AccreDidact Apotheker

Het omgaan met (potentieel) geneesmiddelenmisbruik en -verslaving is een veelvoorkomend ethisch dilemma in de apotheek. Met name bij opioïden en benzodiazepinen ervaren apothekers een spanningsveld tussen het voorkomen van verslavingsgedrag en het behouden van vertrouwen, terwijl ook huisartsen hiermee te maken hebben. Deze nascholing bespreekt de actuele problematiek rond verslaving, mede ingegeven door de opioïdencrisis in de Verenigde Staten. In 2018 overleden daar bijna 47.000 mensen aan een opioïdoverdosis. Ook in Nederland nam het gebruik van opioïden lange tijd toe. Beleidsmaatregelen, zoals die van de Taakgroep Gepast Gebruik van Opioïden, proberen hier sindsdien verandering in te brengen. In BLOK A wordt verslaving in brede zin besproken: risicofactoren, signalering en begeleiding. BLOK B richt zich op geneesmiddelenverslaving, met nadruk op opioïden en benzodiazepinen. De nascholing besteedt aandacht aan hoe u als huisarts of apotheker kunt herkennen, handelen en samenwerken in de aanpak van verslavingsproblematiek. Deze e-learning biedt u handvatten om bij te dragen aan veilige zorg en schadebeperking bij patiënten met (een risico op) middelenmisbruik.

Per 1.000 patiënten ziet de huisarts jaarlijks ongeveer 50 gevallen van bacteriële huidinfecties. Het gaat hierbij om een veelvoorkomende klacht die vaak snel en effectief te behandelen is, doorgaans zonder psychosociale belasting. Volgens de NHG-Standaard Bacteriële huidinfecties kan de huisarts het merendeel van deze infecties zelfstandig behandelen. In deze nascholing wordt in onderdeel A1 en A2 ingegaan op tien veelvoorkomende bacteriële huidinfecties. Vervolgens worden in onderdeel A3 bijpassende casussen met beeldmateriaal gepresenteerd. In BLOK B worden deze casussen verder uitgediept aan de hand van verdiepende vragen en bespreking. Naast diagnostiek en behandeling komen keuzes in antibioticatherapie aan bod: smal- of breedspectrum, orale of lokale behandeling, aandacht voor resistentieontwikkeling (waaronder MRSA) en de rol van bètalactamase. Er is speciale aandacht voor impetigo (krentenbaard), met actuele inzichten over het gebruik van lokale antimicrobiële middelen, zoals mupirocine, en het moment waarop orale therapie is aangewezen. Deze e-learning helpt u om uw kennis over diagnostiek en behandeling van bacteriële huidinfecties op te frissen en volgens de richtlijnen toe te passen in de dagelijkse praktijk.

Hoofdpijn is een veelvoorkomende, maar vaak onderschatte klacht. Veel patiënten ervaren terugkerende aanvallen die hun dagelijks functioneren beïnvloeden, niet alleen tijdens maar ook tussen de aanvallen. Angst voor nieuwe hoofdpijn leidt regelmatig tot vermijding van bepaalde activiteiten of voeding. Toch wordt voor hoofdpijn zelden medische hulp gezocht; ook in de apotheek wordt het onderwerp nauwelijks spontaan besproken. In deze nascholing wordt aandacht besteed aan de herkenning, indeling en medicamenteuze behandeling van verschillende soorten hoofdpijn. Daarbij volgen we de ICHD-3-classificatie van de International Headache Society (IHS), zoals ook gebruikt in de Nederlandse richtlijnen. In BLOK A ligt de nadruk op spanningshoofdpijn (tension-type-headache) en migraine. Het onderscheid tussen beide is soms lastig, vooral bij patiënten met beide vormen. In BLOK B wordt ingegaan op chronische dagelijkse hoofdpijn, met speciale aandacht voor medicatieovergebruikshoofdpijn. Daarnaast komen clusterhoofdpijn en trigeminusneuralgie aan bod, voor zover het de medicamenteuze behandeling betreft. U leert hoe u hoofdpijn kunt classificeren, hoe u medicatieovergebruik herkent en hoe u patiënten verantwoord kunt begeleiden. Deze e-learning helpt u een beter inzicht te krijgen in een klacht die veel voorkomt, maar vaak onbesproken blijft.

Het is moeilijk te voorspellen welke infectieziekten (opnieuw) gaan opduiken of hoe snel deze zich gaan verspreiden. Voor vector-overdraagbare aandoeningen is dit niet anders. Na een lange periode waarin deze ziekten in Nederland nauwelijks meer voorkwamen, vormen ze een steeds groter risico. De ziekte van Lyme komt al vaak voor, en een toename van het aantal gevallen van westnijlkoorts en tekenencefalitis is zeker te verwachten. In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste vector-overdraagbare aandoeningen. Mensen moeten zich ervan bewust zijn dat muggen en teken de bron kunnen zijn van verschillende ziekten, die soms ernstig kunnen verlopen. Omdat er voor enkele van deze ziekten geen behandeling is, is preventie des te meer van belang. Strategieën om muggen- en tekenbeten te voorkomen spelen hierbij een grote rol. Voor enkele ziekten is vaccinatie al mogelijk, voor andere zijn vaccins in ontwikkeling.

Vragen over medicatie op reis komen regelmatig voor in de apotheek. Reizigers hebben behoefte aan informatie over vaccins, malariamiddelen, antibiotica of zelfzorgmedicatie, al dan niet na een advies van huisarts, GGD of Travel Clinic. Ook over het meenemen van chronische medicatie of de samenstelling van een reisapotheek worden vaak vragen gesteld. Veel reizigers zijn onvoldoende voorbereid op gezondheidsrisico’s op de bestemming en weten niet wat daar beschikbaar is aan zorg en geneesmiddelen. Deze nascholing biedt praktische handvatten voor het apotheekteam. In BLOK A wordt ingegaan op het werk van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR), de rol van erkende reizigersadviseurs en de voorwaarden voor apotheken die zelf reizigersadvies geven. BLOK B behandelt wat u aan de balie kunt doen: van receptcontrole tot aanvullend advies over medicatiegebruik en het samenstellen van een reisapotheek. De apotheek speelt een belangrijke rol, zowel bij reizigers zonder advies als bij aanvulling op bestaande adviezen. Deze e-learning helpt u om reizigers deskundig en volledig te informeren en zo bij te dragen aan een veilige en goed voorbereide reis.

De apotheker opereert binnen een complex juridisch kader en wordt geacht zijn werkzaamheden uit te voeren conform diverse wetten, waaronder de Geneesmiddelenwet, Opiumwet, Wet BIG, Wkkgz, WGBO, Zorgverzekeringswet en AVG. Deze wetten zijn vaak algemeen geformuleerd en niet altijd direct toepasbaar in de praktijk. Beroepsnormen, veldnormen en jurisprudentie helpen om deze bepalingen concreter te maken. In deze nascholing wordt dit complexe speelveld inzichtelijk gemaakt. In BLOK A worden relevante wetten en hun praktische betekenis voor de apotheker besproken. Ook komt jurisprudentie aan bod, met name tuchtrechtelijke uitspraken van de regionale en centrale tuchtcolleges, die richting geven aan de interpretatie van wetgeving. BLOK B behandelt praktijkvoorbeelden: van tuchtuitspraken tot inspectierapporten van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd, en uitspraken van de Geschillencommissie Openbaar Apothekers en de Rechtbank. Deze casussen maken duidelijk hoe breed het juridische takenpakket van de apotheker is en wat er in de praktijk van hem of haar verwacht wordt. Deze e-learning helpt u om uw juridische kennis te verdiepen en toe te passen, zodat u risico’s kunt beperken en professioneel kunt blijven handelen binnen de wettelijke kaders.