Vrouwen en psychose
Hoewel vrouwen juridisch gelijk zijn aan mannen, geldt dit niet automatisch voor hun biologische en psychische gesteldheid. In de psychiatrie, en specifiek bij psychotische stoornissen, zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen groot – en relevant. Gelijke behandeling leidt hier niet per se tot gelijke uitkomsten. Deze bijscholing betoogt daarom dat vrouwen recht hebben op ongelijke behandeling, afgestemd op hun specifieke zorgbehoeften. Vrouwen hebben doorgaans een latere eerste psychose, vaak minder middelengebruik en mildere negatieve symptomen. Toch is het beloop niet gunstiger: het herstelpercentage is vergelijkbaar met dat van mannen, maar vrouwen ervaren vaker affectieve symptomen, autoagressie en verergering rond de menopauze. De huidige psychosezorg houdt hier onvoldoende rekening mee. Blok A behandelt sekseverschillen in brein, gedrag, klinische presentatie, beloop en medicatierespons. Blok B gaat in op vrouwspecifieke behandelbehoeften, antipsychotica en de rol van de menopauze. Deze nascholing helpt psychiaters de psychosezorg beter af te stemmen op vrouwelijke patiënten, om zo hun gunstige uitgangspositie te behouden en de prognose te verbeteren.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- weet u dat er duidelijke verschillen zijn tussen het mannen- en het vrouwenbrein
- kunt u sekseverschillen in het gedrag benoemen die van belang zijn voor het herkennen en behandelen van psychiatrische stoornissen in het algemeen en van psychose in het bijzonder
- weet u in hoeverre de klinische presentatie van een psychose bij vrouwen verschilt van die van mannen
- weet u dat sekseverschillen in de hersenen, het lichaam en de hormoonhuishouding de medicamenteuze behandeling van psychose beïnvloeden
- weet u dat sekseverschillen leiden tot een verhoogd risico op overdosering en bijwerkingen bij vrouwen en hoe we hiermee rekening kunnen houden
- weet u dat prolactineverhogende antipsychotica een negatief effect hebben op de lichamelijke en geestelijke gezondheid van vrouwen en hoe we de behandeling hierop zouden kunnen aanpassen
- kent u de effecten van de menopauze op vrouwen met een psychotische aandoening en hoe we hormoonsuppletie zouden kunnen inzetten