AccreDidact Farmaceutisch consulent

Slaapklachten komen vaak voor, maar lang niet altijd is er sprake van een daadwerkelijke slaapstoornis. Veel mensen ervaren subjectief slecht slapen, terwijl er objectief geen tekort bestaat. Zeker bij ouderen is frequent wakker worden normaal, maar wordt dit soms onterecht als problematisch ervaren. Apothekers en assistenten spelen een belangrijke rol in het herkennen en beoordelen van slaapproblemen. In deze e-learning leert u onderscheid maken tussen subjectieve klachten en echte slaapstoornissen. BLOK A behandelt de fysiologie van slaap, leeftijdsgebonden verschillen in slaappatroon en het belang van goede voorlichting en slaaphygiënische adviezen. U krijgt inzicht in hoe u aan de balie het gesprek over slaap kunt voeren en op basis van enkele gerichte vragen kunt inschatten of farmacotherapie nodig is. In BLOK B staat medicamenteuze behandeling centraal. U leert over het kortdurend gebruik van slaapmiddelen, het verschil tussen benzodiazepinen en non-benzodiazepinen, en de risico’s van gewenning. Ook komt het ondoordacht verlengen van slaapmedicatie, bijvoorbeeld na ziekenhuisopname, aan bod. Deze nascholing ondersteunt u in het bewust, terughoudend en onderbouwd inzetten van slaapmedicatie, met aandacht voor preventie van langdurig gebruik.

Deze e-learning is een vervolg op de eerdere nascholing Evidence-based medicine: wetenschappelijke literatuur en systematische reviews en richt zich op het begrijpen en toepassen van de randomized controlled trial (RCT). RCT's worden beschouwd als de meest betrouwbare vorm van primaire publicaties, omdat ze op zorgvuldige wijze de effecten van een behandeling meten. Maar wat maakt een RCT ‘goed’? Hoe leest u de resultaten, en wat betekent dit voor uw dagelijkse praktijk? In BLOK A krijgt u inzicht in de rol van RCT’s binnen evidence-based medicine. U leert waarom ze zoveel waarde hebben binnen het wetenschappelijk onderzoek en wat de voorwaarden zijn voor een goed opgezette studie. BLOK B biedt praktische handvatten voor het kritisch lezen van een RCT. U oefent direct met een compacte, goed leesbare studie, zodat u leert hoe u de resultaten kunt interpreteren en toepassen in de praktijk. Deze nascholing helpt u om medisch-wetenschappelijke literatuur beter te begrijpen en bewuster te gebruiken bij klinische besluitvorming – ook zonder voorkennis uit het eerste deel.

Reacties op geneesmiddelen kunnen onderverdeeld worden in voorspelbare (type A) en onvoorspelbare reacties (type B). Voorspelbare reacties zijn bijvoorbeeld toxische reacties, neveneffecten en geneesmiddeleninteracties. Als de symptomen die optreden bij een geneesmiddelenreactie passen bij een allergische reactie, wordt gesproken van een geneesmiddelovergevoeligheidsreactie, waarbij er sprake kan zijn van zowel een allergische als een niet-allergische reactie. Deze reacties vallen onder de type B of onvoorspelbare reacties. Bij ongeveer 20% van de gedurende één week in het ziekenhuis verblijvende patiënten doet zich een overgevoeligheidsreactie op een geneesmiddel voor. Ongeveer 15% van de bijwerkingen op geneesmiddelen berust op een geneesmiddelovergevoeligheidsreactie, waarbij 5-10% berust op een allergische reactie. Zeven procent van de bevolking maakt tijdens zijn leven een dergelijke reactie door. De overgevoeligheidsreacties op geneesmiddelen kunnen op iedere leeftijd optreden. De symptomen kunnen variëren in ernst en zijn niet kenmerkend voor een specifiek geneesmiddel. De reacties hangen samen met de intrinsieke eigenschappen van het geneesmiddel en de genetische predispositie van de patiënt. Een geneesmiddelovergevoeligheidsreactie kan leiden tot een ziekenhuisopname (geneesmiddelovergevoeligheidsreacties vertegenwoordigen 5% van de ziekenhuisopnamen), verlenging van een ziekenhuisopname en tot wijzigen van medicatie in medicatie die vaak duurder en minder geschikt is. Geneesmiddelovergevoeligheidsreacties worden zowel onder- als overgediagnosticeerd, omdat van veel reacties het pathomechanisme niet precies bekend is en voor veel geneesmiddelen de testen niet gestandaardiseerd zijn.