Verslaving aan geneesmiddelen en andere psychoactieve stoffen
Het omgaan met (potentieel) geneesmiddelenmisbruik en -verslaving is een veelvoorkomend ethisch dilemma in de apotheek. Met name bij opioïden en benzodiazepinen ervaren apothekers een spanningsveld tussen het voorkomen van verslavingsgedrag en het behouden van vertrouwen, terwijl ook huisartsen hiermee te maken hebben. Deze nascholing bespreekt de actuele problematiek rond verslaving, mede ingegeven door de opioïdencrisis in de Verenigde Staten. In 2018 overleden daar bijna 47.000 mensen aan een opioïdoverdosis. Ook in Nederland nam het gebruik van opioïden lange tijd toe. Beleidsmaatregelen, zoals die van de Taakgroep Gepast Gebruik van Opioïden, proberen hier sindsdien verandering in te brengen. In BLOK A wordt verslaving in brede zin besproken: risicofactoren, signalering en begeleiding. BLOK B richt zich op geneesmiddelenverslaving, met nadruk op opioïden en benzodiazepinen. De nascholing besteedt aandacht aan hoe u als huisarts of apotheker kunt herkennen, handelen en samenwerken in de aanpak van verslavingsproblematiek. Deze e-learning biedt u handvatten om bij te dragen aan veilige zorg en schadebeperking bij patiënten met (een risico op) middelenmisbruik.
Leerdoelen
Na het bestuderen van deze collectie:
- kent u de betekenis van lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid
- weet u wat een verslaving is en hoelang het kan duren voordat iemand een verslaving heeft
- weet u welke verslaving het meest voorkomt in Nederland en kent u de omvang ervan
- weet u hoe een verslaving ontstaat en welke risicofactoren een rol spelen
- kent u de DSM-5-definitie stoornis in het gebruik van middelen en weet u wat ermee bedoeld wordt
- weet u met welke klachten patiënten met een verslaving zich kunnen presenteren
- kent u de maatschappelijke en sociale problemen die voortkomen uit verslaving
- weet u wat geneesmiddelenverslaving is en welke geneesmiddelen het meest frequent tot verslaving leiden
- weet u wat het belang van de samenwerking van huisarts en apotheker is en welke afspraken u kunt maken om geneesmiddelenverslaving te voorkomen
- begrijpt u het verschil tussen chronisch gebruik van geneesmiddelen en verslaving
- weet u hoe u het gesprek kunt aangaan met een collega, wanneer u middelenmisbruik vermoedt
- kunt u met uw patiënt het gesprek aangaan over misbruik en/of verslaving en weet u welke behandelinterventies er zijn