AccreDidact Farmaceutisch consulent

COPD is een chronische longaandoening met een toenemende prevalentie. Momenteel heeft circa 2% van de Nederlandse bevolking een COPD-diagnose op basis van huisartsenregistraties, maar vermoedelijk ligt dit aantal hoger door onderdiagnostiek. Roken is de belangrijkste risicofactor, al groeit het besef dat ook afwijkende longontwikkeling op jonge leeftijd een rol speelt. De ziektelast is groot en verschilt sterk per patiënt; daarom is het beleid gericht op het verminderen van klachten én het verbeteren van de prognose. In deze e-learning staat het herkennen, monitoren en behandelen van COPD centraal. BLOK A behandelt de epidemiologie, pathofysiologie, risicofactoren en het verloop van de ziekte. BLOK B focust op de behandeling, waarbij leefstijlverandering – vooral stoppen met roken en bewegen – centraal staat. Ook komt het gebruik van luchtwegmedicatie aan bod, inclusief de rol bij klachtenverlichting en preventie van longaanvallen. De ziektelastmeter wordt besproken als hulpmiddel in het gesprek met de patiënt. Deze nascholing biedt u handvatten om patiënten met COPD persoonsgericht en effectief te begeleiden.

Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) komen veel voor en kunnen ook zonder klachten aanzienlijke gezondheidsschade veroorzaken. In Nederland vindt meer dan 60% van de soa-consulten plaats bij de huisarts, de rest bij de Centra Seksuele Gezondheid (CSG) van de GGD. Voorlichting over veilige seks en partnerwaarschuwing vormt een belangrijk onderdeel van het soa-consult. De apotheker speelt een cruciale rol bij de uitgifte van medicatie, waarbij deskundigheid én discretie essentieel zijn. In deze e-learning wordt ingegaan op de rol van de apotheker bij de medicamenteuze behandeling van soa’s, inclusief communicatie en vertrouwelijkheid. Ook komt het gebruik van PrEP (pre-expositieprofylaxe) aan bod. PrEP is sinds 2016 in Europa beschikbaar en bedoeld voor mensen met een verhoogd risico op hiv. Hoewel PrEP meestal via het CSG wordt verstrekt, kan de huisarts het voorschrijven wanneer toegang tot het CSG ontbreekt. De nascholing geeft u handvatten om patiënten met soa’s en hiv-risico professioneel te begeleiden, met aandacht voor medicatiebegeleiding, counseling en samenwerking met huisarts en CSG.

Het tragische verleden van middelen als thalidomide (Softenon®) en DES benadrukt de potentieel schadelijke effecten van geneesmiddelen tijdens de zwangerschap. Tegelijkertijd zijn er aandoeningen waarbij medicatie noodzakelijk is, ook tijdens de zwangerschap of borstvoedingsperiode. Een zorgvuldige afweging is dus essentieel. In deze e-learning staat geneesmiddelgebruik vóór, tijdens en na de zwangerschap centraal. Er wordt aandacht besteed aan de risico’s én de therapeutische mogelijkheden van medicatiegebruik bij zwangere vrouwen, vrouwen met zwangerschapskwalen of vrouwen die borstvoeding geven. Daarnaast komen – waar relevant – ook niet-medicamenteuze behandelingen en leefstijladviezen aan bod. Als apotheker vervult u een belangrijke rol in voorlichting, controle en communicatie met andere zorgverleners. U draagt verantwoordelijkheid voor een actueel medicatieoverzicht en het correct registreren van contra-indicaties zoals zwangerschap of borstvoeding. Kennis van embryonale ontwikkeling en de invloed van medicatie hierop is cruciaal, evenals het op de juiste wijze overbrengen van die informatie aan (aanstaande) ouders. Deze nascholing biedt u handvatten om medicatieveiligheid te waarborgen en tegelijk passende zorg te bieden aan zwangere vrouwen en jonge moeders.

De actualisatie van de NHG-Standaard De overgang biedt voldoende aanleiding om dit onderwerp opnieuw te belichten. De overgang, oftewel het climacterium, staat volop in de belangstelling – bij vrouwen én in de media. De toegenomen aandacht betreft met name de variëteit en ernst van klachten en de hernieuwde belangstelling voor hormonale behandeling. In deze e-learning wordt in BLOK A ingegaan op de hormonale veranderingen tijdens de overgang en de typische klachten zoals menstruatieveranderingen, opvliegers en urogenitale atrofie. Ook wordt stilgestaan bij atypische klachten zoals stemmingsstoornissen, slapeloosheid en gewrichtspijn, en de vraag in hoeverre deze wetenschappelijk aan de overgang gerelateerd zijn. BLOK B richt zich op de medicamenteuze behandeling, met nadruk op hormonale therapie. Er wordt besproken wanneer oestrogenen (al dan niet met progestagenen) geïndiceerd zijn, wat de bijwerkingen en risico’s zijn, en welke niet-hormonale behandelopties mogelijk zijn. Deze nascholing biedt u actuele kennis en praktische handvatten om vrouwen in de overgang goed te begeleiden, vanuit medische expertise én met oog voor hun beleving en hulpvragen.

De laatste jaren is er hernieuwde belangstelling voor het placebo-effect in de geneeskunde. In deze nascholing staan drie relevante aspecten centraal. Allereerst wordt kort ingegaan op placebo’s in klinisch onderzoek, waaronder het gebruik van actieve placebo’s. Vervolgens komt de wetenschappelijke kennis over placebomechanismen aan bod, zoals conditionering en neurobiologische modulatie. Hoewel veelbelovend, zijn deze inzichten vaak nog moeilijk te vertalen naar de dagelijkse praktijk. De nadruk in deze e-learning ligt dan ook op het derde aspect: de toepassing van placebo- en nocebo-effecten in de huisartsenpraktijk. Aan de hand van casuïstiek rond antidepressiva en statines wordt de praktische betekenis hiervan geïllustreerd. Daarnaast wordt uitgebreid stilgestaan bij een internationale consensusrichtlijn over de implicaties van placebo- en nocebo-effecten in de klinische praktijk, inclusief communicatie met patiënten. Deze nascholing biedt u praktische handvatten en verdieping op basis van recente literatuur, systematische reviews en publicaties zoals die van het Geneesmiddelenbulletin. U leert hoe u het placebo-effect op verantwoorde wijze kunt benutten en hoe u nocebo-effecten zoveel mogelijk kunt voorkomen in de dagelijkse patiëntenzorg.

De NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 is in 2021 tweemaal aangepast: in mei op het gebied van niet-medicamenteuze behandeling, in november met een forse herziening van de medicamenteuze behandeling. Deze veranderingen vragen om implementatie in de dagelijkse praktijk – door huisartsen, POH’s én assistenten. Ze gelden voor nieuwe én bestaande patiënten met type 2-diabetes, met name bij een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten. In deze nascholing wordt stilgestaan bij de achtergrond en gevolgen van type 2-diabetes, een aandoening die niet alleen steeds vaker voorkomt, maar ook leidt tot forse cardiovasculaire en neurologische complicaties. De focus ligt op de nieuwe inzichten in risicobeperking en op de toepassing van moderne bloedglucoseverlagende middelen. De e-learning bestaat uit twee delen: een overzicht van de pathofysiologie, risicofactoren en terminologie rond diabetes mellitus type 2, gevolgd door verdieping in de actuele medicamenteuze behandelstrategieën op basis van de aangepaste NHG-Standaard. Deze nascholing biedt u praktische en actuele handvatten om samen met uw team effectieve diabeteszorg te leveren, met aandacht voor normoglykemie, bloeddruk, lipiden – én het beperken van complicaties bij deze complexe patiëntengroep.