze vorm van ondersteuning ervaren veel voordelen, zoals meer flexibiliteit bij korte FaceTimecontacten en het vergroten van zelfredzaamheid met optie tot direct contact, indien nodig.

Er is de afgelopen jaren steeds meer aandacht gekomen voor verwarde personen. Dit is een begrip waarover weinig consensus is en waaronder een grote diversiteit aan mensen kan worden geschaard. In één op de vijf gevallen is er sprake van psychiatrische problematiek. Vaak zijn er dan meerdere problemen, zoals psychiatrische symptomen, verslavingsproblematiek en (licht) verstandelijke beperking, veelal gecombineerd met problemen op verschillende levensgebieden zoals schulden en dak- en thuisloosheid. In 2015 werd het Aanjaagteam Verwarde Personen in het leven geroepen dat zes verdiepingsregio’s heeft ingericht die werken aan een plan van aanpak op basis van negen bouwstenen. In dit artikel wordt deze werkwijze uitgelegd aan de hand van een casus.

Multidisciplinaire richtlijnen zijn niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg. Richtlijnen ondersteunen evidence-based werken, waarbij de beste beschikbare wetenschappelijke literatuur wordt gecombineerd met de expertise van de professional en de expertise en voorkeuren van patiënten. Richtlijnen staan boven in de piramide van evidence (nog boven systematische reviews), maar dit gaat alleen op als het een richtlijn van goede kwaliteit betreft. Om de methodologische kwaliteit van een richtlijn te controleren, wordt de internationale standaard AGREE-II gebruikt. Dit gevalideerde instrument beoordeelt de kwaliteit van een richtlijn met 23 items in zes domeinen. Werken volgens richtlijnen is een middel om goede patiëntenzorg te kunnen leveren. De verpleegkundige en verpleegkundig specialist moeten echter aandacht hebben voor de kwaliteit van de richtlijn om de kwaliteit van de aanbevelingen op waarde te kunnen schatten.

Zelfmanagement is het vermogen van mensen om hun ziekte of beperking zo goed mogelijk in hun leven in te passen. De beroepsvereniging Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN) ziet zelfmanagementondersteuning als een belangrijke kerntaak van de verpleegkundige. Het is belangrijk te weten hoe iemand zijn eigen vermogen tot zelfmanagement inschat om zorg op maat te kunnen bieden. Hierbij kan gebruik worden gemaakt van een meetinstrument. Dit artikel beschrijft allereerst hoe u als verpleegkundige een onderbouwde keuze kunt maken voor een instrument. Er wordt aan de hand van de COSMIN-checklist ingegaan op de psychometrische eigenschappen van beschikbare meetinstrumenten. Er wordt een recente review naar bestaande meetinstrumenten voor zelfmanagement bij patiënten met schizofrenie gepresenteerd. Tot slot worden enkele aandachtspunten aangereikt hoe te komen tot de juiste keuze van een meetinstrument in de verpleegkundige praktijk.

Sinds 2012 wordt de Multidisciplinaire richtlijn schizofrenie gebruikt om de behandeling voor mensen met een psychotische stoornis vorm te geven. Inmiddels is er meer wetenschappelijke evidentie en praktijkkennis rondom deze doelgroep, waarbij in Australië klinische stadiëring is ontwikkeld. Volgens klinische stadiëring heeft de patiënt, afhankelijk van de fase waarin hij zit in zijn ziekteproces, behoefte aan bepaalde typen en een bepaalde intensiteit van interventies. De zorgstandaard Psychotische stoornissen, gebaseerd op de Multidisciplinaire richtlijn schizofrenie en de module Vroege Psychose, die ook in 2017 uitkomt, beschrijft welke diagnostiek en behandeling in welke fase standaard en welke optioneel dient te worden ingezet. Daarnaast beschrijft de zorgstandaard op welke manier de zorg rond de individuele patiënt vormgegeven kan worden, gericht op alle domeinen van herstel, waarbij de patiënt en zijn naasten een belangrijke rol hebben bij het kiezen van vorm en inhoud van het behandelproces. Dit artikel beschrijft de belangrijkste thema’s in de zorgstandaard Psychotische stoornissen, die in de loop van 2017 uitkomt.